امامت غيبت ظهور و قيام حضرت مهدي (عج ) از موضوعاتي است كه همواره در قرآن و سنت پيامبر و انديشمندان اسلامي بيان شده و دانشمندان شيعه و سني در اين باره كتاب هاي زيادي نوشته اند و مفسران با توجه به آيات و احاديث موضوع ظهور امامت غيبت و قيام حضرت مهدي (عج ) را بيان و تفسير كرده اند. از جمله ديدگاه هاي معتبر درباره انتظار فرج عبارت اند از :
ديدگاه قرآن
1 ـ (و يقولون لو لا انزل عليه آيه من ربه ي فقل انما الغيب لله فانتظروا اني معكم من المنتظرين )1.
و مي گويند : چرا از سوي پروردگارش معجزه اي بر او نازل نمي شود. بگو : آگاهي از غيب خاص خداوند است پس انتظار بكشيد من نيز همراه شما از منتظران خواهم بود. »
شيخ صدوق (ره ) مي گويد : امام صادق (ع ) غيبت را در اين آيه تاويل به امام زمان (عج ) كرده است 2.
2 ـ (اعلموا ان الله يحي الارض بعد موتها قد بينا لكم الايت لعلكم تعقلون )3.
« بدانيد كه خداوند زمين را پس از پژمردنش زنده مي دارد. به راستي كه آيات را براي شما به روشني بيان كرديم باشد كه تعقل كنيد. »
شيخ طوسي (ره ) در كتاب الغيبه از ابن عباس روايت مي كند كه در تفسير اين آيه گفت :
خداوند زمين مرده را بعد از بيدادگري اهلش به وسيله ظهور حضرت مهدي (عج ) اصلاح مي كند.
3 ـ (ولنبلونكم بشي من الخوف و الجوع و نقص من الامول و الانفس و الثمرت و بشرالصبرين ) 4
« و همواره شما را به نوعي از ترس و گرسنگي و زيان مالي و جاني و كمبود محصول مي آزماييم . و (اي پيامبر) صابران را نويد بده . »
در ينابيع الموده چنين آمده : پيش از ظهور حضرت مهدي (عج ) علامات و نشانه هاي الهي وجود دارد براي مردمي كه ايمان آورده اند.
4 ـ (ان يمسسكم قرح فقد مس القوم قرح مثله و تلك الايام نداولها بين الناس وليعلم الله الذين آمنوا و يتخذ منكم شهدا والله لايحب الظلمين )5.
« اگر آسيبي به شما رسيده باشد به آن قوم نيز آسيبي همانند آن رسيده است و اين روزگار (براي عبرت ) در ميان مردم مي گردانيم و تا خداوند مومنان را معلوم بدارد و از شما گواهاني بگيرد و خدا ستم كاران را دوست ندارد. »
در تفسير البرهان آمده : از روز پيدايش جهان دو نيروي رحماني و شيطاني حكومت مي كرده ولي در عهد حضرت مهدي (عج ) تنها يك حكومت الهي درجهان حكومت مي كند.
5 ـ (ولقد كتبنا في الزبور من بعد الذكر ان الارض يرثها عبادي الصلحون )6.
« و به راستي در زبور پس از تورات نوشته ايم كه زمين را بندگان شايسته من به ارث مي برند. »
در زبور كنوني كه ملحق به تورات موجود است چنين آمده :
صالحان وارث زمين خواهند بود و در آن تا ابد سكونت خواهند كرد.
6 ـ (و من اظلم ممن منع مسجدالله ان يذكر فيها اسمه و سعي في خرابها اولئك ما كان لهم ان يدخلوها الا خائفين لهم في الدنيا خزي و لهم في الاخره عذاب عظيم )7.
« و كيست ستم كارتر از كسي كه نگذارد نام خداوند در مساجد ياد شود و در ويراني آن بكوشد آنان را معنا ندارد جز اين كه ترسان لرزان پا به درون آن ها بگذارند در دنيا خفت و خواري و در آخرت عذابي بزرگ در پيش دارند. »
سيوطي در الدرالمنثور از ابي جرير اسدي نقل مي كند :
مراد از ذلتي كه نصيب ستم گران در دنيا مي شود روزي است كه مهدي (عج ) حكومت را به دست مي گيرد8.
روايات و احاديث
ابونعيم اصفهاني از عبدالرحمان بن عوف روايت مي كند كه پيامبراكرم (ص ) فرمود : در زماني كه روزگار نامساعد است خداي بزرگ مردي از دودمان ما برمي انگيزاند كه او عدالت را در زمين گسترش مي دهد و مال و ثروت را در اختيار مردم مي گذارد.
در سنن ابن داود آمده كه حضرت علي (ع ) از پيامبر(ص ) نقل كرده : « اگر تنها از روزگار يك روز باقي بماند خداي متعال مردي از اهل بيت من مبعوث مي كند تا جهان را پر از عدل و داد كند پس از آن كه جور و ظلم دنيا را فرا گرفته باشد » 9.
در ينابيع الموده آمده است كه اميرالمومنين (ع ) فرموده :
« هنگام ظهور حضرت مهدي پرچم پيامبر(ص ) را در دست دارد و دولت احمدي تشكيل مي دهد و با شمشير قيام مي كند. او گفتاري راست دارد و زمين را با نيروي الهي زنده مي كند و براي بهره برداري آماده مي كند و سنن و احكام اسلام را زنده مي كند. »
ابوخالد كابلي روايت مي كند كه روزي خدمت امام چهارم شرف ياب شدم و از ايشان درباره اولي الامر سئوال كردم حضرت با كمال صراحت اولي الامر را معرفي فرموده و از اميرالمومنين (ع )شروع كرد و اسامي ائمه رايك به يك برشمرد تا به مهدي رسيد و سپس در جواب كابلي كه گفت سرانجام چه خواهد شد فرمود : غيبت او ادامه پيدا مي كند و مردمي كه در عصر غيبت زندگي مي كنند امامت امام دوازدهم را تاييد و قبول مي كنند و با كردار نيك خود انتظار فرج او را دارند و آن هابر مردم ساير اعصار برتري خواهند داشت زيرا آن ها در راه خداشناسي و معارف الهي آن قدر پيشرفت نموده و مورد توجهات الهي قرار گرفته اند و خرد و بينش آن ها آن قدر اوج گرفته كه در زمان غيبت چون زمان حضور درك مي كنند و به حق مي رسند . (منبع : گفتمان مهدويت ج 5 مقاله علي باقي نصرآبادي دفتر تبليغات اسلامي )
پاورقي :
1 ـ سوره يونس (10 ) آيه 20
2 ـ شيخ صدوق كمال الدين و تمام النعمه ج 1 ص 18
3 ـ حديد (57 ) آيه 17
4 ـ بقره (2 ) آيه 55
5 ـ آل عمران (3 ) آيه 140
6 ـ انبيا (21 ) آيه 105
7 ـ بقره (2 ) آيه 114
8 ـ جلال الدين سيوطي الدرالمنثور ج 1 ص 108
9 ـ سنن ابي داود ص 1712 ج 5
امام سجاد(ع ) :
مردمي كه در عصر غيبت زندگي مي كنند امامت امام دوازدهم را پذيرفته و با كردار نيك خود انتظار فرج او را دارند و آنان بر مردم ساير اعصار برتري خواهند داشت زيرا آن ها در راه خداشناسي و معارف الهي آن قدر پيشرفت نموده و مورد توجهات الهي قرار گرفته اند و خرد و بينش آن ها آن قدر اوج گرفته كه در زمان غيبت چون زمان حضور درك مي كنند و به حق مي رسند
ذخيره الهي و منجي نهايي
اين است مهدي ـ عليه السلام ـ و اين است حتميت او تولد و بقاي او تاثير او ظهور او و شورش و انقلاب او اصلاح و تصفيه او و تاسيس حكومت او... كه خواهد شد.
بعثت فرود آمدن نور است در طبيعت . غدير تداوم حكومت نور است در زمين عاشورا ذبح عظيم است براي نجات دادن حكومت نور و مهدي انفجار نور است در استغراق ظلمت . هر چه جهان ظلماني تر گردد و تاريك تر شود طلب روشنايي لازمتر و محسوستر خواهد شد. هنگامي كه آفاق را ظلمت فراگيرد نورشناسان نور طلب به پا مي خيزند و به بيداري جامعه و آماده سازي ياران مهدي دست مي يازند تا همه در جستجوي خاور انوار برآيند و تا به طلب « طلعت رشيده » و « غره حميده » بشتابند و تا دست نياز به درگاه خداي بي نياز بردارند و آن ذخيره الاهي و منجي نهايي را بطلبند.
اين آرزويي است كه از قديم روزگاران در آن باره سخنها گفته اند و پيامبران و حكيمان آن را وعده داده اند. و پيامبراكرم آنهمه در آن باره با صراحت نويد داده است ... آري انعكاس اين آرزو در آفاق و اعصار پيچيده است و بانگ دراي اين كاروان در معبر بشريت طنين افكنده است ...
و روزي امواج اين واقعه بزرگ درجام خورشيد خواهد ريخت . و نسيمها از كران تا كران دشتها و آباديها بر فضاي چنان دولتي خواهد وزيد. و درختان در چنان روزگاري جوانه خواهد زد. و گلها در عصمت آن ايام خواهد شكفت . و جويبارها و نهرها و رودها در آن ايام بركت خيز جاري خواهد گشت ...
...بانگ « اشهد ان لااله الاالله ـ و ـ اشهد ان محمدا رسول الله » در سحر گاهان و نيمروزها و غروبها از فراز مئذنه ها و از درون آباديها در همه جاي جهان به گوش مردم آن روزگار خواهد رسيد. گلبانگ « حي علي الصلاه » و « حي علي خير العمل » در همه سوي در پنج هنگام طنين انداز خواهد گشت .
با شعار « ان الله يا مر بالعدل و الاحسان » عدل و احسان همه جا را خواهد گرفت و « جامعه اعلون » پديد خواهد آمد. و مشعل جاويد همچون خورشيد بر فراز پهنه هاي زيست انساني فروغ خواهد پاشيد.
حماسه جاويد مرزبانان تجسم خواهد يافت . و خون متبلور خورشيد در راه « تفسير آفتاب » به آباديها و زندگيها رنگ خواهد زد.
آنروز ديوار مساجد كوتاه خواهد گشت . عدل و مساوات همه گير خواهد شد. نابسامانيها از ميان خواهد رفت . ستمها و جهلها از جهان رخت خواهد بست . دلها منور عقلها كامل دانشها واقعي و جانها سرشار خواهد شد. زندگيها پاك و امتيازهاي پست مادي نابود خواهد گرديد.
آن روز عصمت جاودان زنده خواهد شد و عينيت ايمان قوام خواهد يافت .
آن روز قطرات نور از جام لحظه ها در قالب وجود انسان خواهد ريخت . و انسان فطري باتزكيه و تعليم پرورش و آموزش به سوي جاودانگيها راه خواهد يافت .
آن روز فضاي زمان زايل به نمونه اي از دهر ثابت بدل خواهد گشت ...
آن روز همه جا و همه چيز نور خواهد بود و نور و روشنايي خواهد بود و روشنايي ذات همه چيز نوراني خواهد شد و روح نور در همه جا و همه چيز حلول خواهد كرد...
و آن روز همه جا و همه چيز نور خواهد بود و نور و روشنايي خواهد بود و روشنايي ...
بار خدايا! توفيق همه را براي ايجاد يك زندگي سعادتمند اخلاقي و يك محيط نوراني انساني درخواست مي كنيم . و هم از درگاه تو مي خواهيم كه خروج قائم آل محمد (ص ) را نزديك گرداني و او را از نهان جهان در آوري و دوران غيبت او را به پايان بري تا بر كهن ترين معبد توحيد تكيه زند و بانك دلرباي خويش را به گوش توده هاي ستمديده و سرگردان بشري برساند و به رسم ستم و ستمگري پايان دهد و بناي عدل و داد و دانايي و شايستگي را پي نهد... (خورشيد مغرب ص 356 ـ354 )
|