آیا انسان پس از مرگ یکباره وارد عالم قیامت میشود و کارش یکسرهمیگردد، و یا انسان در فاصله مرگ و قیامتیک عالم خاصی را طی میکند و هنگامی که قیامت کبری بپاشد وارد عالم قیامت میگردد؟(و البته این را هم میدانیم که تنها خدا میداند که قیامت کبری کیبپا میشود.حتی پیامبران نیز از این مطلب اظهار بی اطلاعی کردهاند). مطابق آنچه از نصوص قرآن کریم و اخبار و روایاتمتواتر و غیر قابل انکاری که از رسول اکرم و ائمه اطهار رسیده است استفاده میشود، هیچکس بلافاصله پس ازمرگ وارد عالم قیامت کبری نمیشود، زیرا قیامت کبری مقارن است با یک سلسله انقلابها و دگرگونیهای کلی در همه موجودات زمینیو آسمانی که ما سراغ داریم یعنی کوهها، دریاها، ماه، خورشید، ستارگان، کهکشانها.هنگام قیامت کبری هیچ چیزیدر وضع موجود باقی نمیماند.بعلاوه در قیامت کبری اولین و آخرین جمع میشوند، و ما میبینیم که هنوز نظام جهان برقراراست و شاید میلیونها و بلکه میلیاردها سال دیگر نیز برقرار باشد و میلیاردها میلیارد انسان دیگر بعد از این بیایند. همچنین از نظر قرآن کریم - همان طور کهاز آیات گذشته و یک سلسله آیات دیگر استفاده میشود - هیچ کس در فاصله مرگ و قیامت کبری در خاموشی و بی حسی فرونمیرود، یعنی چنین نیست که انسان پس از مردن در حالی شبیه بیهوشی فرو رود و هیچ چیز را احساس نکند، نه لذتی داشته باشدنه المی، نه سروری داشته باشد و نه اندوهی، بلکه انسان بلافاصله پس از مرگ وارد مرحلهای دیگر از حیات میگرددکه همه چیز را حس میکند، از چیزهایی لذت میبرد و از چیزهای دیگر رنج، البته لذت و رنجش بستگی دارد به افکار و اخلاقو اعمالش در دنیا.این مرحله ادامه دارد تا آنگاه که قیامت کبری بپا شود.در آن هنگام در اثر یک سلسله انقلابها ودگرگونیهای بی نظیر که در آن واحد جهان را فرا میگیرد و از دورترین ستارگان گرفته تا زمین ما همه مشمول آن دگرگونی میشوند،این مرحله یا این عالم که برای هر کسی یک فاصله و حد وسط میان دنیا و قیامت میشود، پایان میپذیرد. پس، از نظر قرآن کریم عالم پس از مرگ در دومرحله صورت میگیرد، و به تعبیر صحیحتر، انسان پس از مرگ دو عالم را طی میکند: عالمی که مانند عالم دنیا پایان میپذیردو «عالم برزخ» نامیده میشود، دیگر عالم قیامت کبری که به هیچ وجه پایاننمیپذیرد.اینک بحث مختصری درباره عالم برزخ و بحثی درباره عالم قیامت. منابع مقاله: مجموعه آثار جلد 2، مطهری، مرتضی؛ |