قرار دادن «نورپلانت» توسط پزشك نامحرم
س: قرار دادن «نورپلانت» توسط پزشک مرد در صورتى که فقط سطح خارجى بازو مشاهده شود، چه حکمى دارد؟
ج) با وجود پزشك زن، پزشك مرد مبادرت به اين عمل ننمايد مگر آنكه ضرورتى دركارباشد مانند اينكه پزشك زن وجود نداشته، واين عمل براى آن زن لازم باشد.
جلوگيرى از باردارى زنى كه در معرض خطر است
س: آيا در صورتى که بچهدار شدن موجب بروز خطراتى براى مادر باشد، زن مىتواند با اذن شوهر از انعقاد نطفه جلوگيرى کند؟ بدون اذن شوهر چطور؟
ج) مانعى ندارد اما درصورتى که باردارشدن براى او خطر قابل توجه داشته وحرجى باشد بدون اذن شوهر نيز مىتواند مانع انعقاد نطفه شود.
وظيفه شخصى كه خود را عقيم كرده
س: شخصى با عمل جراحى خود را عقيم کرده، آيا واجب است دوباره خود را معالجه کند تا در صورت امکان به حالت اول درآيد؟
ج) واجب نيست.
حق تقدم در عقيم كردن زوجين
س: در صورتى که بستن لولههاى زن يا مرد اجازه داده شود، حق تقدم با کدام يکى است؟
ج) در صورت رعايت شروط شرعى حق تقدمى در کار نيست و از جهت تفاوت موقعيت افراد با پزشک مشورت شود.
جلوگيرى از باردارى با آى.يو.دى
س: با توجه به اينکه در قرار دادن آى.يو.دى، در حال حاضر، لمس و نظر صورت مىگيرد. آيا انجام دادن اين عمل توسط پزشک زن، جايز است؟
ج) در فرض مرقوم جايز نيست مگر در مقام ضرورت.
اهداى جنين به غير
س: از آنجايى که فرزند متولد شده از زوجى ديگر را مىتوان به فرزندى قبول نمود و فرزند خواندگى توسط شرع مقدس، تأييد شده است و سن مولود اهميتى در فرزند خواندگى ندارد آيا مىتوان جنين حاصل از نطفهى شوهر (اسپرم شوهر) و تخمک همسرش را پس از انعقاد نطفه و تشکيل شدن جنين در همان يکى دو روز اول در رحم مادرخواندهاش قرار داد که پس از تولد او را بزرگ نمايد؟
ج) فى نفسه منعى ندارد لکن بايد از لمس و نظر حرام اجتناب شود و فرزند ملحق به صاحب نطفه و تخمک مىباشد.
اجاره رحم براى بزرگ كردن جنين ديگران
س: اجاره دادن يا اجاره کردن رحم زن براى تلقيح نطفهى مرد اجنبى، چه حکمى دارد؟
ج) عمل مذكور فىنفسه اشكال ندارد ولى واجب است از مقدمات حرام مانند لمس و نظر اجتناب شود.
بانك اسپرم
س: نگهدارى اسپرم غير شوهر (اعم از محارم زن يا غير محرم با زن) در بانك اسپرم يا محل نگهدارى دراز مدت اسپرم مرد و استفاده از آن در مواقع لزوم براى زن، چه حكمى دارد؟
ج) تلقيح زن از طريق نطفه مرد نامحرم فىنفسه اشكال ندارد ولى بايد از مقدمات حرام از قبيل نگاه و لمس حرام و غير آنها اجتناب شود و به هر حال در صورتى كه با اين روش كودكى به دنيا بيايد، ملحق به شوهر آن زن نمىشود بلكه ملحق به صاحب نطفه و به زنى است كه صاحب رحم و تخمك است.
تخمكهاى باقى مانده در آزمايشگاه
س: بعد از انتقال تخم لقاح يافته تعدادى از آنها در آزمايشگاه باقى مىماند. حکم استفاده از آنها براى زن و شوهر نازاى ديگر و يا دور ريختن يا کارهاى آزمايشگاهى مانند مطالعات ژنتيک بر روى آنها چيست؟
ج) اشکال ندارد.
روشهاى برداشت تخمك از زن
س: از آنجايى که در انجام لقاح آزمايشگاهى، جهت آبستنى مصنوعى، گرفتن اسپرم (نطفه) از شوهر و نيز برداشت تخمک از تخمدان زن ضرورت دارد، نظر مبارک حضرت عالى در موارد ذيل چيست؟
1ـ برداشت تخمک از تخمدان با هدايت سونوگرافى (دستگاه تصويربردارى با کمک امواج ماوراء صوت) از طريق مهبل (واژن) زن، که اين کار توسط متخصص زنان و در اتاق عمل تحت شرايط کاملا استريل (بهداشتى) و با ضرورت نگاه به عورت زن انجام مى پذيرد.
2ـ برداشت تخمک با هدايت سونوگرافى، ولى از طريق لاپاراسکوپى (يعنى بازکردن شکاف کوچک در جدار شکم) که مستلزم نگاه به عورت زن نيست. شايان ذکر است در سالهاى اخير به خاطر پرخطر و پرهزينه بودن، از اين روش استفاده نمىشود.
ج) در تمامى موارد عمل مذكور فىنفسه اشكال ندارد ولى واجب است از مقدمات حرام مانند لمس و نظر اجتناب شود.
استفاده از تخمك زن اجنبى با وجود تخمك ضعيف زوجه براى بارورى
س: تخمکهاى زنى ضعيف مىباشد و لذا فرزندان ناقص الخلقهاى به دنيا مىآورد آيا جايز است تخمک زن دومى را در آزمايشگاه با اسپرم شوهر زن اول لقاح دهند و سپس جنين را به رحم زن اول منتقل نمود؟
ج) فى نفسه منعى ندارد.
كنترل جمعيت
س: نظر اسلام در مورد كنترل توالد چيست؟ آيا مسلمانان مىتوانند از آن استفاده كنند؟ آيا استفاده از كاندوم و... صحيح است؟
ج) كنترل توالد وازدياد اولاد واستفاده از كاندوم فى نفسه اشكال ندارد.
ضرر وسايل جلوگيرى از باردارى
س: استفاده از وسايل ضد باردارى که انسان بداند يا احتمال صحيح بدهد که ضرر دارند (مثل قرصهاى ضد باردارى که مشخصاً مخرب قلب و عروق هستند) چگونه است؟
ج: در صورتى که به تشخيص پزشک حاذق داراى ضرر چشمگير باشد جايز نيست.
لقاح خارج رحم
اخيراً نطفه زن و مرد را گرفته، در خارج از رحم با هم لقاح مىدهند و در رحم زن قرار مىدهند:
س1: آيا اين عمل در صورتى که زن و مرد، همسر هم باشند، جايز است؟
ج) عمل مزبور فى حد نفسه اشکال ندارد.
س2: اگر اين کار مستلزم نگاه کردن به عورت غير يا لمس آن باشد، جايز است؟
ج) جايز نيست.
س3: در صورتى که بدون اين راه بچهدار نشوند، وظيفه چيست؟
ج) چنانچه ضرورت اجتناب ناپذيرى در ميان باشد عمل مزبور اشکال ندارد.
احكام نسب و محرميت نوزاد حاصل از رحم اجارهاى
س: بر فرض جواز بارورى مصنوعى زن با اسپرم غير شوهر، پدر بچه کيست؟ شوهر يا فرد صاحب اسپرم؟ و بر فرض اگر صاحب اسپرم پدر تلقى شود و فرزند نيز دختر باشد، آيا شوهر زن به اين دختر محرم است؟ در صورتى که پسر باشد آيا زن به اين پسر محرم است؟
ج) پدر او فرد صاحب اسپرم است ـ در صورتى که عمل زناشويى بين زن و شوهر انجام شده اين دختر ربيبه او محسوب شده و به او محرم مى باشد ـ در فرض مذکور که تخمک از زن است به او محرم مىباشد.
جلوگيرى از باردارى كه مستلزم لمس يا نگاه حرام باشد
س: اگر روش پيشگيرى از فرزنددار شدن، متوقف بر حرامى باشد، مانند نگاه پزشک غير مماثل (زن براى مرد و مرد براى زن) در چه حالتى اين حرمت برداشته مىشود. آيا محدود به صورتى مىشود که تنها استفاده از اين روش منحصر باشد، و يا در هر صورت براى حفظ مصالح عمومى اين حرمت برداشته مىشود؟
ج) در هر صورت بايد از روشهايى استفاده شود که مستلزم لمس و نظر حرام نباشد و منحصر بودن روش، مجوز ارتکاب اين عمل نمى باشد مگر در مقام ضرورت./م
منبع : استفتائات جدید مقام معظم رهبری www.leader.ir |