حوزه تصمیم سازی کاخ سفید همواره از مراکز فکری مطالعاتی تأثیرگذار در مباحث سیاست خارجی و دفاعی سود جسته است، به طوری که عمده راهبردهای ایالات متحده در بعد منطقه ای و بین المللی توسط این مراکز فکری طراحی و تدوین می شود.
یکی از این مراکز، مرکز سیاستگذاری امنیتی می باشد. به همین منظور در این نوشتار، ضمن بررسی پیشینه تاریخی و عملکردی این مرکز، نقش تأثیرگذار آن در تصمیم سازی های کاخ سفید مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد.
پیشینه تأسیس مرکز سیاستگذاری امنیتی
مرکز سیاستگذاری امنیتی یک سازمان غیردولتی است که در سال ۱۹۸۸، توسط فرانک . جی گافنی(Frank.j Gaffney) در «واشنگتن دی.سی» آمریکا تأسیس شد. این مرکز ابتدا جنبه آموزشی و پژوهشی داشت و در حوزه امنیت ملی و بین المللی فعالیت می کرد. اما با مدیریت «گافنی» و گسترده شدن حوزه مطالعاتی و پژوهشی این مرکز، خصوصاً در بعد سیاست خارجی و امنیت ملی آمریکا، به سرعت مرکز سیاستگذاری امنیتی (CSP) به عنوان یک منبع قابل اطمینان و پرنفوذ در حوزه سیاست خارجی و دفاعی تبدیل شد، به طوری که نقش تأثیرگذاری در تدوین و طراحی سیاست ها و راهبردهای دفاعی و امنیتی کاخ سفید پیدا کرد. در اهمیت تأثیر کانون سیاستگذاری امنیتی در سیاست های کاخ سفید و کنگره آمریکا به همین نکته بسنده می کنیم که «دونالد رامسفلد» ، وزیر دفاع سابق آمریکا، در خصوص این مرکز فکری اظهار می دارد: «قبل از اینکه در دفتر کاری ام در پنتاگون مشغول به کار شوم، ابتدا اخبار و گزارش های تحلیلی مرکز سیاستگذاری امنیتی را مطالعه می کنم.»
اهم فعالیت های مرکز سیاستگذاری امنیتی
مرکز سیاستگذاری امنیتی(Center for Security policy) با تأکید بر تئوری «صلح از طریق قدرت»، تمرکز مطالعاتی و پژوهشی خود را بر روی عناصر قدرت ملی آمریکا خصوصاً در سطح جهانی قرار داد. بر این اساس، مباحث راهبردی تحقیقاتی خود را در حوزه هایی چون دیپلماسی، نظامی و دفاعی، رسانه و اطلاع رسانی و توانایی و قدرت اقتصادی تعریف کرد. به همین منظور، مرکز سیاستگذاری امنیتی وظیفه اصلی خود را بر پایه تقویت امنیت ملی و توسعه نقش جهانی آمریکا و مبارزه، ایدئولوژیکی و عقیدتی با کانون های تهدیدزای امنیت ملی ایالات متحده قرار داده است.
این مرکز راهبردی، برنامه های مطالعاتی و پژوهشی خود را در راستای قدرت ملی و عناصر آن یعنی دیپلماسی، قدرت نظامی و اقتصادی و رسانه و تبلیغات تعریف کرده و در این زمینه کار گروه های مطالعاتی مشخص و متعددی را ایجاد کرده است. بر این اساس، یکی از برنامه های اساسی مرکز سیاستگذاری امنیتی، برنامه امنیتی ملی و سرزمینی (National Homeland security) می باشد. در برنامه فوق، کارشناسان این مرکز با بررسی و تجزیه و تحلیل تحولات منطقه ای و بین المللی سیاست های خارجی کاخ سفید، متناسب با اهداف و منافع ملی این کشور، مورد بررسی قرار گرفته و گزینه های راهبردی و موثر در قالب گزارش های تحلیلی و راهبردی در اختیار مقامات کاخ سفید و کنگره قرار می گیرد. به همین منظور، این مرکز رابطه تنگاتنگی با وزرای امور خارجه آمریکا و پنتاگون دارد. از دیگر بخش های برنامه امنیت ملی و سرزمینی، کارگروه درگیری های نظامی (Military Engagement ) می باشد. در این کارگروه، سیاست های نظامی و تحولات و رویدادهای نظامی سایر کشورها خصوصاً کشورهایی که در تعارض با منافع آمریکا هستند، بررسی شده و اخبار و گزارش های حاصله از آن در اختیار ارتش قرار می گیرد. تغییرات دفاعی (Defence Transfor mation) یکی دیگر از کارگروه های این برنامه است که در حوزه هایی چون افزایش قدرت جهانی ارتش آمریکا، تدوین دکترین های جدید نظامی، مطالعه و بررسی درخصوص فناوری های جدید نظامی و … تمرکز مطالعاتی دارد. در برنامه امنیت ملی و سرزمینی، یک بخش ویژه و خاص به نام ملاقات ها و سیاستمداران (Appointments policymaters) وجود دارد که اهمیت و کارایی این برنامه را افزایش داده است. در این بخش، طی نشست هایی سیاستمداران کارکشته و برجسته سیاسی و نظامی آمریکا با کارشناسان مرکز به تبادل نظر و انتقال تجربیات می پردازند.
دفاع استراتژیک و بازدارندگی (Strategic Defence Deterrence) یکی از برنامه های راهبردی مرکز سیاستگذاری امنیتی(CSP) می باشد. در این برنامه یک گروه کاری جدید بازدارندگی(New Deterrent working group) وجود دارد که تعدادی از نظامیان و شخصیت های ارتش آمریکا در آن حضور دارند. این گروه با بررسی دکترین های نظامی و اتمی، مطالعه عملیات های آمریکا و نیز بررسی مسائل جهانی، پروژه های راهبردی و گزارش های تحلیلی را برای مرکز تهیه می کنند که به طور مداوم در اختیار مقامات کنگره و کاخ سفید و حتی مطبوعات و رسانه ها قرار می گیرد.
امنیت سرزمینی (Homeland Security) از دیگر برنامه های مهم مرکز سیاستگذاری (CSP) می باشد. در برنامه فوق، تحولات مهم داخلی در حوزه های فعالیت های جاسوسی، بحران های اجتماعی، امنیت مرزی، حوادث مترقبه، مهاجران و … مورد بررسی قرار می گیرد. به واسطه این برنامه، مرکز سیاستگذاری امنیتی با نهادهایی چون گارد ملی آمریکا، آژانس مدیریت شرایط اضطراری، اداره حمل و نقل، اف بی آی، اداره مهاجرت و … در تعامل می باشد.
برنامه امنیت سیاسی و اقتصادی (political Economic security) یکی دیگر از برنامه های راهبردی این مرکز فکری است که در زمینه تجزیه و تحلیل تحولات سیاسی و اقتصادی جهان تمرکز مطالعاتی دارد. برنامه تهدید شریعت (The shariah Threat) یکی دیگر از برنامه های مهم و اساسی این مرکز است که تمرکز جدی بر روی اسلام و کشورهای اسلامی دارد. در این مرکز حوزه هایی چون گروه ها و فرق های اسلامی، گفتمان سیاسی جهان اسلام، مقابله با اسلام جهادی، تحولات اجتماعی و فرهنگی کشورهای اسلام و … مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار می گیرد.
جنگ اقتصاد ( Warfare Economic) از دیگر برنامه های این مرکز می باشد که در زمینه پیوند مسائل اقتصادی جهان با امنیت ملی آمریکا تمرکز داشته و به تجزیه و تحلیل تحولات اقتصادی و قراردادهای تجاری بسته شده در سطح بین المللی میان کشورهای مختلف می پردازد.
دیپلماسی عمومی (public diplomacy) یکی از برنامه های حیاتی و راهبردی مرکز سیاستگذاری امنیتی است که مورد توجه جدی وزارت امور خارجه آمریکا می باشد. تمرکز اصلی در این برنامه، بر روی ضد تبلیغات (چCounter propoganda) علیه کشورها و ایدئولوژی های متعارض با منافع آمریکا (ایران و اسلام جهادی) و کسب اعتباری جهانی برای ایالات متحده از طریق تبلیغات و نرم افزارهای نرم می باشد. مرکز سیاستگذاری امنیتی دارای برنامه های مطالعات منطقه ای می باشد. در این برنامه که از فعالیت های مهم و تأثیرگذار این مرکز می باشد، کارگروه هایی چون پروژه ، خاورمیانه و پروژه امنیتی منگزهمیز فریک (The menges Hemis pheric security project)، پروژه، آسیا، پروژه اروپا و آفریقا فعالیت تحقیقاتی می کنند. در پروژه های پژوهشی فوق، تحولات سیاسی، اقتصادی، نظامی و اجتماعی مناطق فوق و همچنین گزینه های مطلوب در سیاست خارجی آمریکا و همسویی با منافع کاخ سفید مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد.
مرکز سیاستگذاری امنیتی دارای تولیدات مهم پژوهشی است که مهم ترین آنها گزارش هفتگی تصمیم سازی های سیاسی (policy Decision riefs)؟؟؟؟؟؟ است که مورد توجه سیاستمداران و تحلیلگران سیاسی آمریکا می باشد. لازم به ذکر است بخشی از مقالات گزارش هفتگی در روزهای سه شنبه هر هفته در روزنامه واشنگتن تایمز چاپ می شود؛ گزارش آمریکا (The Americas Report) از دیگر تولیدات این مرکز است که توسط کارگروه مطالعاتی پروژه امنیتی منگز همیز فریک تهیه می شود؛ گاهنامه تحقیقاتی مرکز (occasional paper series) از دیگر تولیدات مرکز سیاستگذاری امنیتی است که در حوزه امنیت ملی آمریکا چاپ می شود و در اختیار مقامات کنگره و کاخ سفید قرار می گیرد.
مراکز مطالعاتی وابسته
مرکز سیاستگذاری دارای موسسات و ادارات وابسته متعددی است که نقش مهمی در تولیدات راهبردی و گزارش های تحلیلی این مرکز دارند.
این مراکز عبارتند از: شورای مشاوران امنیت ملی (NSAl) متشکل از سیاستمداران برجسته آمریکا همچون رابرت برکر که در حوزه مطالعات امنیت ملی و همچنین سیاستگذاری راهبردی این مرکز نقش بسزایی دارد؛ کمیته نظامی (Military Committee) که درسال ۹۹۹۱ تحت ریاست ژنرال کارل ماندی (Gen.Carle munds) تأسیس شد که در زمینه مطالعات نظامی و دفاعی تمرکز مطالعاتی دارد. لازم به ذکر است در این کمیته، فرماندهان و افسران رده بالای ارتش آمریکا حضور داشته که در زمینه سیاست خارجی و دفاعی آمریکا فعالیت پژوهشی می کنند؛ درواقع می توان گفت این کمیته یک جامعه نظامی تشکیل داده که تولیدات آن نقش مهمی در سیاستگذاری های کاخ سفید دارند؛ شورای دانشگاهی (Academic Council)، این شورا که متشکل از اساتید برتر دانشگاه های مهم آمریکا نظیر دانشگاه کالیفرنیا، دانشگاه بوستون و … است به عنوان یک منبع علمی برخی از برنامه های این مرکز را در حوزه های مختلف مساعدت می کند. یکی از وظایف مهم این شورا تربیت و آموزش نسل آینده نخبگان سیاسی آمریکا می باشد؛ هیئت مدیره مرکز سیاستگذاری امنیتی(Bord of Regents) ، یکی از مهمترین و پرنفوذترین موسسات وابسته به مرکز سیاستگذاری امنیتی است که در سال ۲۰۰۳ تشکیل شد و ارتباط نزدیکی با مقامات کنگره کاخ سفید دارد. این هیئت مدیره با حمایت های مالی مرکز، علاوه بر اینکه کنفرانس های راهبردی متعددی را با حضور مقامات کنگره، پنتاگون، سیا و مدیران شبکه های خبری آمریکا برگزار می کند، مجری طرح و راهبردهای پژوهشی کلان کاخ سفید می باشد؛ اداره کارآگاه های آموزشی از دیگر مراکز وابسته به مرکز سیاست گذاری امنیتی می باشد. این اداره هر ساله دوره های آموزشی و تحقیقاتی را برای کارشناسان و کارورزان در حوزه مباحث سیاست خارجی و امنیتی مرکز برقرار می کند. بخش مهمی از برنامه های این اداره در طی دوره های آموزشی، ارتباط و همکاری کارورزان و کارشناسان با سیاستمداران برجسته آمریکا و همچنین دخیل کردن آنها در پروژه های تحقیقاتی مرکز می باشد.
عملکرد مرکز سیاستگذاری امنیتی در روند تاریخی
مرکز سیاستگذاری امنیتی با ارائه راهبردهای موثر در حوزه مطالعات سیاست خارجی دفاعی توانسته است نقش تأثیرگذاری بر حوزه تصمیم سازی کاخ سفید داشته باشد، به طوری که «فرانک گافنی» رئیس و موسس این مرکز علاوه بر اینکه توانست به سمت معاون وزیر دفاع دولت ریگان برسد، نقش جدی در طرح ها و برنامه های راهبردی کاخ سفید جهت مقابله با کمونیسم در دوران جنگ سرد داشت. به گونه ای که گفته می شود عمده سیاست های دولت ریگان در حوزه استحفاظی بلوک شرق توسط مرکز سیاستگذاری امنیتی تدوین و طرح ریزی شد.
این مرکز راهبردی پس از جنگ سرد، تمرکز خود را بر روی جهان اسلام قرار داده است، به طوری که بیشتر برنامه های مطالعاتی منطقه ای مرکز سیاست گذاری امنیتی حول محور «اسلام ستیزی» و مقابله با جریانات اسلامی قرار گرفته است. در این راستا یکی از برنامه های مهم پروژه خاورمیانه این مرکز تجزیه و تحلیل تحولات اجتماعی و فرهنگی کشورهای عربی و همچنین متزلزل کردن بنیادهای عقیدتی و ایدئولوژی اسلام در این منطقه می باشد.
مجید زاد بود
http://www.psyop.ir/?p=5222 |