عید قربان، یکی از اعیاد بزرگ اسلامی است. این روز یادآور خاطره ای از زمان های بسیار دور است. در آن مبارک لحظه ای که پدر، فرزند خویش را برای لبیک به ندای ملکوتی حق به قربان گاه می برد تا فرمان الهی را با تمامی وجود به انجام برساند.
1. عید قربان، یکی از اعیاد بزرگ اسلامی
عید قربان، یکی از اعیاد بزرگ اسلامی است. این روز یادآور خاطره ای از زمان های بسیار دور است. در آن مبارک لحظه ای که پدر، فرزند خویش را برای لبیک به ندای ملکوتی حق به قربان گاه می برد تا فرمان الهی را با تمامی وجود به انجام برساند.
آن ها به همه پیروان خویش این درس بزرگ را به یادگار می گزارند که برای عروج و رسیدن به حق، باید اسماعیلِ وجود را قربانی کرد و عاشق واقعی شد؛ عاشقی که همه هستی را در راه معشوق فدا می کند تا رضایت او را فراهم آورد.
عید قربان، عید فرصت هاست؛ فرصت تقرب به خداوند و پاکی نفس از آلودگی ها و تعلّقات دنیایی.
اگر به حکمت مندرج در عید قربان توجه شود، خیلى از راه ها براى ما باز می شود. در عید قربان یک قدردانى بزرگ الهى نهفته است، از پیامبر برگزیده حضرت حق، حضرت ابراهیم (علیه السلام) که آن روز ایثار کرد. بالاتر از ایثار جان، در مواردى ایثار عزیزان است.
او در راه پروردگار، به دست خود عزیزى را قربان می کرد؛ آن هم فرزند جوانى که خداى متعال بعد از عمرى انتظار، در دوران پیرى به او داده بود که فرمود: «الحمد لله الّذى وهب لى على الکبر اسماعیل و اسحاق». (ابراهیم: 39) خداى متعال این دو پسر را در دوران پیرى، لابد بعد از یک عمر انتظار و اشتیاق، به این پدر داده بود؛ امید فرزند هم دیگر بعد از آن نداشت. (25/8/1361)
عید قربان، عید فرصت هاست؛ فرصت تقرب به خداوند و پاکی نفس از آلودگی ها و تعلّقات دنیایی.
2. عید قربان، نماد ایثار و گذشت
سید شهیدان همه عالم، حضرت اباعبدالله الحسین (علیه الصلاة و السلام) - که خود مظهر ایثار و مظهر شهادت است - در دعاى شریف عرفه از این حادثه یاد می کند؛ «و ممسک یدى ابراهیم عن ذبح ابنه بعد کبر سنّه و فناء عمره»؛ این در دعاى مبارک امام حسین (علیه السلام) در عرفه است.
این ایثار و این گذشت، یک نماد است براى مؤمنانى که می خواهند راه حقیقت را، راه تعالى را، راه عروج به مدارج عالیه را طى کنند. بدون گذشت، امکان ندارد. همه ى امتحان هائى که ما می شویم، در واقع نقطه ى اصلى اش همین است؛ پاى یک ایثار و یک گذشت به میان مى آید. گاهى گذشت از جان است، از مال است؛ گاهى گذشت از یک حرفى است که کسى زده است، می خواهد با اصرار و لجاجت پاى آن حرف بایستد؛ گاهى گذشت از عزیزان است؛ فرزندان، کسان. (25/8/1361)
3. امتحان الهی در روز عید قربان
امتحان یعنى عبور از وادى محنت. یک محنتى را، یک شدتى را جلوى پاى یک انسانى یا یک ملتى می گذارند؛ عبور از این محنت، امتحان است. اگر توانست عبور کند، به آن منزل مقصود می رسد؛ اگر نتوانست - نتوانست استعداد مندرج در وجود خود را بروز دهد، نتوانست بر هواى نفس غالب بیاید و عبور کند – می ماند؛ امتحان این است.
امتحان الهی برای این نیست که خدا ما را بشناسد، ببیند ما در چه وزنی، در چه حدی هستیم؛ خود امتحان در حقیقت یک گام است به سوی مقصد. من و شما که امتحان می شویم، معنایش این است که اگر توانستیم از این شدت و از این محنت عبور کنیم، یک وضع جدیدی، حیات جدیدی، مرحله ی جدیدی را به دست می آوریم. در این خصوص، یک ملت و یک شخص تفاوتی نمی کند. (25/8/1361)
امتحان الهی برای این نیست که خدا ما را بشناسد، ببیند ما در چه وزنی، در چه حدی هستیم؛ خود امتحان در حقیقت یک گام است به سوی مقصد.
4. عید قربان مقدمه ی مسأله ی امامت
خاطره ی دیگر، خاطره ی روز عرفه و روز عید قربان است؛ که از روز عید قربان تا روز عید غدیر، در واقع یک مقطعی است متصل و مرتبط با مسئله ی امامت. خدای متعال در قرآن یاد می فرماید: «و اذ ابتلی ابراهیم ربّه بکلمات فأتمّهنّ قال انّی جاعلک للنّاس اماما؛ و چون ابراهیم را پروردگارش با کلماتی بیازمود و وی آن همه را به انجام رسانید، [خدا به او] فرمود: من تو را پیشوای مردم قرار دادم.» (بقره: 124)
از روز عید قربان تا روز عید غدیر، در واقع یک مقطعی است متصل و مرتبط با مسئله ی امامت.
ابراهیم (علیه و علی نبینا و آله السلام) از طرف پروردگار منصوب شد به امامت؛ چرا؟ چون از عهده ی امتحان های دشوار برآمد. مبدأ این را، می شود روز عید قربان به حساب آورد، تا روز عید غدیر که روز امامت امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب (علیه ءالاف التّحیّة و الثّناء) است. این هم به دنباله ی امتحانات سخت بود. امیرالمؤمنین (علیه السلام) طول حیات مبارکش را با امتحان – امتحان هائی که از آن سرافراز بیرون آمده است - گذرانده؛ از سیزده سالگی یا یازده سالگی و قبول نبوت تا لیلة المبیت، یک جوان فداکار و فانی در پیغمبر (صلی الله علیه و آله و سلم) که آماده است جان خود را فدای پیغمبر (صلی الله علیه و آله و سلم) بکند - عملاً این را در ماجرای هجرت پیغمبر (صلی الله علیه و آله و سلم) به اثبات می رساند - و بعد هم آن امتحان های بزرگ در بدر و احد و حنین و خیبر و بقیه ی جاها. این منصب والا، دنباله ی این امتحان هاست؛ لذا دل ها متوجه شده است به این که بین عید قربان و عید غدیر یک ارتباط است. بعضی هم این را «دهه ی امامت» نامیده اند و نام مناسبی است. (4/9/88)
منبع: Khamenei.ir (بیانات در دیدار مردم اصفهان در روز عید قربان، 25/8/1361)
|