پرسش:
چگونه برادرم را كه با دوستان بد رفت و آمد مي كند پاي بند مسائل مذهبي نيست ارشاد كنم
پاسخ:
مشكلاتي كه راجع به برادرتان مطرح فرمودهايد معلول عوامل گوناگوني است كه برخي از آنها را خودتان اشارهكردهايد. همچنين اقتضاي سنين جواني، داشتن رفيقهاي ناشايست و لاابالي، و زندگي در محيط نامساعد نيز ميتوانددر روش ايشان موثر باشد. پيشنهادي كه ما داريم چند مورد است:
الف) سعي كنيد با ظرافت - بدون اينكه خود ايشان متوجه شود كه شما در صدد طرح و برنامهاي هستيد - كتابهايجذّاب و مفيد ونوشتههايي نظير مجلات و احياناً مقاله زيبايي در روزنامهها و ... تهيه و ايشان را تشويق به خواندن آن كنيد.
ب) سعي كنيد بين ايشان و افراد شايستهاي رابطه برقرار كنيد و احياناً اگر خودتان هم حضور داريد سؤالات حساب شدهاي را مطرح نموده ومحور بحث را بر اساس مسائل مورد نظر انتخاب و كنترل كنيد.
ج) سعي كنيد ايشان را به محافل دانش و نيايش دعوت كنيد و در محافل جالب و سخنوران توانا و قابل شركت دهيد.
د) با گذشت زمان و تجربهاي كه خود فرد در زندگي پيدا ميكند كمكم به هوش آمده و شرايط بهتري پيدا خواهد كرد.
اول: در مورد لباس به ايشان بايد يادآور شد كه انسان بايد لباسي بپوشد كه:
الف) از نظر شرعي محذور نداشته باشد.
ب ) جلف و بدننما نباشد.
ج ) با منش و شخصيت انسان هماهنگ باشد. برخي از لباسها از نظر رنگ و طرح به گونهاي است كه انسان با آنلباس سبك گشته و تحقير ميشود، مثلاً بيش از حد كوتاه باشد زياده از حد بلند باشد. لباس ميزاني نباشد. و لازمهاشاين است كه از هر جهت ميانه روي و اعتدال حفظ شود.
د ) از اينها گذشته گاهي برخي از مدلهاي لباسي را در يك محيط افرادي ميپوشند كه در بين مردم خوشنام نبوده ومردم از آنها نفرت دارند. بنابر اين نبايد در لباس همرنگ آنها شد.
ه ) برخي از مدلها صرفاً تقليد از فرهنگ و سنت غرب است و غربيها چه بسا به بسياري از آداب و رسوم انسانيپايبند نيستند. آنها در صدد ترويج مفاسدند. در صدد تهيج شهوات و لذتهاي جنسي هستند. بنابر اين نبايد جامعهاسلامي ما تابع فرهنگ و سنن غربي شود.
دوم: راجع به مسائل شرعي بايد گوشزد شود كه آنچه به عنوان مقررات ديني و دستورات الهي مقرر گشتهبراي مصلحت و سعادت خود ماست. دستورات ديني در هر دو بعد مثبت و منفي به طور قطع از مصلحت يامفسدهاي براي فرد و اجتماع ما برخوردار بوده است. بنابر اين رعايت آنها در نهايت به خير و صلاح ماست و عدمرعايت آنها مسلّم به ضرر و شقاوت ما منتهي ميشود. هر كسي چند سالي از عمرش گذشته باشد به خوبي ديده وشناخته است كه چگونه افراد لاابالي و غير مقيد به دستورات شرع مقدس به ورطههاي خطر، انحراف و نگونبختيكشيده شدهاند و متقابلاً افراد مقيد چگونه از آفتهاي گوناگون رهيده و به زندگي آبرومندي سرافراز گشتهاند. وقتي بهحضرت رضا(ع) گفته شد كه برخي چنين گمان ميكنند كه دستورات صادر شده از قبيل واجب و حرام نه بر اساسمصلحت بلكه صرفاً انتخاب و گزينشي بوده است، حضرت فرمودند: قد ضل من قال ذلك ضلالاً بعيداً ؛ هر كسچنين تصور كند بسيار پرت بوده و خطاي فاحشي كرده است{M. آنگاه حضرت نمونههايي از دستورات واجب و حرام را ذكرنمودهودليلحرمتياوجوب آن را بيان داشتند (عيون اخبار الرضا، «صدوق»، جلد 1، ص 95).
سوم: شب هنگام دير رفتن به خانه اگر به خاطر كار ضروري و خاصّي باشد عيب نيست، ولي اگر خدايناخواسته از روي لااباليگري باشد يا با رفقاي ناباب اين طرف و آن طرف به پرسه زدن مشغول باشند آفتي است كهمخاطراتي هم در پي خواهد داشت. به هر حال در همين فرصتهاها و استفاده از تاريكي شب است كه مفاسدبيشماري انجام ميگيرد و چه بسا انسان در دام افراد شيّاد گرفتار شده و او را به واديهاي خطرناك و مفاسد گرفتارسازند. معمولاً افراد صالح كار روزانه خويش را كه در خارج خانه به انجام رساندند اوايل شب به خانه برميگردند، مگرضرورتي ايجاب كند و مشكلي پيش آيد. همان طور كه اوّل شب به خانه برگشتن نشانه درستي و صلاحيّت فرد است تادير وقت در شب به خانه نرفتن جاي نگراني و پيش آمدن حادثهاي ناگوار را در بر خواهد داشت. اگر كسي زن و بچه دارد بايد زودتر سراغ خانواده خود برود و اگر هنوز متاهل نگشته زودتر سراغ پدر و مادر و خواهر و برادر خويش برودو به انجام وظايف شب در خانه بپردازد. به هر حال اينها نكاتي است كه بايد به ايشان گوشزد گردد. حال اگر مقتضيبدانيد شايسته است خودتان در شرايط مناسب با ايشان صحبت كنيد و اگر صلاح ندانستيد توسط ديگري اين مسائلبه ايشان گوشزد شود./ح |