پرسش:
من از دست پسر 18 ساله ام به تنگ آمده ام او سطح توقع بالايي دارد. هر گونه امكانات اعم از كامپيوتر، تلفن، موبايل، ماشين و .. كه براي ايشان فراهم مي شود يا به زور مي گيرند سوء استفاده مي كنند نه استفاده. و ايشان فوق العاده عاطفي هستند ولي وقتي پاي منافع يا ارتباطات خودش پيش مي آيد همه چيز را زير پا مي گذارد. و نسبت به تكاليف مذهبي بي اعتناء هستند. چندين بار مشاوره رفتيم ولي نتيجه عكس داشت.
خواهشمند هستم مرا از نظر تكاليف شرعي خودم راهنمايي فرماييد؟ و با ناهنجاريهاي ايشان چه كنم؟ او نه درس مي خواند و نه كار مي كند.
پاسخ:
روشن است وقتي جواني همه امكاناتش تأمين شود نيازي به كار كردن و درس خواندن براي خودش نخواهد ديد. شما از ابتدا تسليم بلامنازع فرزندتان مي شديد و هر چه مطالبه ميكرد تأمين ميكرديد. البته از كودكي نه حالا. دلسوزي هاي زياد و محبت هاي افراط گونه والدين به كودكان و نوجوانان آنان را لوس و بيمسؤوليت و تنبل و بيكاره بار مي آورد به حدي كه گاهي در دوران جواني قابل كنترل و هدايت نيستند. وقتي كامپيوتر در اختيار دارد و احتمالاً به همراه دوستانش هر آنچه دوست دارند ميبينند و شما هم شايد نظارتي نداشته و نميتوانيد داشته باشيد وقتي تلفن و موبايل در اختيار دارد تا با هر كس و ناكس بتواند تماس بگيرد وقتي ماشين در اختيار دارد تا با همراه دوستانش بتواند به پرسه زني در كوچه و خيابان و پارك ... بپردازد و احتمالاً به چشم چراني و مزاحمت براي نواميس مردم بپردازد و ... شما چه توقعي داريد. امكانات براي كسي خوب است كه درست از آنها استفاده كند. شما از اول بايد با دقت امكانات تهيه و در اختيارش ميگذاشتيد. آيا داشتن كامپيوتر واجب است؟ براي كسي كه نميتواند استفاده درست از آن بكند وجودش حرام است. تلفن براي خدمت و كارهاي ضروري است ولي اگر از آن براي مزاحمت و فساد استفاده شود حرام است. و ...
برادر عزيز شما بايد در تأمين امكانات براي او تجديد نظر كنيد و محدوديت قايل بشويد و او را كنترل كنيد هر چند سخت و مشكل است ولي اگر بتوانيد به نحوي برنامه ريزي كنيد كه ارتباطات دوستانه غير مشروع او كنترل شود و در مجالس و محافل خانوادگي و ... حضور پيدا كند كه برايش سازنده باشد. با كساني ارتباط و دوستي برقرار كند كه دوستان خوب و اهلي باشند و به تماشاي برنامه هاي سازنده و مطالعه كتابها و داستانهاي آموزنده بپردازد و به مرور نسبت به مسايل مذهبي علاقمند بشود. شايد تحولي در او ايجاد شود. سعي كنيد با او دوستانه و صميمانه رفتار كنيد و به گونه اي عمل نكنيد كه تضاد شديد پيدا كنيد البته با حفظ اصول و معيارها اگر ميخواهيد مخالفت كنيد بدون خشم و ناراحتي به ابراز مخالفت بپردازيد. ابزار محبت و علاقه را در موارد مثبت نشان بدهيد و در موارد منفي به ابراز ناراحتي بدون پرخاشگري و دعوا بپردازيد. سعي كنيد بطور عملي نشان دهيد او را دوست داريد و سعادت او را ميخواهيد. اگر در بين دوستانش افراد لايق و شايسته اي وجود دارند از طريق جذب بيشتر به سوي آنان و تكيه بر آنها و حمايت شما شايد تغيير مسير بدهد. تغيير او در شرايط كنوني اگر چه محال نيست ولي كاري است مشكل و البته از طريق شما بعيد نيست امكان پذير باشد. از طريق دوستان يا معلمان و افرادي كه به آنها علاقه دارند بيشتر امكان تغيير او وجود دارد. بايد تأمل و تفكر كنيد و راههايي پيدا كنيد ومنتظر نباشيد راه حلي به شما ديكته كنند. هر كس متناسب با خودش و محيط و خانواده و علاقه و سليقه اش بايد هدايت شود و شما حتماً به خوبي با او آشنايي داريد و مي توانيد راه مناسب را پيدا كنيد اگر وقت بگذاريد و فكر كنيد. انشاء الله موفق خواهيد شد./ح |