پرسش:
اگر مردي با همسرش سازكار باشد ولي با فرزندانش ناسازگاري نمايد و بعضا فرزندانش را دشنام دهد فرزندان چگونه وي را امر به معروف نمايند با اينكه خرجي فرزندان كه بايد توسط ايشان تأمين شود را به فرزندان نمي دهدو اگر اين پدر گوش نكند و رعايت مسائل فوق را ننمايد خداوند چگونه با ايشان برخورد مي كند؟
پاسخ:
ناسازگاري با فرزندان و دشنام به طور كلي از نظر اسلام ناپسند است. پيامبر(ص) فرمودند: « ان الفحش و التفحش ليس من خلائق الاسلام» همانا فحش دادن و فحش شنيدن از صفات اسلام نيستند. پس اسلام اخلاق رذيله را به هيچ عنوان نمي پذيرد. از طرفي هر پدري كه تمكن مالي دارد و فرزنداني دارد كه تمكن مالي ندارند، پدر موظف است مخارج فرزندان را تحمل كند. اما همه اينها به جاي خود محفوظ، ولي احترام پدر نيز بر فرزندان واجب است. چه فحش بدهد چه ندهد، چه خرجي بدهد يا ندهد، چه پدر مسلمان باشد يا كافر احترام پدر بر فرزندان مطلقا واجب است. مگر اين كه خلاف امر خداوند امر نمايد كه اطاعت واجب نيست، فرزندان در صورتي كه مي دانند يا احتمال مي دهند كه اگر به پدرشان تذكر دهند يا برايش نامه بنويسند يا از طريق واسطه و ... امر به معروف كنند اثر خوب دارد، وظيفه دارند تذكر دهند بسيار مؤدبانه و محترمانه. ولي اگر تذكر و امر به معروف يا هر شيوه اي اثر ندارد ديگر فرزندان وظيفه امر به معروف را ندارند. خداوند هر طور خودش صلاح بداند با بندگانش برخورد مي كند ما در اين زمينه حق پرس و جو نداريم « لا يسئل عما يفعل و هم يسئلون » خداوند از آنچه مي كند مورد سؤال واقع نمي شود ولي ديگران مورد سؤال قرار مي گيرند. به قول حضرت عيسي (ع) در قرآن كريـم سوره مائـده آيه 117 « ان تعذبهم فانهم عبادك و ان تغفرلهم فانك انت العزيز الحكيم » اگر عذابشان كني ايشان بندگان تو هستند و اگر ببخشي ايشان را پس به درستي تو، تويي آن خداوند. آري اگر ندادن نفقه فرزندان از باب ظلم به فرزندان باشد، يكي از مصاديق دوري از رحمت خداوند است. اما توصيه مي شود فرزندان در رفتار خود با پدر تجديد نظر كنند. اگر فرزندان احترام پدر را آنطور كه بايد و شايسته است نگاه دارند، قطعا از مرحمت و لطف پدر و دعاي خير پدر بهره دنيوي و اخروي خواهند برد.
در مورد رفتار پدر با شما قطعا هر چيزي جواب دارد ولي شما براي پدرتان دعا كنيد كه گرفتار سختي اعمال نشود.
ـ خدا را شكر مي گذارم كه پدر شما با همسرش يعني مادر شما سازگاري دارد و مشكلي ندارد.
ـ ما نمي دانيم كه فرزندان در چه سني هسنتد؟ آيا ازدواج كرده اند؟ كه اگر اينها را مي دانستيم بهتر مي توانستيم جوابگو باشيم.
ـ آيا فرزنــدان رابطه پدر و فرزندي را خوب رعايت مي كنند؟ آيا ملاحظه سن و سال آنها و حوصــله آنها را انجــام مي دهند؟
ـ آيا مراعات وضعيت مادي و اقتصادي خانواده را دارند؟
ـ در مورد امر به معروف به پدر و مادر به اين شيوه است كه به طور غير مستقيم وارد عمل شويم به قول معروف دو صد گفته به اندازه نيم كردار نيست با رفتارتان طوري برخورد كنيد كه احساس كوچكي و حقارت نكنند و احساس كنند كه اين روش شما بهتر است يعني طوري رفتار كنيد كه ايشان احساس نكنند كه اين روش، روش حكيمانه و ظريفانة است.
ـ به پدرتان محبت كنيد اما زياد پيش آنها نمانيد اما اگر هنوز با آنها زندگي مي كنيد سعي كنيد در فرصتي كه كنار آنها هستيد طوري رفتار كنيد كه موجبات ناراحتي فراهم نشود و در اين مورد مادرتان مي توانند واسطه خير شوند.
ـ فرزندان با توجه به سختي معيشت سعي كنند بار روي دوش پدر و مادر نباشند اما اگر چاره اي نبود باز با واسطه خير كه مادرتان باشد بايد صحبت كرد روشهايي است كه ايشان بايد پياده كنند./ح |