پاسخ:
حفظ قرآن در اغلب مراكز مربوط به آن، از پنج سالگي شروع ميشود; ولي در عين حال، ميتوان كودك را از همان سنين كم براي پيمودن اين راه آماده ساخت. مادران ميتوانند با گوش دادن به نوار قرآن و قرائت مستمر قرآن ـ حتي در دوران بارداري ـ روي جنين و فرزند خود تأثير مثبت بگذارند. معمولاً در دوران شيرخوارگي ابتدا بايد با روش "اشارهاي" كودك را با حروف آشنا كرد و با تكرار كلمات قرآني، كار حفظ كلمات را آغاز كرد; البته استفاده از عكس، اسلايد و نقاشي براي آشنايي با كلمات قرآن بسيار مؤثر است.
شيوهاي كه در برخي كلاسها اعمال ميشود; اين است كه ابتدا در كلاس و با حضور استاد، يك بار از طريق گوش دادن به نوار، روخواني و سپس هم خواني ميشود (تعداد آيات، يادگيري و حفظ، بستگي به نونهالان در كلاس دارد) در مرحلة بعد، آياتي كه در كلاس تمرين شده، در منزل حفظ ميشود و روز بعد و در مرحلة پاياني، ابتدا همخواني انجام ميشود و بعد، استاد از يكايك نونهالان،(جهت ارزيابي از آمادگي آنها در حفظ آيات) پرسش ميكند.
بايد توجه داشت كه در يادگيري، حفظ و قرائت، نبايد بيش از توان كودك به او تحميل شود; كه گاه، نتيجة عكس ميدهد. در ضمن، تذكر اين نكته، مهم است كه ايجاد علاقه و شادابي در كودك، در طول فراگيري قرآن بسيار مؤثر است و نبايد از آن غفلت جست.
براي كسب اطلاعات بيشتر در اين زمينه ميتوانيد با مراكز زير تماس بگيريد:
1. مهد قرآن كريم، شماره تلفن: 7715149 ـ 0251
2. جامعةالقرآن، تلفن: 4 ـ 7739073 ـ 0251
3. كانون قرآن، سازمان تبليغات اسلامي استان قم، تلفن: 7740371 ـ 0251
حفظ قرآن، مورد سفارش پيامبر اكرمو امامان معصوم: قرار گرفته است. اميدواريم با عنايت خداوند متعال بتوانيد اين راه (يادگيري قرآن) را ادامه داده، ضمن حفظ، به فرمودههاي قرآن نيز عمل كنيد.
رعايت نكات ذيل، شما را در اين راه كمك ميكند:
1. در همة كارها و بخصوص در اين راه از خداوند متعال كمك بخواهيد;
2. سعي كنيد هميشه و مخصوصاً موقع حفظ، با وضو باشيد;
3. قرآن را زير نظر استاد حفظ كنيد;
4. حفظ قرآن را از جزء سيام شروع كنيد;
5. در كار حفظ، مداومت داشته باشيد;
6. براي حفظ، برنامه ريزي داشته باشيد و بر ذهن فشار نياوريد;
7. به مقدار كم، ولي خوب حفظ كنيد;
8. قرآن را زماني كه آرامش فكري داريد، حفظ كنيد;
9. قرآن را در محلي آرام و بدون سر و صدا حفظ كنيد;
10. در كار حفظ نظم داشته باشيد;
11. قرآن را موقع راه رفتن، حفظ نكنيد;
12. از يك قرآن مشخص با قطع متوسط و خط عثمان طه استفاده كنيد;
13. هنگام حفظ، آيهها را با صداي متوسط قرائت كنيد;
14. سعي كنيد هنگام حفظ، ترجمة آيهها را ملاحظه كنيد;
15. براي از بين بردن اشتباههاي حفظي، آن چه را حفظ كردهايد، براي ديگري بخوانيد.
16. آيههاي حفظ شده را هميشه تكرار كنيد;
17. از غذاي مطبوع، مناسب و بموقع استفاده كنيد.(جهت آگاهي بيشتر ر.ك: چگونه قرآن را حفظ كنيم، شهريار پرهيزگار / اهميت و روش حفظ قرآن، الياس كلانتري / اصول و كيفيت حفظ قرآن كريم، كاظم گرامي.)
روش حفظ آيهها
آيههايي را (نصف صفحه يا كمتر) در نظر گرفته، چند بار از روي قرآن تلاوت كنيد; سپس كلمه به كلمة آنها را تكرار كرده، به خاطر بسپاريد. روزهاي بعد، آيههاي جديد را حفظ و آيههاي حفظ شده را تا ده روز تكرار كنيد. بعد از ده روز، تكرار روزانه لازم نيست; بلكه تكرار هفتهاي يك بار كافي است. با زياد شدن آيههاي حفظ شده هر روز مقداري از آنها را تلاوت كنيد تا در طول هفته همة آيههاي حفظ شده مرور شود.(حافظ كل قرآن كريم، محمود حاج ابوالقاسمي.)
روش حفظ شمارة آيهها
ابتداي آيهها را در يك طرف كاغذ و شمارة آيهها را در مقابل آن بنويسيد. همان طور كه ترجمة لغتها را حفظ ميكنيد، شمارة آيهها را نيز به خاطر بسپاريد. حفظ قرآن با شمارة آية هر چند مشكل است، اما فوايدي نيز دارد، مثلاً: اگر حافظ قرآن در حين تلاوت، آيهاي را فراموش كند، با به ياد آوردن شمارة آيه، متن آيه نيز به خاطر خواهد آمد.
براي تقويت حافظه رعايت نكات ذيل مفيد است:
1. خواندن دعاي "سبحان من لا يعتدي علي أهل مملكته..." بعد از هر نماز: اين دعا در متن مفاتيح الجنان، در تعقيبات مشترك آمده است
2. خواندن دعاي "يا حيّ يا قيّوم فلا يفوت شيئاً علمه و لا يؤده" بعد از نماز صبح، قبل از اينكه حرف ديگري زده باشد
3. روزه گرفتن
4. خواندن آية الكرسي به طور مداوم
5. خوردن كشمش سرخ (ناشتا)، عسل، عدس، حلوا و گوشت نزديك گردن(جهت آگاهي بيشتر ر.ك: مفاتيح الجنان، شيخ عباس قمي;، باب 2 و 6.)
در ضمن كتابي كه براي آموزش حفظ قرآن كريم كودكان زير پنج سال تدوين شده است، كتاب "آيهها و نقاشيها" است كه جامعة القرآن تدوين نموده و انتشارات جامعةالقرآن چاپ كرده است.
|