پرسش:
ذات خدا از چيست؟
پاسخ:
اوّلاً خداوند مخلوق نيست تا از چيزي به وجود آمده باشد. خدا موجودي است كه هستي را خودش دارا است، يعني آفريده و مخلوق موجود ديگري نيست، بلكه آفريدگار جهانيان ميباشد، و وجودش برايش ذاتي است. بنابراين خدا مخلوق نيست تا گفته شود از چه به وجود آمده است. به ديگر سخن: از چيزي به وجود آمدن، منوط و مشروط به مخلوقيت است. در مخلوق است كه گفته ميشود خالق آن را چگونه و از چه به وجود آورده است، ولي موجودي كه مخلوق نيست و آفرينندهاي ندارد، بلكه به خودي خود وجود دارد، اشتباه است كه گفته شود از چه چيز به وجود آمده است.
ثانياً از چيزي به وجود آمدن و مركّب بودن از چيزها مخصوص عالم ماده و موجودات مادي است.
ماده توأم با تغيير و تحوّل و حركت است و از عناصر و مواد تركيب شده است. هر يك از موجودات جهان از چيزي متناسب با خودش به وجود ميآيد، مثلاً خوشه گندم از دانه گندم، خوشه برنج از حبّه برنج، درخت زرد آلو از هسته آن، انسان از نطفه و همين طور بقيه موجودات مادي از چيزي كه استعداد آنان را دارد، به وجود ميآيند.
از طرف ديگر، به وجود آمدن از يك چيز، نشانه نياز به آن است. اگر بگوييم خداوند از چيزي به وجود آمده يعني به آنها نياز دارد و تا آنها نباشند، خدا نخواهد بود، پس آنها خالق و خدا هستند. در هر حال اشكالات زيادي بر اين سؤال و فكر وجود دارد كه خدا از چه چيزي به وجود آمده است.
هم چنين خداوند از چيزي تشكيل نشده ، يعني ذاتش مركّب از چيزي نيست، زيرا لازمه آن اين است كه ذات او نيازمند به چيزي باشد، در حالي كه او بي نياز مطلق است.
خداوند وجود نامتناهي محض است و جز هستي و وجود، چيز ديگري نيست. ما (موجود محدود) نمي توانيم ذات نامحدود را درك كنيم، زيرا براي درك حقيقي و واقعي يك چيز، لازم دارد كه احاطه به آن داشته باشيم و ما (وجود محدود) نمي توانيم بر ذات نامحدود احاطه داشته باشيم.
به عبارت ديگر: درك حقيقت ذات نامحدود براي ما كه موجود محدوديم و با امور محدود ارتباط داريم، دست نايافتني است، پس هيچ گاه نمي توانيم حقيقت ذات نامحدود الهي را درك كنيم./ح |