پرسش:
آيا خدا نيز يك پديده است يا يك باور؟
پاسخ:
همان طوردر جواب سؤال اول گفتيم همه جهان هستي (يعني غير از خدا) حادث علّي و زماني مي باشد و حدوث , مساوق و مساوي با موُجد و هستي بخش است كه ما آن را خدا مي ناميم كه علت و موجداين جهان است . بنابراين , خدا ديگر يك پديده نمي تواند باشد, چون او هم اگر يك پديده باشد دوباره احتياج به يك پديدآورنده خواهد داشت و آن پديد آورنده كه خدا است حادث نيست , چون باز اگر حادث باشددوباره و همين طور تسلسل به وجود مي آيد و دور تسلسل نيز بديهي البطلان است . پس خدا يك پديده نيست و خواص پديده ها را ندارد, پس او نه حادث علّي است و نه حادث زماني .
كه معبودي به جز او نيست , حاكم و مالك اصلي است , از هر عيب منزّه است , به كسي ستم نمي كند, امنيّت بخش است ,مراقب همه چيز است , قدرتمندي شكست ناپذير كه با ارادهء نافذ خود هر امري را اصلاح مي كند و شايستهء عظمت است . او پاك و منزّه است از آن چه براي او شريك قرار مي دهند. او خالق و آفرينندهء بي سابقه و صورتگري بي نظير است براي او نام هاي نيك است آن چه در آسمان و زمين است او را تسبيح مي گويند و او عزيز و حكيم است ./ح |