پرسش:
كسى كه عشق به زيبايى دارد و عاشق غير خداست چطور مى تواند عشق غيرخدا را ترك، و عشق به خدا را جايگزين سازد؟
پاسخ:
1. اوّلين و نزديك ترين راه مقايسه محبوب هاى ديگر با خداوند است. انديشه در ضعف هاى محبوب ها و كمال حق تعالى به انتخاب و عشق به خداوند مى انجامد. مثلا اگر ديگران زيبا هستند. اين زيبايى آفريده اوست و همان محبوب كه تحت تأثير او هستيم مخلوق است و تازه حُسن آن دارد كه يوسف آفريد.
خداوند بخشنده است و ديگران گيرنده و مصرف كننده. تازه اگر آنها چيزى مى دهند و لذّتى مى رسانند مثل كسى مى مانند كه علف مى دهد تا شير و پشم و كشك بگيرند ولى بخشش خدا از روى نياز و سياست نيست بلكه رحيم است و مهربان.
ديگران ما را براى خودشان مى خواهند ولى او ما را براى خودمان. او نزديك است حتّى از رگ گردن نزديك تر. او كامل است، او تواناست و ديگران محتاج و فقير. اين ادراك و شناسايى وقتى تجربه شود خداوند در دل بزرگ مى شود و ديگران از دل بيرون مى روند. چنان كه على((عليه السلام)) در خطبه متقين(1)فرمودند: «عظم الى لق فى انفسهم فصغرمادونه فى اعينهم;بزرگى خدا در دل هاى متقين ديگران را در چشم آنها كوچك نموده است».
2. در حديث زيبايى آمده است خداوند به حضرت موسى((عليه السلام)) فرمود: مرا نزد خلق محبوب گردان موسى((عليه السلام)) پرسيد چگونه؟
خداوند فرمود: نعمت هاى مرا به آنان يادآورى كن.اين احساس و ادراك زيبايى هم از اوست.
3. مطالعه در دعاها و معرفت به خوبى ها و گذشت ها كه بسيار زيبا در نيايش ها آمده است اين علاقه را صد چندان مى كند.(دعاهاى مفاتيح و صحيفه سجاديه).
4. از اين نكته غافل نباشيم كه مشغوليّت ذهن به عشق مجازى كه برخاسته از نيازهاى آدمى است، بايد درمان شود. ازدواج به تمامى غائله ها خاتمه مى دهد و راه حق شفاف مى گردد.
5. عشق هاى ديگر آثار سوئى دارند كه بصيرت را از انسان مى گيرند. گوشه اى از كلام على((عليه السلام)) در اين باره چنين است: «مَنْ عشِق شيئاً اعشى بصره و امرض قلبه(2)...كسى شيفته چيزى گرديد چشمش تيره و تار گرديده و دلش بيمار مى شود سپس با ديدى ناصحيح مى نگرد و... ./ح
ـــــــــــــــــــ
1 - نهج البلاغه، خطبه همام.
2 - نهج البلاغه، خطبه 108. |