ابتدا به مفهوم لغوي حجاب مي پردازيم که در لغت به معناي مستر و پرده حاجب و مانع است که شيء را مي پوشاند و در اصطلاح به معناي ستر و پوشش و پرده است.
اما تعريف حجاب:
به پوشش زن مسلمان گويند که از نگاه نامحرم مي پوشاند
دوم پيشينه حجاب:
حجاب قبل از اسلام وجود داشته است و حتي قبل از ميلاد مسيح در نقاشي ها و تصويرها قسمت پائين بدن را پوشش قرار مي دادند.
در يونان زنان صورت و بدن خود را مي پوشاندند. در روسيه هم زنان داراي پوشش بوده اند.
مسأله حجاب اختصاص به اسلام ندارد بلکه در ادياني مانند دين زرتشت ، دين مادها و آشوريها و دين يهود (در کتاب تورات و انجيل بحث حجاب بوده است) نيز وجود داشته است . اين مسئله حتي به بعد از هبوط آدم و حوا از بهشت برزخي نيز بر مي گردد زيرا که با خوردن از ميوه ممنوعه از لباس بهشتي خارج شدند و وقتي به زمين رسيدند از برگ درختان انجير خود را پوشاندند.
حجاب و پوشش مخصوص انسان به تنهايي نيست بلکه اگر از قطب عقلي در خلقت جهان بنگريم حجاب را در پردندگان (پر) ، حيوانات (پشم و مو) ، گياهان(برگ) ، ميوه ها (پوست) و ... مي بينيم.
پس حجاب بحث کلي است که مربوط به تمام خلقت مي شود اما در اينجا فقط در مسئله حجاب در مورد زن صحبت خواهيم کرد.
خودآرايي و آراستگي
خداوند زيباست و زيبايي را دوست دارد، خود آرايي و زيبايي جزء فطرت انسان است. همانگونه که پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله و سلم مي فرمايند: من سه چيز را دوست دارم ؛
1) صورت زيبا و بوي خوش
2) خانه وسيع
3) مرکب خوب و سالم.
انسان خدا پرست به سمت و سوي زيبائيها مي رود مانند کسي که هر چه علم او زياد است خود را تشنه تر مي بيند و بيشتر و بيشتر مي خواهد بداند و به دنبال علم برود.
کسي منکر اين نيست که يک گل ، يک پارک، جنگل ، آبشار و در کل طبيعت، زيبا نيست. بلکه باعث آرامش هم هست. همان گونه در روايت گفته شده که : نگاه به آسمان و آب و سبزه و صورت زيبا به انسان آرامش مي دهد. در اسلام هم به زيبايي و آراستگي تأکيد شده ؛ چه براي زنان و چه براي مردان. اما زيبائي يک زن در آرامش و لباس زيبا را حق شوهر دانسته نه غير. و پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم نيز سفارش مي کردند که زن زينت خود را از نامحرم بپوشاند بجز دو مورد :
1- دست تا مچ
2- گردي صورت.
پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم خود را خضاب و عطر مي زدند و هميشه تميز بودند و اين را هميشه سفارش مي کردند و نيز مي فرمودند: زن و مرد اجازه دارند بهترين لباسها و پاکيزه ترين لباسها و زيور آلات و عطر و بوي خوش را در مساجد ببرند اسلام سفارش کرده است لباس يا چيزي که جلب توجه کند مانند لباسهاي تنگ که پوشيدن آنها کراهت دارد و يا لباسي که معمول و رايج نباشد و آرايش غليظ و انگشت نما و مهيج که باعث جلب توجه ديگران شود و شهوت آنها را تحريک کند گناهي بزرگ در پي دارد چرا که ممکن است بر اثر يک نگاه بيجا ، دچار وسوسه شيطان شوند و چه بسيار با يک نگاه يک خانواده از هم بپاشد.
تمام احکام شرعي ما پشتوانه قرآني و روايي دارد و يا برمي گردد به يک حکم عقلي يا اجماع متخصصين دين . اصل حکم حجاب هم يکي از ضروريات دين شناخته شده است .در قرآن کتاب آسماني که براي هدايت بشر نازل شده است تا قيامت هم کهنه و قديمي نمي شود. براي تمام ابعاد و شئون زندگي انسان برنامه و راهکار دارد از جمله مسئله حجاب که چه مقدار بايد باشد و تا چه حدي مجاز مي باشد. اسلام حد مجاز حجاب را تمام بدن بجز صورت و دستها تا مچ دانسته است. البته آن هم بدون زينت بايد باشد. ولي استثنا هم وجود دارد و آن اين است که کساني که موي سفيد دارند (پيرزن ها) اگر موي سفيدشان کمي بيرون باشد اسلام اشکال نگرفته است در صورتي که اگر بتواند بهتر آن است که بپوشاند و يک مورد ديگر آن که در مقابل چگونه افرادي حجاب را رعايت کند.
يک اصل کلي آن است که زن و مرد و يابهتر پسر و دختري که به سن تکليف رسيده باشند موظفند حجاب را رعايت کنند. اما نکات ظريفي وجود دارد که نقل شده است و آن اين است که بطور مثال زن بايد در مقابل پسر بچه مميز که خوب و بد را تشخيص مي دهد حد حجاب را رعايت کند. و نيز با نامحرم با ناز و کرشمه صحبت نکند . با لحني نرم و لطيف حرف نزند . و با مردان به اندازه ضرورت حرف بزند در کل اينکه اکتفا نکنيم به سند تکليف و بعد از آن ، بلکه از قبل از سن تکليف به دختران و پسرانمان بياموزيم که حد حجاب و حيا چيست تا در آينده نتيجه بهتري بگيريم.
بدحجابي ، ريشه ها و راهکارها
امروزه در جان غرب با اينکه حدود نيم قرن و اندي است که نداي حقوق زن و مرد را سر داد هاند در عين حال جنايت و ظلمشان به زن اگر بيشتر از زمانهاي جاهليت نباشد کمتر نيست زنان را با حقوق بسيار ناچيز به کارخانه ها مي کشانند با اينکه خداوند سبحان طبيعت زن را براي کارهاي سخت خلق نکرده است . که اين خود باعث پر کردن جيب سرمايهداران غربي و فرسوده کردن جسم و روح زنان گرديد. او را از منزل که محل تربيت کودک بود به مراکز فحشا از قبيل کاباره ها کشاندند. تا با جذب مشتري منبع درآمدي براي صاحبان اين مراکز شوند از وجود زن براي فروش لوازم آرايش و لباسهاي کارخانه هايشان و نيز ساختن فبلم هاي سکسي و جذب کردن مردم مخصوصاً جوانان به سينما استفاده کردند تا با اين روش ها در کسب و تجارت خود موفق تر باشند و سود کلاني به جيب بزنند. دختر شايسته و نمونه سال انتخاب مي کنند و با چاپ عکس هاي عريان در ابعاد مختلف در مجلهها و روزنامه هاي خود از وجود آنها استفاده مي کنند. تا با اين طريق مشتري بيشتري براي خود جذب کنند. لذا امام خميني (رضوان الله عليه) در اين مورد مي فرمايند: «هر کس بخواهد شمه اي از آن جنايات مطلع شود به روزنامه ها و مجله و شعرهاي اوباش و ارازل رضا خان از روزگار کشف حجاب الزامي به بعد مراجعه کند و از مجالس و محافل و مراکز فساد آن زمان سراغ بگيرد. رويشان سياه و شکسته باد قلم هاي روشن فکرانه آنان و گمان نشود که آن جنايات بدون نقشه جهان خواران و جنايت کاران بين المللي بوده است يکي از نقشه هاي آنان کشيدن جوانان به مراکز فحشا بود که موفق شدن که کشور ما را از جواناني که عضو فعال جامعه اند تهي کردند و چه راهايي که براي انحراف و منحرف نمودن و به فساد کشيدن بانوان مظلوم در پيش گرفتند. و با ظاهر فريبنده اي به اسم زن مترقي نسبت به زن اين قشر انسان پرور و آموزگار چه ظلم ها و جنايات نمودند.
در رأس آنان استکبار جهاني غرب همان آمريکاي پليد و ام الفساد قرن است که امام خميني (رضوان الله عليه) به آن شيطان بزرگ لقب داده اند.
امروزه استکبار جاني و يارانش با دستگاههاي پيشرفته تبليغاتي مانند ماهواره مي خواهد خود را از جهت فرهنگي بر تمام جهان مسلط کنند و تنها قلدر و زورگو و فرعون روي زمين باشند. در حالي که مسلمين جهان با ابتکار به مبدأ خلقت و عمل به دستورات نوراني و حيات بخش اسلام و قران کريم و حفظ وحدت و مبارزه وجهاد ، بر تمام قدرت هاي شيطاني غالب شوند. و اين خط فرهنگي دشمنان اسلام ناب محمد صلي الله عليه و آله و سلم را خنثي کنند و اگر در تبليغات خود دستگاههاي هزاران برابر مجهز تر از ماهواره درست کنند ما نبايد به خود خوف و ترس راه بدهيم بلکه ما از اينکه به وظفه خود عمل نکنيم خوف داشته باشيم وقتي به وظايف خود عمل کرديم پيروزيم . و اين مطلب را خداوند سبحان در قرآن کريم بارها بيان کرده است:
وَ اِنَّ جُنَدنا لَهُمُ الغالِبون1(بدرستي که سپاه و لشکر ما بر کفار هميشه پيروز هستند)
إنّا لَتَنصُروُا رُسُلَنا وَ الَّذينَ امَنو في الحياةِ الدّنيا وَ يقومُ الاَشهاد2
به درستي که ما رسولان خود و کساني را که ايمان آورده اند در دنيا نصرت و ياري مي کنيم و در روز قيامت هم که گواهان به شهادت بر مي خيزند پاداش به آنان مي دهيم.
پيامد هاي بد حجابي
در اثر بي حجابي و بد حجابي عواقب شومي از ديدگاه عقل و اجتماع وجود دارد که به طور خلاصه به اين پيامد ها و عواقب مي پردازيم.
زن بد حجاب حق شوهرش را ضايع مي کند. يعني هر زني که خود را براي غير شوهرش خوشبو و آرايش کند خداوند نماز او را قبول نمي کند . تااينکه غسل کند و غسل هم مثل غسل جنابت است (البته اين غسل جزء اغسال مستحب است.) در عين حال بر قلب شوهرش هم تسلط ندارد چون عفت و ترس از خداوند ندارد ، نميتواند محبت شوهرش را به دست آورد. اين گونه افراد حتي در تحصيل علم هم ناکام اند. چرا که هر چه زن عفت بيشتري داشته باشد ، تمرکز فکري بيشتري دارند. پس دختر يا زني که دنبال خود نمايي مي باشد و هر روز و هر ساعتي که براي جلب مردان هرزه خود را به شکلي در مي آورد. ديگر تمرکز حواس ندارد و در تحصيل علم موفق نيست و هميشه در استرس و اضطراب است. زيرا وقتي اصل و کمال در انسان لباس و مد پرستي باشد ، هر چه مي بيند ، مي خواهد و دائم در فکر تهيه کردنش مي باشد. و چون آماده کردن آنان بسيار مشکل و گاهي غير مقدور مي باشد روح او هميشه مضطرب و پريشان است و مانند کسي است که گم کرده خود را پيدا نکرده است. زن بد حجاب و بي تقوا دير شوهر ميکند. زيرا يک جوان وقتي مي خواهد ازدواج کند. در فکر اين است همسري داشته باشد از لحاظ دين ، اخلاق و خانواده مناسب باشد . زني باشد که با او بتواند زندگي کند و هر روز به عناوين مختلف براي او مشکلاتي ايجاد نکند در نتيجه سراغ دختران بد حجاب و بي تقوا نمي رود. و وقتي زن بد حجاب دير شوهر کند اين موضوع سبب زجر روحي فراوان براي او مي شود. گاهي از اوقات زجر روحي سبب بيماريهاي فراوان جسمي خواهد شد. و در صورت ازدواج کردن هم ، زندگي اينگونه افراد ، زود از هم پاشيده مي شود. چون وقتي ارزش و ملاک در زندگي ظواهر و مد باشد، در نتيجه اين ظواهر و مد زود کهنه مي شود. مطلوب خود را از دست داده و سرانجام کار به جدايي مي رسد. اصولاً در چنين خانواده ها چون عقل در انتخاب همسر نقشي ندارد خانواده ها زود متزلزل مي شود و هر لحظه زندگي در حال سقوط و انفجار مي باشد. و سرنوشت آنها جز طلاق و سرگرداني زن و بچه ها و گاهي هم سبب انحراف آنها چيز ديگري نيست. درصورتي که اگر زن پاکدامني و عفاف را سرلوحه زندگي خويش قرار دهد و در راه تربيت فرزند صالح و اصلاح جامعه بکوشد کارش کار انبياء است. پس زن مي تواند بجاي بازيچه بودن، شغل پيامبران را داشته باشد. در اينصورت براي خود ارزش قائل شده است. چون با بدحجاب و عرضه کردن خود را به ديگران ، خويش را بي ارزش مي کند و از آماري که گرفته شده اين است که فساد و ظلم ،سقط جنين و ساير گناهان در غرب ، در زنان بي حجاب و بد حجاب بيشتر است.
در اينجا مختصراً به وضع اسفبار جوامع عربي نظري مي افکنيم.
1-کشتار عمومي
2-خودکشي و مرگهايي که بر اثر تصادفات و خوردن شراب و غيره .... به وجود مي آيد.
3-افزايش آمار طلاق و فروپاشي کانون خانواده
4- افزايش فرزندان نامشروع
5- سقط جنين و عوامل شوم آن .(از مشکلات فراينده در بسياري نقاط دنيا ،حاملگي هاي قبل از ازدواج : بويژه دوران بلوغ ، و نيز بيماريهاي مقاربتي از جمله ايدز در بسياري نقاط دنيا ، دختراني که گرفتار حاملگي ناخواسته مي شوند. به سقط هاي عمومي غير مطمئن متوسل مي شوند. اين سقط هاي غير قانوني موجب مرگ دويست هزار زن در هر سال شده و براي تعداد بيشماري از زنان هم مشکلات بهداشتي اصلاح نشدني و هميشگي از قبيل نازايي و غيره ايجاد مي شود 3)
6- لواط و عوامل مرگبار آن در جوامع غربي
7- دزدي و تجاوز به نواميس مردم و عدم امنيت.
در آخر هم مي پردازيم به زن بدحجاب از ديدگاه امام خميني (رضوان الله تعالي عليه) و رهبر معظم انقلاب اسلامي (مد ظله العالي)
از ديدگاه امام :
از جنايت هاي بزرگي که به ملت ما شد .....بانوان ما را ملعبه کردند . اينها مي خواستند زن را مثل يک شيء مثل يک متاع به اين دست و آن دست بگذارند. زن هم بايد از فساد اجتناب کند . زنها نبايد ملعبه جوانهاي هرزه شوند. زن ها بايد انسان باشند و خداي ناخواسته در انظار مردم فاسد قرار نگيرند. زن ها بايد تقوا داشته باشند.زن ها اختيار دارند همانطور که مردها اختيار دارند. آنها که مي خواهند زنها ملعبه جوانان فاسد قرار دهند. جنايتکارند. زنها خيال نکنند اين مقام زن است که با سر باز و لخت بيرون برود. اين مقام زن نيست اين عروسک بازي است. زن بايد شجاع باشد. زن بايد در مقدرات اساسي مملکت دخالت کند. زن آدم ساز است. زن مربي انسان است. 4
از ديدگاه رهبر:
آيا جنايتي از اين بزرگتر به زن هست که زن را با آرايش ، مد و جلوه گري زيورآلات سرگرم کنند و از او بعنوان يک ابزار و وسيله استفاده کنند؟
امروز سر و سينه را از زيورآلات پر کردن و آرايش و مد و لباس را بت خود قرار دادند براي زن انقلابي مسلمان ايراني ننگ است. چادر بهترين نوع حجاب و نشان ملي ماست.5
پس زن بدحجاب وسيله و ابزاري براي شهوتراني ارازل و مردان و جوانان هرزه است. زن بدحجاب ملعبه و بازيچه جوانان فاسد الاخلاق است. زن بدحجاب عروسکي است براي چشم چراني از خدا بي خبران زن بدحجاب باعث ننگ اسلام و ايران و ملت شريف مسلمان است. زن بدحجاب سبب خيانت به شوهر و باعث دلسردي و بي اعتمادي او نسبت به زندگي و همسرش مي شود.
روش ها و توصيه ها :
دين مقدس اسلام ، با ظهور خود شخصيت معنوي و حقوقي زنان را احياء نمود و آنان را در شخصيت انساني و تحصيل کمالات معنوي با مردان برابر و يکسان دانست. و در حمايت از زنان و نيز حفظ انسانيت و عفت عمومي ، دستورهاي حکيمانه مبتني بر لزوم رعايت عفت و حيا در ابعاد گوناگون صادر کرده است که در ابتدا به تعريف عفت مي پردازيم و بعد در مورد ابعاد عفت نيز صحبت خواهيم کرد.
عفت يک صفت انساني و ملکه نفساني و زينت باطني است. که موجب مي شود تمام اعمال و حرکات و گفتار و پوشش انسان ، عفيفانه و فاقد رذليت هاي شهواني و هوس مآبانه باشد.
ابعاد عفت:
1) عفت در نگاه:
اولين وظيفه زنان ، وجوب حفظ و کنترل ديده و نگاه است مقصود اين است که ديده هاي خود را که قلمرو آن وسيع مي باشد و شامل نگاههاي ضروري ، مفيد و خداپسندانه و نگاه هاي غير ضروري و شهوت آلود و خيره شدن مي باشد. کاهش داده و به نگاههاي ضروري و خدا پسندانه و عفيفه بسنده کنند. و از نگاه به بدن مردان نامحرم – جز مواضعي که معمولاً آنها را نمي پوشانند و چشم چراني و نظرهاي تماشايي و شهوت آلود و التذاذي پرهيز نمايند و در مورد مردان نيز تأکيد بسيار شده است. و اساسي ترين راه براي پرهيز از چشم چراني و نگاه به حرام ، آن است که انسان باور کند که استعداددو توانايي آن را دارد که بتواند با مجاهدت و تهذيب نفس ، چشم و دل خود را بينا و جمال دل آاري خداي خويش را مشاهده نمايد. و از لذايذ بي نظير و هميشگي آن در نيا و آخرت بهره مند گردد.
2) عفت در دامن:
دومين دستور ضرورت و وجوب پوشش عورت و شرم گاه است. که طبق روايتي از امام صادق عليه اسلام منظور حفظ آن از نگاه ديگران مي باش ولو از زنان و محارم غير از شوهر . مردان نيز دراين حکم همانند حکم سابق با زنان يکسان مي باشند.
3)عفت در پوشش:
از آن جا که موضوع حجاب زن و پوششجسم و اندام تحريک انگيزاو ومستور نمودن زينت هاي وي اهميت دارد خداوند حکيم زنان را از هتک حرمت خود با بيحجابي ، بد حجابي، خود آرايي و خود نمايي در برابر نامحرمان نهي مي فرمايد زنان نبايد جاذبه ها و زينت هاي خود اشکار سازند مقصود از زينت ان زينت هايي است که بر حسب طبيعت و فطرت سالم پنهان است و زن آنها را ميپوشاند که شامل زينت طبيعي زن _ اندام و سر و گردن و سينه و موي او-وزينت هاي مصنوعي تحريک آميز در صورتي که روي بدن او باشد و لباس هاي زينتي و رنگارنگ ميشود.
4) عفت در کردار:
وظيفه ديگر زنان پرهيز از اعمال و رفتارهاي جلب توجه کننده و غير عفيفانه است آنان بايد در رعايت عفاف و پرهيز از امور جلب توجه کننده مردان بيشتر دقت کند که حتي با صداي زينت پنهاني خود عامل انحراف فکرها وتباهي دلها نگردد منظور اين است که اعمهل و رفتا وپوشش زنان و استفاده از وسايل زينتي وارايشي و عطر وبوي خوش نبايد به نحوي باشد که باعث جلب توجه و تحريک مردان گردد بلکه بايد عفيفانه و خداپسندانه باشد.
5) عفت در گفتار:
از وظايف ديگرلزوم رعايت عفاف در سخن گفتن با مردان نامحرم است کيفيت سخن گفتن و حرمت صحبت کردن با ناز و عشوه و کج کردن زبان نبايد باشد و محتواي سخن بايد شايسته و مورد رضايت خداوند متعال وپسند عقل سليم باشد زنان بايد عادي و معمولي صحبت کنند وسخن حق وخوب بگويند واز هر گونه سخنان غير ضروري و بيهوده باطل ومخالف شرع وشهوت انگيز وگناه الود اجتناب کنند که رعايت اين امر موجب حفظ شخصيت وامنيت جسمي ، جنسي و عرفي آنان خواهد شد.
حجاب، آزادي و مشارکت اجتماعي
آنچه امنيت اجتماعي زنان و جامعه را تأمين مي کند ، انسانيت و معنويتا کحاکم بر جامعه است. که اساس آن دين کامل اسلام مي باشد. جامعه اي که ياد کخدا و هدف والاي زندگي در دل و جان افرادش حکومت مي کند.و روابط آنها برپايه توحيد و خدامحوري مي باشدامنيت آن جامعه از جمله زنان تأمين خواهد بود
و وقتي امنيت بر جامعه حاکم باشد زنان نيز احساس آرامش و آزادي مي کنند و خود را موظف به شرکت و مشارکت در امور اجتماعي مي دانند و يا حتي امور سياسي.
يک نمونه از دخالت زنان در امور سياسي بر مي گردد به زنان پيامبر در فتح مکه که بعد از پيروزي پيامبر (ص) مردان و زنان مي آمدند با پيامبر بيعت /کنند که وحي نازل شد که با 6 شرط با زنان بيعت کن.
1-شريکي براي خدا قرار ندهند.
2- دزدي نکنند
3- زنا ننمايند
4-فرزندان خود را نکشند
5- تهمت نزنند
6- در کار نيک از تو نافرماني نکنند
که تمامي اين شرايط مربوط به زنان با حجاب و با ايمان است.
در امور اجتماعي هم زناني بودند در صدر اسلام که در اين زمينه خدمت مي کردند که در اينجا نام دو زن را ذکر مي کنيم
1) «نسيبه» که در جنگهاي پيامبر براي مداواي مجروحين حضور داشت.
2)«ام منان» که با کمک همسر پيامبر (ص) – ام سلمه- به آبرساني و مداواي مجروحين مشغول بودند.
پس حجاب مي تواند مانعي باشد براي ازادي و مشارکت زنان چه در امور اجتماعي و چه در امور سياسي و غيره...
همانگونه که امام خميني (رضوان الله تعالي عليه) در دوران انقلاب و بعد از ان دستور دادند همه از جمله زنان در راهپيمايي ها شرکت کنند. و هميشه در صحنه حاضر باشندکه همين گونه هم شد که زنان با حفظ حجاب کامل اسلامي در تمامي صحنه ها دوش به دوش مردان و يا حتي بالاتر از مردان حاضر بودند و
و نيز امام خميني (رضوان الله تعالي عليه) تأکيد کردند که: ما مي خواهيم زن به مقام والاي انسانيت برسد. زن بايد در سرنوشت خودش دخالت داشته باشد. و تا به امروز هم زنان پرشور در صحنه ي اجتماعي و سياسي و انتحخابات کشور حضور دارند و اگر زنان به اين تفکر که خدا را دوست دارند و او را ناظر اعمال خود مي د انند دستورات خدا را ناديده نگيرند و موجب فساد خود و ديگران هم نشوند در نتيجه خانواده سالم و فرزندان سالم و با عفت خواهيم داشت. به اميد ان روز انشاء الله.
حجاب در قرآن کريم و سنت الهي
هدف نهايي پرودگار عالم از فرستادن پيامبران و کتابهاي آسماني ، تزکيه و تکامل انسان هاست. و بقيه اهداف مقدمه اي براي رسيدن به آن هدف اعلا مي باشد. بر اين اساس يکي از راهها و شيوه هاي تزکيه و تکامل مردان و زنان توسط آن حضرت ، رعايت عفاف در زمينه هاي گوناگون است که در گذشته به آن بطور خلاصه پرداختيم در اينجا به ذکر آياتي در اين مورد مي پردازيم.
1) وَ قُل لِلمؤمناتِ مِن اَبصارِهِنَّ فُروجَهُنَّ و لا يُبدينَ زينَتَهُنَّ إلّا ما ظَهَرَ مِنها وَليَضرِبنَ عًلي جَيوُ بِهِنَّ وَ لا يُبدينَ زينَتَهُنَّ الّا ليُبعولَتهِنَّ ......6
به زنان با ايمان بگو که ديده هاي خود را از نگاه هوس آلود به مردان نامحرم و آنچه که نظر کردن به آنها حرام است فرو گيرند و دامان خويش را حفظ کنند و زينت خود را جز آن مقدار که طبيعتاً ظاهر است آشکار ننمايند و سرپوش هاي خود را بر گريبان و سينه خود بيندازند- تا گوش ها و زير چانه و گردن و سينه پوشيده شود. و زينت خود را اشکار نسازند مگر براي شوهران يا پدر شوهرانشان يا پسرانشان يا پسر همسرشان يا برادرانشان يا پسران برادرانشان يا پسر خواهرشان يا زنان هم کيششان يا بردگانشان – کنيزان – يا افراد سفيه که تمايلي به زن ندارند يا کودکاني که از امور جنسي مربوط به زنان آگاه نيستند. و زنان هنگام راه رفتن پاهاي خود را به زمين نزنند تا زينت پنهانشان دانسته شود. و صداي خلخال که بر پا دارند به گوش نامحرمان برسد. و همگي به سوي خداوند متعال بازگرديد اي مؤمنان تا رستگار شويد.
از اين آيه نکات زيادي به دست مي آيد که به دو نکته اکتفا مي کنيم.
1) نگاه به چهره مردان بايد نگاهي باشد که لازمه گفتگوهاي ضروري و خداپسندانه است، همانگنه که تکلم زنان با مردان نامحرم نيز اينگونه است. نه نگاهي که به خاطر هوس و تماشا و برانداز کردن خصوصيات مردان و دقت در آنهاست و اين نگاه بايد وسيله و مقدمه اي براي فهم مطلب در گفتگو باشد نه صرف تماشا و براندازي. البته نگاه کردن به چهره نامحرم ، به نظر فقه هاي اسلام مشروط به شرط ديگر نيز مي باشد و آن اينکه بدون ريبه باشد يعني خوف ، لغزش و انحراف به وسيله نگاه کردن وجود نداشته باشد وگرنه حرام است. مردان نيز در عفت در نگاه با زنان مشترکند جز اينکه نگاه کردن مردان به تمام سر و بدن زنان نامحرم حرام مي باشد. به استثناي گردي صورت و دستها تا مچ در صورتي که زينت و آرايش محرک شهوت مي باشد و نظر به اين مواضع بدون لذت و ريبه باشد.
براستي اگر مرد و زن با ايمان باور داشته باشند که خداوند چشم هايي که به خيانت مي گردد و آنچه را سينه ها پنهان مي دارند ، مي داند. و در روز قيامت چنين چشمها بر ضد آدمي گواهي مي دهند. آيا آلوده به چشم چراني و نگاه به حرام مي شوند؟
2) در اين قسمت از آيه «وليضربن بخمرهن علي جيوبهن»7مي فرمايد:
زنان بايد خماره و سرپوش هاي خود روا بر روي سينه انداخته و حائل قرار دهند. «خُمر» جمع خمار به معناي پوشش است که زنان سر و موي خود را با آن مي پوشانند و «جيوب» جمع جيب به معناي گريبان و سينه است. انچه از اين کلام به دست مي آيد اين است که زنان عرب قبل از نزول آيه ، معمولاً لباسهايي مي پوشيدند که يقه پيراهن و گريبان هايشان باز بود. بطوري که گردن وکمي از سينه آنان نمايان مي شد. و از طرفي دامنه پوشش هايي را که آن ، سر و موي خود را مي پوشاندند نيز به شانه يا پشت سر مي انداختند؛ بطوري که گوش ها و بنا گوش ها و گوش ها و گوشواره ها آشکار مي شد .اذا آيه مورد بحث نازل شد که زنان بايد پوشش هاي سر خود را از دو طرف روي گريبان و سينه خود بيفکنند تا تمام قسمت هايي که نمايان شده ، پوشيده گردد و به قول ابن عباس صحابي بزرگ پيامبر اکرم (ص) در تفسير آيه:
تغطي شعرها ،صدرها،ترائبها و سوالفها: زنان بايد سر،سينه و دور گردن و زير گلوي خود را بپوشانند.
«يا ايُهَا النَّبي قُل لِاَزواجِک و بِناتِکَ و نساءِ المؤمنينَ يدنينَ عَلَيهِنَّ مِن جلابيهِنَّ ذلک ددني أن يعرَفنَ فلا يُؤذينَ وَ کانَ اللهُ غَفوراً رحيما»
اي پيامبر به همسران و دختران و زنان مؤمنان بگو جلبها چادرها و مقنعه هاي خويش را به خود نزديک سازند. اين کار براي اينکه – به عفاف و حريت- شناخته شوند و مورد تعرض و آزار – هوس بازها – قرار نگيرند نزديکتر است و {اگر تا کنون خطا و کوتاهي از آنان سرزده توبه و استغفار کنند} خداوند همواره آمرزنده و رحيم – رحمت بخش به مؤمنان - است8
در شأن نزول اين آيه گفته شده که: زنان مسلمان، به مسجد مي رفتند و پشت سر پيامبر اکرم (ص) نماز مي خواندند.هنگام شب موقعي که براي نماز مغرب و عشاء مي رفتند. جوانان هوس باز بر سر راه آنها مي نشستند و با مزاج و سخنان ناروا آنها را اذيت کرده و مراحم آنان مي شدند، آيه فوق نازل شد.9
«جلابيب» جمع جلباب است که اهل تفسير و لغت براي آن چند معنا ذکر کرده اند.
1) چادر: در قاموس به عنوان يکي از معاني آمده است:
2) ما تغطي به ثيابها من فوق کالملحفه.....، چيزي است که بوسيله آن ، زن تمام لباس هاي خود را مي پوشاند، مثل ملحفه ، (چادر مانند)
مقنعه بلند و چادر کوتاه: در لسان العرب جلباب چنين معنا شده است.
الجلباب ثوب اوسع من الخمار دون الرداء تغطي به المراة رأسها و صدرها
جلباب لباسي است از چارقد بزرگتر و ار رداء و عبا کوچکتر که زن بوسيله آن سر و سينه خود را مي پوشاند.
(جلباب پس بنابراين معنا پوششي است که از چادرهاي متعارف کمي کوچکتر است.)
3) روسري بلند و چارقد و مقنعه کوتاه : در تفسير قيم الميزان آمده است:
.... اولاخمار الذي به رأسها و وجهها:
يا مقنعه، چارقد و روسري بلندي است که زن سر و صورتش را با آن مي پوشاند.10
نتيجه
درست است که در محيط منزل افراد خانواده با هم محرم و آزاد هستند. اين آزادي بدون قيد و بند نيست و نبايد به نام آزادي و محرم بودن ، زن و دختر جلو فرزند و برادرش با هر لباسي که دوست دارد رفت آمد کند. زيرا نيمه عريان و يا عريان بودن بدن و نيز پاهاي بدون جوراب اثرات نامطلوبي به فرزندان مي گذارد و موجب تحريک آنان مي شود و نگويند بچه است و چيزي نمي داند، بلکه بايد گفت آنان دقيق و کنجکاوند و متأثر مي شوند و اين، غريزه جنسي آنان را تحريک مي کند.11
-----------------------------------------------------
پى نوشت ها:
1-سوره الصافات آيه 173
2- سوره مؤمن آيه 51
3-مجله دارو و درمان شماره 87
4-صحيفه نور ج 11 ص 254.
5-روزنامه جمهوري اسلامي ايران 28/10/68
6-سوره نور آيه 31
7-فصلت . آيه 21-20
8- تفسير مجمع البيان.ج7،ذيل آيه
9- سوره احزاب آيه 59
10- تفسيرالميزان، ج16،ذيل آيه
11- براي اطلاع بيشتر ،رت، مشکلات جنسي کودکان
نویسنده : محمدحسين ميثاقي منبع: راه بهشت |