یکی از شگردهای شبکههای عرفانی نوظهور و کاذب، استفاده از پارهای جذابیتهای ظاهری، معنایی و گفتمانی است. به طور کلی اکنکار برای گسترش، نفوذ و به تعبیری «یارگیری» در قسمتهای مختلف دنیا از برخی شگردها و شیوههای ثابت استفاده میکند. که در ذیل به آنها اشاره خواهیم کرد:
1- یکی از این راهها استفاده از کلمات جدید برای آموزههای خود است که این موضوع جذابیت خاصی برای افراد به ویژه قشر جوان دارد، به عنوان مثال، به جای واژه خدا از «سوگماد» استفاده میکند یا به جای شیطان از واژه «کل میرانجان» بهره میبرد. گاهی اوقات که سعی میکنند از واژههای دیگر مکاتب استفاده کنند، باز هم تغییراتی در آن انجام میدهند. به عنوان مثال از واژه «ذکر» الگوبرداری کردهاند و با یک تغییر جزئی در آن، از واژه «ذیکار» استفاده میکنند. یکی از واژههای مهم دیگر اکنکار «هیو» است که می توان گفت مهمترین ذکر اکنکار است. این ذکر از «هو» گرفته شده است. این مثالها به عینه نشان میدهد که در این کار(یعنی اختلاف سازی واژهها و تغییرات در آنها) توانایی بسیاری دارند.
2- دومین ترفند آنها استفاده از خرافههای مورد استقبال و جذاب است، به عنوان مثال یکی از این خرافات، بحث تناسخ است که متأسفانه این موضوع در صدا و سیما هم به نوعی در برنامهها نشان داده میشود. بحثهای دیگری مانند انسانهای فضایی هم که برای همه جذاب است در کتابهای داستان اکنکار به چشم میخورد. یکی از ادعاهای بسیار گزاف و خیال انگیز اکیست ها، سفر روح و سفر به فضاست که هیچ گاه نتوانستهاند آن را اثبات کنند. نمادهای خیر و شر هم به عنوان ابزاری برای جذب افراد از سوی اکیستها مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین به دلیل اینکه در حال حاضر بحث آرامش بخشی و رسیدن به آرامش، بحث جذابی است از این رو اکنکار سعی کرده با مطرح کردن بحثهایی مانند «سفر روح» و راههای رسیدن به آرامش، به دنبال جذب مخاطب باشد. آنها به مخاطب خود القا میکنند که به آرامش رسیده است. تمام این موضوعات در جلسات، بحث ها، حلقهها و سایتهای آنها موجود است. به عنوان نمونه میتوانید در سایتهای آنها روشهای آرامش بخشی و سفر روح را مشاهده کنید که این دو از دیگر ابزارهای آنها برای جذب افکار است.
3- بحث یارگیری به قدری برای آنها مهم و حیاتی است که برای تحقق این امر، از راه های مختلفی استفاده میکنند. در این بین یکی از راه هایی که بر آن تأکید دارند احترام گذاشتن به عقاید دیگر مکاتب و مقدسات آنهاست. اکیستها علاوه بر اینکه میخواهند افکار عمومی را با این حربه به سمت خود جلب کنند، نمیخواهند در تعارض با گروههای دیگر قرار گیرند، زیرا دراین صورت موجودیت آنها به خطر میافتد، بنابراین پیروان اکنکار سعی میکنند با سوء استفاده ابزاری از اسطوره ها، دانشمندان و شخصیتهای ادیان و ملل مختلف و قائل شدن احترام ظاهری به این بزرگان، توجه افراد را به سمت خود جلب کنند.
4- با توجه به محدودیتهای جدید اکیستها در فضای بیرونی جامعه و فاش شدن ماهیت غیراسلامی و شبکهای آنها، قطعاً یکی از ابزارهایی که مورد استفاده قرار میدهند فضای مجازی و اینترنت است. تا دو سال فضای بسیار خوبی برای تبلیغات در فضای مجازی داشتند به گونهای که با راه اندازی سایت و وبلاگ در همه جا حرفهای خود را مطرح میکردند، اما درحال حاضر به دلیل تعارضاتشان با قشر متدین صاحب نظر به چالش کشیده شدهاند که این موضوع باعث تضعیف آنها شده است. علاوه بر این، آنها حتی با جمعهای دیگر هم اختلاف پیدا کردهاند.
5- تاکتیک دیگر آنها این بود که سعی کردند در آموزههای کتاب مقدس خود تغییر ایجاد کنند؛ در کتاب آنها آمده است که شما برای دفاع از خودتان حق استفاده از دلیل را حتی برای اثبات خود ندارید، بگذارید که طرفین مقابل هر چه میخواهند بگویند! آن صحبتها ساخته ذهنی آنهاست و شما نیازی به راضی کردن منتقدان و اثبات خود ندارید. اما از آن سو در ایران به دلیل اینکه به چالش کشیده شدند تناقض افتادند و ناچار هستند با استفاده از استدلال و عقل آموزههای خود را به دیگران اثبات کنند و حتی برای حفظ موجودیت در جامعه ایران خود را هماهنگ با آموزههای اسلامی نشان دهند و طوری رفتار کنند که انگار از چارچوب اسلام خارج نشده اند!
6- یکی دیگر از شگردها و تکنیک هایی که رهبران اکنکار برای جذب افراد به این شبکه از آن بهره می گیرند «پرونده سازی اکیستی برای استوانه ها و شاخص های اجتماعی، فرهنگی و ادبی ملت ها» است؛ به این شیوه که در یک سرقت تاریخی، شخصیت های ملی و محبوب هر کشوری را یا به عنوان یکی از رهبران اکنکار معرفی می کنند و یا آن ها را پیرو این اندیشه جلوه می دهند. این اقدام که نوعی «جعل شناسنامه اعتقادی» برای مشاهیر و بزرگان به شمار می آید در جذب افراد به ویژه کسانی که نگرش های ناسیونالیستی و ملی گرایانه در روحیات آن ها پررنگ است، اقدامی نتیجه بخش ارزیابی می شود.
7- رهبران اکنکار که عموماً در آمریکا، اروپا، هند و چین مستقر هستند برای یارگیری از جامعه ایران به «جعل شناسنامه اعتقادی» برای چند تن از بزرگان ادب و اندیشه این سرزمین اقدام کردهاند. به عنوان نمونه ادعا میکنند که حافظ شیرازی، مولانا، شمس تبریزی، خیام و فردوسی از پیروان سرسخت اکنکار هستند!
آنها در ادعایی طنزآلود میگویند که فردی به نام «فوبی کوانتز» یکی از رهبران اکنکار- استاد و معلم فردوسی در قرن دهم بوده است! در حالی که هیچ سند تاریخی معتبری در این باره وجود نداشته و حکیم فردوسی هم هیچ گاه در دوران حیاتش چنین شخصی را ندیده است. از دیگر جعلیات این نحله برای گسترش «اک» در ایران، این ادعاست که مولانا پیر و نگهبان شریعت کی سوگماد در معبد ساکاپوری در منطقه علی است. آنها همچنین مدعی هستند که خیام، مسئول شفادهی در جهان اثیری است!
8- اساسی ترين كاري كه اين موسسات در جذب جوانان به اين فرقه انجام ميدهند، برپايي پارتيهايي در سراسر ايران است كه در اين جلسات انواع مواد مخدر و داروهاي روانگردان از جمله حشيش براي رفتن به حالت عرفاني و رسيدن به مدارج معنوي سرو می شود.
از آموزههاي اين فرقه ميتوان به برقراري رابطه عشقي بين زن و مرد اشاره كرد كه به ازدواج عرفاني دختر و پسر نامحرم ختم ميشود.اين يكي از مهمترين تمرينهايي كه پيوسته در جلسات پارتي اين فرقه صورت ميگيرد و موجب شده تا جذابيت اين گروه بين قشر جوان روزافزون شود.
روششناسی جذب فرقه اکنکار
روششناسی برای جذب مخاطب به خصوص جوانان که 25 میلیون نفر از جامعه ایران را در برگرفته اند، در دو شاخه اصلی قابلدسته بندی است:
اول: اسلامیزه کردن اندیشههای اکنکار
یعنی مخلوط کردن اکنکار با اسلام که به التقاط منجر میشود. در بحث اسلامیزه کردن اکنکار، این گروه سعی میکنند بسیاری از آموزههای اسلامی و عرفانی را در گفتمان خود آورده و به نوعی از آن الگوبرداری کنند تا در جذب مخاطب مسلمان موفق شوند.
دوم: ایرانیزه کردن تئوری و آموزههای خود
در بحث ایرانیزه کردن آموزههای اکنکار نیز، آنها سعی میکنند از طریق انتخاب شخصیتهای مشهور ایرانی به عنوان ماهانتاهای خود، نظر دوستداران این شخصیتها را جلب کنند، به طوری که حافظ، فردوسی، مولانا و شمس تبریزی را جزئی از این گروه و از پیروان اکنکار معرفی میکنند. حتی آنها ادعا میکنند که کتاب مثنوی مولانا تنها کتاب جهان بینی اکنکار است. این کار شاید ترفندی از سوی آنان برای فاصله انداختن بین جوانان مؤمن واقعی با اندیشههای اسلامی و عرفانی شخصیت بزرگی مانند مولانا هم باشد! اکیستها از ایران زمین به عنوان یک اسطوره خیلی بزرگ، یاد و سعی میکنند با حمایت از این موضوعات، حس ایرانیت مخاطب خود را تحریک و او را به سمت خود جلب کنند.
در نتیجه می توان گفت علی رغم اينكه شناساندن چهره واقعي اين فرقه، پردهبرداري از نيت شوم آنها در سردرگمي جوانان و تقبيح تماس با اين گروه ميتواند نقش اساسي در ارتقاء سطح اطلاعات افراد جامعه نسبت به اين موضوع داشته باشد. اکیست ها از مشابهت هایی که دین اسلام و عرفان اسلامی با برخی مبانی اکنکار دارد، برای جذب انسان مسلمان کمال استفاده را می برند.
.....................................................................
منابع:
1. پایگاه خبری جوان، عبدالحسین مشکانی، محقق و پژوهشگر نحلههای منحرف عقیدتی.
2. سايت خبری تحليلی خدمت.
|