جلوه های نورانی
پیامبر اکرم (ص) : أَعلَمُ النّاسِ مَن جَمَعَ عِلمَ النّاسِ إِلى عِلمِهِ.
داناترين مردم كسى است كه دانش ديگران را به دانش خود بيفزايد. (من لا یحضره الفقیه، ج4، ص395)
**********************************
قله های فقه شیعه - آیت الله میرزا محمد حسن شیرازی (رحمت الله علیه)
آیت الله میرزا محمد حسن شیرازی معروف به میرزای شیرازی بزرگ یکی از مراجع و فقهای بزرگِ اسلامی است که به سببِ فتوایِ تاریخی تحریم تنباکو، شهرتِ فراوانی است. میرزای شیرازی شخصیتی جامع و عالمی عامل وارسته و دور اندیش بود ، اما از آنجا که رهبری یک نهضت بزرگ را عهده دار بود و حکم تاریخی تبناکو را صادر فرمود ، نام او و جنبش تحریم تنباکو چنان در هم آمیخته شد که هرگاه یاد یکی از آنها به میان می آید، نام دیگری بی درنگ در خاطره ها نقش می بندد ، در حالیکه نهضت تنباکو یکی از جلوه های برکات وجودی او است. میرزا محمد حـسن شیرازی، ابتدا در اصفهان تحصیل کرد و سپس به نجف رفت و در حوزه درس صاحب جواهر شرکت کردو بعد از او به درس شیخ انصاری رفت و از شاگردان مبرز و طراز اول شیخ شد بعد از شیخ انصاری مرجعیت عامه یـافـت در حـدود 23 سـال مرجع علی الاطلاق شیعه بود.میرزا محمد حسن شیرازی نزد شیخ انصاری از منزلت و جایگاه علمی خاصی برخوردار بود و همیشه مورد عنایت شیخ انصاری بود به طوری که شیخ بارها دربارۀ وی گفته بود : « من درسم را برای سه نفر می گویم : میرزا محمد حسن ، میرزاحبیب الله و آقا حسن طهرانی » وقتی میرزا در درس اشکالی می کرد و مطلبی را می خواست بیان کند شیخ انصاری مجلس را ساکت کرده و به آن ها می گفت : « جناب میرزا سخن می گوید » . میرزای شیرازی شمع محفل شیخ بود و با بودن امثال میرزا مباحثات علمی شیخ انصاری رونق بیش تری می گرفت . میرزا از نفوذ کلام زیادی در حوزه و بین مردم برخوردار بود . او اجازه اجتهاد را از محمد حسن نجفی معروف به صاحب جواهر گرفته بود .
(بنقل از سایت راسخون و ویکی فقه)
**********************************
احکام طهارت
س: آيا وضو گرفتن به نيت نماز واجب قبل از داخل شدن به وقت آن جايز است؟
ج: وضو گرفتن براى خواندن نماز واجب، اگر نزديک داخل شدن به وقت آن باشد، اشکال ندارد.
( اجوبه الاستفتائات- س 119)
**********************************
احکام نماز
س: به نظر شريف جنابعالى، موارد عدول در نماز واجب کدام است؟
ج: عدول در موارد زير واجب است:
1 - از نماز عصر به نماز ظهر، در صورتى که در بين نماز عصر متوجه شود که نماز ظهر را نخوانده است.
2 - از نماز عشا به نماز مغرب اگر در بين نماز عشا متوجه شود که نماز مغرب را نخوانده است و از محل عدول هم تجاوز نکرده باشد.
3 - اگر دو نماز قضايى که در اداى آنها ترتيب معتبر است، بر عهده او باشد و بر اثر فراموشى قبل از اداى نماز اول به خواندن نماز دوم مشغول شود.
(اجوبه الاستفتائات- س 340 )
**********************************
احکام فرهنگی
س: آيا معيار حرمت موسيقى فقط مطرب و لهوى بودن آن است يا اينکه ميزان تحريک و تهييج آن هم تأثير دارد؟ و اگر باعث حزن و گريه شنونده شود، چه حکمى دارد؟ خواندن و شنيدن غزلهايى که بهصورت سه ضرب و همراه با موسيقى خوانده مى شوند، چه حکمى دارد؟
ج: ملاک آن ملاحظه کيفيت نواختن موسيقى با در نظر گرفتن همه خصوصيات و ويژگيهاى آن است و اينکه از نوع موسيقى مطرب و لهوى مناسب با مجالس لهو و گناه باشد، هر موسيقى که به حسب طبيعت خود از نوع موسيقى لهوى باشد، حرام است اعم از اينکه مهيّج باشد يا خير و موجب ايجاد حزن و اندوه و حالات ديگر در شنونده بشود يا خير و هرگاه غزل هايى که همراه با موسيقى خوانده مى شوند بهصورت غنا و آواز لهوى مناسب مجالس لهو و لعب در آيند، خواندن و شنيدن آنها حرام است.
(اجوبه الاستفتائات- س 1132)
**********************************
احکام آموزش و تحصیل
س: سستى و تنبلى در تحصيل علم و تلف کردن وقت چه حکمى دارد؟ آيا حرام است؟
ج: تضييع وقت به بطالت و بيکارى داراى اشکال است و دانشجو تا وقتى که از مزاياى مخصوص دانشجويى استفاده مى کند بايد از برنامه هاى درسى مخصوص دانشجويان متابعت کند و الّا استفاده از آن مزايا از قبيل شهريه و کمک هزينه و غيره براى او جايز نيست. (اجوبه الاستفتائات- س 1322)
**********************************
احکام اجتماعی
س: آيا ترک امر به معروف و نهى از منکر بر اثر ترس از اخراج از کار، جايز است؟ مثلاً با اينکه مى بيند مسئول يکى از مراکز آموزشى که با طبقه جوان در دانشگاه ارتباط دارد، مرتکب اعمال خلاف شرع مى شود و يا زمينه ارتکاب گناه در آن مکان را فراهم مى آورد. اگر او را نهى از منکر نمايد ترس آن دارد که از طرف مسئول مقدمات اخراج او از کار فراهم شود.
ج: بهطور کلى اگر خوف دارد که در صورت اقدام به امر به معروف و نهى از منکر ضرر قابل توجهى متوجه خود او شود، انجام آن واجب نيست.( اجوبه الاستفتائات- س 1059)
**********************************
احکام اقتصادی
س: هدايا اعم از نقدى، خوراکى و غيره که توسط ارباب رجوع با رضايت و طيب خاطر به کارمندان دولت داده مى شوند، چه حکمى دارند؟ و اموالى که بهصورت رشوه به کارمندان داده مى شوند اعم از اينکه بر اثر توقع انجام کارى براى پرداخت کننده باشد يا خير، چه حکمى دارند؟ و اگر کارمند بر اثر طمع به دريافت رشوه، مرتکب عمل خلاف قانون شود، چه حکمى دارد؟
ج: بر کارمندان محترم واجب است که رابطه آنان با همه مراجعه کنندگان براساس قوانين و مقرّرات و ضوابط خاص اداره باشد و قبول هر گونه هديه اى از مراجعه کنندگان به هر عنوانى که باشد براى آنان جايز نيست زيرا باعث فساد و سوءظن به آنان و تشويق و تحريک افراد طمعکار به عمل نکردن به قانون و تضييع حقوق ديگران مى شود. اما رشوه، مسلم است که براى گيرنده و دهنده آن، حرام است و واجب است کسى که آن را دريافت کرده به صاحبش برگرداند و حق تصرّف در آن را ندارد. (اجوبه الاستفتائات- س 1245)
**********************************
احکام خمس
س: اشيايى را که انسان در طول سال خمسى مى خرد و سپس آن را بعد از سال خمسى اش مى فروشد، چه حکمى دارد؟
ج: اشياء ياد شده اگر جزو لوازم زندگى است و جهت استفاده شخصى خريده است، خمس ندارد؛ ولى اگر آن را براى فروش خريده و فروش آن هم تا سر سال خمسى ممکن است، پرداخت خمس سود آن واجب است. در غير اين صورت، تا آن را نفروخته، خمس ندارد و هنگامى که آن را فروخت، سود حاصل از فروش آن از درآمدهاى همان سال فروش محسوب مى شود. (اجوبه الاستفتائات- س 990)
**********************************
واژه شناسی فقهی
س: تعريف، مفهوم و محدوده اصطلاح حُسْن ظاهر در احراز عدالت امام جماعت را به صورت شفاف و روشن بيان بفرماييد.
ج: حُسنِ ظاهر يعنى رفتار و کردار آن شخص که مشاهده مىشود بر طبق ميزان شرع است و گناهى از او ديده نشده است . (پایگاه اطلاع رسانی مقام معظم رهبری)