جلوه های نورانی
امام علی(ع) : جالِسِ الْعُلَماءَ یَزْدَدْ عِلْمُكَ وَ یَحْسُنْ اَدَبُكَ وتَزكُ نَفسُكَ؛ / (مطالب السؤول، ص 49)
با علما معاشرت كن تا علمت زیاد، ادبت نیكو و جانت پاك شود
**********************************
قله های فقه شیعه
حاج شیخ محمد علی اراکی (رحمت الله علیه)
حضرت آیت الله اراکی از فقهای صاحب نام معاصر بود که بسیاری از استادان برجسته حوزه علمیه قم و مسئوولات نظام جمهوری اسلامی سالها از محضرشان کسب فیض نمودند. ایشان دروس سطح حوزه را نزد آیت الله العظمی سیدمحمدتقی خوانساری و آیت الله العظمی شیخ عبدالکریم حائری یزدی فرا گرفت و از دانش آنها خوشه ها چید. معظم له به دنبال هجرت آیت الله العظمی حائری یزدی به قم، وارد حوزه علمیه قم شدو دراین سالها با امام خمینی آشنا شد. وی علاقه خاصی به امام خمینی داشت و هماره از فعالیتهای سیاسی ایشان علیه رژیم پهلوی پشتیبانی می نمود. به دنبال اعلامیه کوبنده امام خمینی درسال 1341 علیه لایحه کاپیتولاسیون و قوانین غیراسلامی مصوب مجلس شورای ملی آیت الله اراکی نیز به پشتیبانی ایشان اعلامیه ای صادر کردند و خواستار لغو مصوبات مخالف اسلام شدند. ایشان درباره شخصیت حضرت امام فرمود: ما در مدت پنجاه سال که با این شخص بزرگ آشنایی پیدا کرده ایم، جز تقوا و دیانت و سخاوت و شجاعت و شهامت و بزرگی قلب و کثرت دیانت و جدیت درعلوم نقلی و عقلی و مقامات عالی دراو نیافتیم. خداوند یک قوه غریبی دراین مرد خلق فرموده که به هیچ احدی نداده . هم چنین جرأتی ، چنین شجاعتی و دیدی به او داده است که به احدی نداده ، او مانند جدش علی بن ابی طالب است یک چنین کسی کمیاب است کم نظیر است و نظیر ندارد. آیت الله اراکی درطول بیش از 35 سال تدریس درحوزه علمیه قم ، پیچیده ترین مباحث علمی را با گفتاری شیوا و بیانی رسا مطرح می کرد. مرجع بزرگ تقلید شیعیان درطول عمر پربرکت خویش کتابهایی نیز درعلم فقه و اصول نوشت. آیت الله اراکی درطول هشت سال دفاع مقدس از رزمندگان اسلام پشتیبانی نمود. ایشان از انتخاب حضرت آیت الله خامنه ای به رهبری انقلاب اظهار خوشحالی نمودند و در بخشی از پیام خود چنین مرقوم داشت: « انتخاب شایسته جنابعالی به مقام رهبری جمهوری اسلامی ایران مایه دلگرمی و امیدواری ملت قهرمان ایران است». ایـن جانـب با ابـتهـال وتـضـرع به درگاه ربـوبی و با اسـتغاثه به ناحـیه مــقدسه حـضـرت ولی عصر(عج) دوام تأییدات و توفیقات آن جناب را درانجام این مسئوولیت بسیار سنگین خواستارم.« آیت الله العظمی اراکی در 23/ 7/ 1373 به ملکوت پیوست.
[ منبع : بنقل از دانشنامه اسلامی ]
**********************************
احکام نماز
لباس نماز گزار
س: اگر نمازگزار يقين داشته باشد که نجاستى بر بدن يا لباسش وجود ندارد و نماز بخواند، بعداً معلوم شود که بدن يا لباس او نجس بوده است. آيا نماز وى باطل است؟ اگر در حين نماز نجاست حاصل شود، نماز او چه حکمى دارد؟
ج: اگر اصلاً علم به نجس بودن لباس يا بدن نداشته باشد و بعد از نماز متوجه آن شود، نماز او صحيح است و اعاده و قضا واجب نيست. ولى اگر در اثناء نماز نجاست عارض شود، اگر براى وى ازاله نجاست از بدن يا در آوردن لباس نجس بدون ارتکاب عملى که منافات با نماز دارد، ممکن باشد، بايد نجاست بدن را برطرف يا لباس نجس را از خود دور کند و نماز خود را تکميل نمايد و اگر برطرف کردن نجاست با حفظ حالت نماز براى او امکان ندارد و وقت هم وسعت دارد، واجب است که نماز را قطع کند و با بدن و لباس پاک آن را اعاده نمايد.
**********************************
حکم وطن
س: وطن شخصى تهران است و در حال حاضر قصد دارد در يکى از شهرهاى نزديک تهران ساکن شده و آن را وطن خود قرار دهد، ولى چون محل کسب و کار روزانه اش در تهران است، نمى تواند ده روز در آن جا بماند، چه رسد به شش ماه، بلکه هر روز به محل کارش مى رود و شب به آن جا برمى گردد، نماز و روزه او در آن شهر چه حکمى دارد؟
ج: شرط تحقق عنوان وطن جديد اين نيست که انسان بعد از قصد توطّن و سکونت در شهرى، شش ماه به طور مستمر در آن جا بماند، بلکه بعد از اين که آن جا را به عنوان وطن جديد انتخاب نمود و با اين قصد، مدتى (اگرچه فقط شب ها) آن جا سکونت نمود، وطن او محسوب مى شود.
**********************************
احکام سازمانی
س: شخصى در يک خانه دولتى زندگى مى کند که مدت سکونت وى در آن به پايان رسيده و حکم تخليه نيز به او ابلاغ شده است. نماز و روزه هاى وى بعد از انقضاى موعد مقرر تخليه، چه حکمى دارد؟
ج: اگر از طرف مسئولين مربوطه مجاز به استفاده از آن خانه بعد از مهلت مقرر نباشد، تصرّفات او در آن، حکم غصب را دارد.
**********************************
احکام اجتماعی
س: اگر يکى از اقوام انسان مبادرت به ارتکاب معصيت کند و نسبت به آن لااُبالى باشد، تکليف ما نسبت به رابطه با او چيست؟
ج: اگر احتمال بدهيد که ترک معاشرت با او موقتاً موجب خوددارى او از ارتکاب معصيت مى شود، به عنوان امر به معروف و نهى از منکر واجب است، و در غير اين صورت، قطع رحم جايز نيست.
**********************************
احکام خمس
س: آيا اجازه گرفتن از مجتهدى که مقلد از او تقليد مى کند، براى مصرف سهم امام(ع) در عمل خير مثلاً در حوزه علميه يا دارالايتام، ضرورت دارد و يا اجازه هر مجتهدى کافى است؟ و اصولاً آيا اجازه مجتهد ضرورى است؟
ج: اختيار سهمين مبارکين به طور کلى مربوط به ولى امر مسلمين است و کسى که بر عهده او و يا در مال وى مقدارى حق امام(ع) يا سهم سادات باشد، بايد آن را به ولىّ امر خمس يا وکيلى که از طرف او اجازه دارد، تسليم کند، و اگر مى خواهد آن را در يکى از موارد مقرر مصرف کند، بايد ابتدا راجع به آن اجازه بگيرد، و در عين حال مکلّف بايد فتواى مرجع تقليد خود را در آن رعايت نمايد .
**********************************
احکام اقتصادی
س. از شخصى مقدارى طلب داشتم که در پرداخت آن کوتاهى مى کرد، در نتيجه يکى از اقوام او چک مدّت دارى را به مقدار مبلغ قرض، به من داد به اين شرط که به او در پرداخت بدهى مهلت بدهم، بدين ترتيب او ضامن شد که اگر بدهکار قرض خود را تا سرِ موعدِ چک ندهد، آن را بپردازد، سپس فرد بدهکار فرار کرد و مخفى شد و در حال حاضر دسترسى به او ندارم، آيا شرعاً جايز است که همه قرض را از ضامن بگيرم؟
ج. اگر بر وجه صحيح شرعى ضامن شده باشد جايز است بعد از رسيدن موعد، قرض خود را از او مطالبه کنيد و همه آن را از او بگيريد.
**********************************
احکام اقتصادی طهارت
س: اگر انسان نتواند وضو بگيرد و تيمّم هم براى او امکان نداشته باشد، چه وظيفه اى دارد؟
ج: اگر انسان نتواند براى نماز وضو بگيرد و تيمّم هم ممکن نباشد، بنا بر احتياط بايد نماز را در وقت بدون وضو و تيمّم بخواند و سپس با وضو يا تيمّم قضا کند.
**********************************
واژه شناسی فقهی
وکالت: عقدى كه بموجب آن شخص (موكّل)، به ديگرى (وكيل) اختيار انجام عملى را مىدهد.
وكالت بلاعزل: وكالتى كه در آن، موكل هيچگاه حق عزل وكيل را ندارد.
منبع: استفتائات مقام معظم رهبری - www.leader.ir