پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند: من سلک طریقا یلتمس فیه علما سهّل اللَّه له طریقا إلى الجنّه؛ / نهج الفصاحه
هر که به جستجوى علم راهى سپرد خدا براى وى راهى سوى بهشت بگشاید.
*********************************
قله های فقه شیعه - آیت الله سیدمحمد باقر شفتی (ره)
سیدمحمدباقر در قریه شفت از روستاهای رشت به دنیا آمد او معروف به «حجه الاسلام» است که از بزرگترین و منتفذترین علمای ایران در قرن دوازدهم و سیزدهم هجری به شمار می آید.ایشان مقدمات علوم دینی را نزد پدرش خواند، سپس برای ادامه تحصیل به عراق مهاجرت کرد و در کربلا و نجف و کاظمین از محضر عالمانی همچون وحید بهبهانی ، آقا سید علی طباطبایی (صاحب ریاض) ، سید مهدی بحرالعلوم و شیخ جعفر نجفی (کاشف الغطاء) استفاده نمود و پس از اخذ درجه اجتهاد به قم آمد و از دانش میرزای قمی و حاج ملا مهدی نراقی استفاده کرد و سپس به اصفهان عزیمت نمود. ایشان شاگردان فراوان و نامداری را تربیت نمود و آثار ارزشمندی از خود به جا گذاشت . او در سال 1231 یا 1232 ه. ق. همراه گروهی از دانشوران و دین باوران مشتاق از راه دریا رهسپار حجاز شد. گشاده دستی و مناظرههای پیروزمندانه وی با دانشمندان مذاهب گوناگون علمای حجاز را سخت تحت تأثیر قرار داد به گونهای که وی را بزرگ شمردند و میخهایی که او برای مشخص ساختن حدود طواف بر زمین کوفته بود، بیهیچ تردیدی پذیرفتند. او همچنین توفیق یافت فدک را از کارگزاران دولت عثمانی باز ستاند و به سادات حریم خاک نبوی ـ صلّی الله علیه و آله ـ سپارد. درباره عبادت ایشان می نویسد: «موقع نماز، بدنش به شدت می لرزید. از نیمه شب تا صبح، مشغول عبادت و مناجات با خداوند متعال بود. موقع مناجات، حالات خاصی داشت و بی اختیار با صدای بلند گریه می کرد. ایشان علاقه بسیار به اهل بیت علیهم السلام داشت و کسانی که در مجالس موعظه او حاضر می شدند، شاهد گریه های عاشقانه آن سید وارسته بودند. روح بسیار لطیف سیّد، توان شنیدن مصیبت های اهل بیت علیهم السلام را نداشت و باشنیدن روضه و مصیبت، حالت عجیبی به او دست می داد و از خود بی خود می شد..سید محمد باقر شفتی، دراصفهان به سبب شهامت، پارسایی و درستکاری، با اقبال کم نظیر مردم روبه رو شد و نفوذ و محبوبیت فراوانی به دست آورد. تاجران، اموال فراوانی به سید می بخشیدند و ایشان به وسیله آن، ازمردم فقیر و نیازمند دستگیری می کرد. حکیم ژرف اندیش و مجتهد آگاه، سید محمد باقر شفتی که رأفتش بر دوستان دین پایا، و خشمش بر دشمنان دین پایدار بود، اهتمام زیادی به فریضه امر به معروف داشتند و تأکید می کرد که انجام فرمان های الاهی، جامعه را سالم ساخته و از انحراف بازمی دارد. ایشان همیشه می فرمود: حدود الاهی باید اجرا شود و با وجود مخالفت های دولت، هم چنان حدود الاهی را اجرا می نمود و به حاکمان جور در انجام این مهم، اجازه اعمال نظر و دخالت نداد. حدودی که به دست خود ایشان و به دستور دین مقدس اسلام اجرا شد، بیش از صد مورد می باشد. سید محمد باقر شفتی، در محله بیدآباد اصفهان، مسجد با عظمتی بنا کرد که از نادرترین مساجد ایران به شمار می آید. او تا آخر عمر شریفش در این مسجد نماز می خواند و به خاطر محبوبیتی که در بین مردم داشت، هزاران نفر در نماز او شرکت می کردند.
(منبع: پایگاه اطلاع رسانی حوزه)
*********************************
احکام سازمانی
س: آیا اجرای دستور فرماندهی که گاه اخلاق اسلامی را رعایت نمی کند، لازم است؟
ج: اگر دستور، شرعی و قانونی باشد اجرای آن واجب است و رعایت نکردن شئون اخلاقی، مجوزی برای اجرا نکردن دستور نیست، البته باید موضوع اخلاق اسلامی از باب نهی از منکر به نحو شایسته تذکر داده شود.
*********************************
احکام عبادی
س: آيا بايد براى مسح پا حتماً انگشت شست مسح شود يا هر کدام از انگشتها کافى است؟
ج: در مسح پا، انگشت شست تعيّن ندارد و مسح بر هر يك از انگشتها تا اوّل ساق پا كافى است.
*********************************
احکام نماز
س: اگر رزمنده ای در جبهه به علت شدت درگیری قادر بر قرائت فاتحه یا سجده و یا رکوع نباشد، چگونه باید نمازش را در آنجا بخواند؟
ج: بايد به هر نحوى که برايش امکان دارد، نماز بخواند. اگر قادر بر انجام رکوع و سجده نيست، ايماء و اشاره به جاى رکوع و سجود کافى است.
س: آیا بستن چشمها در نماز به این دلیل که باز بودن آنها فکر انسان را از نماز باز می دارد، جایز است؟
ج: بستن چشم ها در نماز مانع شرعى ندارد، گر چه مکروه مى باشد.
*********************************
احکام فرهنگی
س: با توجه به اينكه فرزندان ما هنوز به تكليف نرسيدهاند و در رفت و آمد با اقوامى که نوار غنا گوش مىدهند ممكن است به آن نوار علاقه پيدا كنند و با توجه به اينكه چنانچه آنها را محروم كنيم ممكن است پنهانى آن را گوش دهند تكليف چيست؟
ج: گرچه بچه نابالغ تکليف شرعى ندارد و استماع غنا و موسيقى حرام، بر او حرام نيست ليکن اقدام بزرگترها بر در اختيار گذاشتن نوار موسيقى حرام و غنا براى اطفال جايز نيست؛ و تکليف شرعىِ والدين کوشش در آشنا کردن اطفال پيش از بلوغ بر ضوابط و موازين و اخلاق شرعى است و جايز نيست به عذر اين که بچه تکليف ندارد او را در ارتکاب هر عملى آزاد بگذارند.
*********************************
احکام ازدواج
س: آيا گرفتن جشن و مراسم ازدواج براى کسى که مىداند اغلب اقوام او اهل رعايت احكام شرع نبوده و از منازل خود به قصد شرکت در جشن با آرايش و بدحجاب خارج مىشوند محل اشکال است؟ و آيا صاحب مجلس در گناه آنان سهيم نمىباشد؟
ج: اصل برپايى جشن و مراسم ازدواج و دعوت از اقوام و دوستان اشکالى ندارد ولى مجاز نيست مقدمات و اسباب حرام را در آن مجلس فراهم نمايد و بايد واردشدگان را در صورت تحقق موضوع «نهى از منکر»، نهى از منکر نمايند.
*********************************
احکام اقتصادی
س: فردی برای اولین بار می خواهد خمس اموالش را حساب کند، خانه مسکونی که نمی داند با چه مالی آن را خریده، چه حکمی دارد؟ در صورتی که بداند آن را با مالی که چند سال پس انداز شده، خریده است، حکم آن چیست؟
ج: خانه مسکونی يا ساير لوازم زندگی را اگر احتمال می دهد که با مالی که شرعاً متعلّق خمس نبوده (مانند ارث يا هبه) خريده باشد چيزی از بابت خمس آن بر او نيست، ولی اگر يقين دارد که آن را با درآمد کسب خود خريده است، ليکن نمی داند که آيا درآمد کسب را در بين سال صرف خريد آن کرده است يا پس از پايان سال و پيش از پرداخت خمس درآمد، بايد با يکی از وکلای ما مصالحه نمايد و اگر يقين دارد خانه را از درآمد کسبی که چند سال پس انداز کرده است پيش از پرداخت خمس آن خريده است، بايد خمس آن درآمد پس انداز شده را بپردازد. و در مورد تنزّل ارزش پول احوط مصالحه با حاکم شرع است.
*********************************
واژه شناسی فقهی
طهارت ظاهری: حكم به پاكی چيزی به حسب ظاهر، در جايی كه وضعيت واقعی آن چيز (از نظر نجاست و طهارت) مشكوك باشد.
منبع: پایگاه اطلاع رسانی مقام معظم رهبری-بخش استفتائات