تدبير ش 75 خرداد 91
دو وظيفه اصلي مجلس و لزوم تعيين شاخصهاي آن
بايد[در مجلس] وظايف را درست انجام داد؛ قانون خوب. در ذيل اين كلمه «قانون خوب»، ده تا، پانزده تا شاخص مـيشود معين كرد: بـهروز بـاشد، تكراري نباشـد، معارض نـداشته بـاشد، چه، چه، چه؛ اينها ميشود قانون خوب. دوم: نظارت درست. دو وظيفه اصلي مجلس اينهاسـت ديگـر؛ در درجه اول، قانونگذاري، و بلافاصله مسئله نظارت درست. نظارت درست را مـيشـود تـرجمه كـرد. نظارتِ درست شاخصهايي دارد؛ اين شاخصهـا را مشخص كنيد. لازم نيست من اين شاخصهـا را بگويم؛ خود شما ميدانيد؛ اينها جزو معارف روشن و واضح ماست. نظارتهـايـي كـه ناشي از نيتهـاي نادرست باشد، نظارتِ نادرست است. نظارتهاي جانبدارانه و ضد جـانبـدارانـه، هـر دو، نظارتهـاي نـادرست است. نظارتهـايـي كـه عمقيـابـي نميكند، نادرست است. نظارتِ درست شاخصهـايـي دارد؛ اينها را بـايـد مشخص كنيد.5 5. 24/03/91 بيانات در ديدار نمايندگان مجلس نهم
شاخصهاي زنده بودن، سلامت و عدم سلامت مجلس
مجلس بايستي هم زنده باشد، هم سالم باشد؛ اين دو خصوصيت در مجلس لازم است.
زنده بودن مجلس به اين است كه نشاط و تحرك و حَيويت از خود نشان بدهد. مجلس اگر راكد بود، خمود بود، خروجي درست و مناسبي در بخشهاي مختلف نداشت، ناقص است. اين نشانه حيات و دليل حيات عبارت است از تحرك و نشاط. چگونه ميشود اين نشاط و تحرك را در بيرون عينيت بخشيد؟ ... حضور مفيد در محيط كار؛ اين جزو علامت حَيويت است. ... يك مجلس زنده مجلسي است كه بهوقت، بههنگام و درست قانون ميگذارد؛ نظارت ميكند؛ در مسائل كشور، در مسائل منطقه حضور دارند و به كار پرداختهاند. ... در كنار زنده بودن مجلس، مسئله سالم بودن هم مهم است؛ بايد هم زنده باشد، هم سالم. سالم بودن هم از جهات مختلف است؛ سلامت سياسي، سلامت اخلاقي، سلامت مالي؛ اينها مسائلي است كه به يك يك دوستان عزيزمان، نمايندگان محترم ارتباط پيدا ميكند. اگر چنانچه در مجلس گرايشي پيدا شود - البته اينجور گرايشها قاعدتاً گرايشهاي كوچك خواهد بود؛ گرايشهاي عمومي و كلي نخواهد بود - كه با بعضي از اصول انقلاب منافات داشته باشد، اين عدم سلامت است. يا اگر چنانچه دغدغه وظيفه در مجلس گم شد، اين عدم سلامت است. اگر چنانچه در مورد مسائل مالي بيمبالاتي حاكم شد - پول گرفتن، پول دادن، مرتبط شدن، واسطه شدن؛ از اين حرفهايي كه خيلي جاها هست - اين عدم سلامت است؛ اين چيز مهمي است. خرجتراشيهاي بيخود براي مجلس، عدم سلامت است. ... واقعاً بايد يكي از كارهايي كه مجلس ميكند، اين باشد: الگو بشويد براي دستگاههاي مختلف ديگر در كم كردن هزينهها؛ هزينههاي سفرهاي احياناً بيمورد، هزينههاي گوناگون شخصي نمايندگان؛ كه البته بخش مهمي از اين كار، مربوط به هيئت رئيسه محترم مجلس است، كه بايد مراقبت كنند؛ و همچنين يكايك نمايندگان. البته من ميدانم - هم اطلاع كلي دارم، هم اطلاع خاص دارم - كه واقعاً در بين نمايندگان، كساني كه احتياط ميكنند و مراقبت ميكنند، كم نيستند. افرادي هستند كه واقعاً انسان در قلبش آنها را تحسين ميكند و خوشحال ميشود و خدا را شكر ميكند كه يك چنين افرادي در مجلس حضور دارند. بالاخره اين قضيه مهم است. ... خودنظارتي ... يعني بر يكديگر نظارت كنيم؛ «وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ»؛ (عصر ۳) دائم تواصي كنيم. اينها نشانههاي سلامت است.
يكي از چيزهايي كه در مجلس واقعاً نشانه سلامت است، پرهيز از تعرض به آبروي اين و آن است. خب! يك منبري در اختيار شماست؛ اين منبر، منبر عمومي است. شما وقتي حرف ميزنيد، پشت يك بلندگوي ملي داريد حرف ميزنيد؛ به گوش همه ميرسد. اگر در اين فرمايشاتي كه شما در مجلس ميفرماييد، مطلبي باشد كه تعرض به آبروي كسي باشد، متهم كردن يك كسي باشد - ولو به نظر شما گناهكار است، ليكن گناهش ثابت نشده - يا تعرض به يك امري باشد كه ولو اصلاً واقع هم باشد، وظيفه من و شما نيست به آن بپردازيم؛ مثلاً مسائل خصوصي افراد. چرا بايد در مجلس، در پشت بلندگوي مجلس، اسمي از اين چيزها آورده شود؟ از اينها بايد بشدت پرهيز كرد. اگر از اينها پرهيز شد، نشانه سلامت است.5 5. 24/03/91 بيانات در ديدار نمايندگان مجلس نهم
ضرورت گفتگوي حكيمانه و مستدل و پرهيز از هياهو
من قبلاً به برخي از نمايندگان محترم اين نكته را عرض كردهام، حالا هم چون همه شما تشريف داريد، به شما هم ميگويم: مجلس جاي گفتگوي حكيمانه و خردمندانه است. شما يك حرفي ميزنيد، استدلالي داريد، استدلالتان را ذكر ميكنيد؛ بعد نفر بعدي ميآيد، ميگويد: به اين دليل حرف ايشان غلط است، استدلالشان غلط است؛ بالاخره مجموعه هم يا به اين رأي ميدهد يا به آن رأي ميدهد؛ اين درست. اگر چنانچه وقتي شما داريد حرف ميزنيد، ديگري مثلاً شروع كند به دست زدن يا هياهو كردن! براي اينكه صداي شما به گوش آن مستمع نرسد، اين كار، كار حكيمانه است؟! كار خردمندانه است؟! اين عادت بايد در مجلس ريشهكن شود كه وقتي يك نمايندهاي دارد حرف ميزند، يا يك وزيري، يك مسئول دولتياي دارد حرف ميزند، از يك گوشه مجلس چهار نفر شروع كنند يك صدايي در آوردن! اين خيلي چيز بدي است. متأسفانه در مجلس هشتم اين بود؛ من نميدانم حالا در مجلس هفتم هم بود يا نه. من اوّلي كه با اين قضيه برخورد كردم، حيرت كردم: مگر چنين چيزي ممكن است؟ ديديم بله! هم ممكن است، هم واقع است! در مجلس اتفاق افتاده. مجلس جاي اين حرفها نيست. بله! در اجتماعات عمومي، مردم عامي ممكن است از اين كارها بكنند؛ يكي ميآيد حرف ميزند، ديگري صدايي در ميآورد. در تاريخ، هميشه هم از اين كارها بوده. در قرآن هست كه: «وَهُمْ يَنْهَوْنَ عَنْهُ وَيَنْأَوْنَ عَنْهُ»؛(انعام ۲۶) وقتي پيغمبر حرف ميزد، يك عدهاي نميگذاشتند صدا به گوش ديگران برسد؛ هياهو ميكردند. اما اين باب جمهوري اسلامي نيست؛ آن هم در مجلس شوراي اسلامي. مجلس شوراي اسلامي جاي حرف است. طرف كاملاً حرفش را بزند، تمام كند؛ بعد اگر حرفش غلط است، غيرمنطقي است، جنابعالي وارد شويد، استدلال كنيد، بگوييد: نخير! اين حرف آقا هيچ منطقي ندارد، هيچ مبنايي ندارد؛ ردش كنيد. اين كار اشكال ندارد.5 5. 24/03/91 بيانات در ديدار نمايندگان مجلس نهم
معناي استقلال مجلس از دولت
بنده به استقلال مجلس خيلي اهميت ميدهم و معتقدم واقعاً مجلسِ مستقل يكي از نعم بزرگ است. بعضي تصور ميكنند، بعضي هم اين را هي توي رسانهها مطرح ميكنند؛ خيال ميكنند مظهر استقلال از دولت، پـريـدن بـه دولت است! ايـنجـوري نيست. بحث ايـن دولت و آن دولت نيست؛ در همه دورههـا، تـوي ايـن چـنـد سـال - ميدانيد دولتهاي مختلفي بودند - بنده هميشه همين را تذكر دادم. استقلال از دولت معنايش اين نيست كه آدم بايد دائم با دليل و بيدليل، هي بپرد به دولت! به اين كارش، به آن كارش؛ كارهايي كه اصلاً لزومي ندارد انسان اعتراض كند. خب! يك قانوني بگذاريد برخلاف آن جهتي كه او دارد حـركـت مـيكـنـد. بـه هـر حـال اينهـا چيزهـاي لازمي است.5 5. 24/03/91 بيانات در ديدار نمايندگان مجلس نهم
تدبير ش 76 تير 91
ضرورت ارتقاي دائم قوه قضائيه براي تحقق عدالت قضايي
اگر ما بخواهيم همه آرزوهاي خودمان را در مورد مسئله قضاء در كشور، در يك جمله خلاصه كنيم، اين كلمه «ارتقاي قوه قضائيه» محصول اين خلاصهگيري است. ما بايد قوه قضائيه را بهطور دائم ارتقاء ببخشيم. همه اين گزارشهاي خرسند كنندهاي كه چه امروز شنيديم و چه آنچه كه در گزارشهاي مكتوب و شفاهي به ما ميرسد، به جاي خود در خور تقدير و سپاس است؛ ليكن آنچه كه متوقع است، ارتقاي قوه قضائيه است به معناي كفايت عدل قضايي در كشور؛ اين هم ممكن نخواهد شد، حاصل نخواهد شد، مگر آن وقتي كه انسان خروجيهاي آن را مشاهده كند. همه اين مقدمات براي اين است كه در جامعه ما عدالت قضايي تحقق پيدا كند. اگر عدالتِ قضايي شد، مفاسد بـرچيده خـواهـد شد، افـراد نـاصـالـح از دستاندازي بـه مـراكـز حياتي جامعه دستشان كوتاه خواهد شد؛ صلحاء در مراكزي كه شايسته آن هستند، قرار خواهند گرفت. همه اينها بسته به تماميت و كمال قوه قضائيه است. واقعاً اگر نظام اسلامي بتواند قوه قضائيه را آنچناني كه نظر اسلام است، آنچناني كه در منابع ديني و فقهي ما مطرح شده است، بسازد و سامان بدهد، اكثر مشكلات جامعه ما - و هر جامعهاي - برطرف خواهد شد؛ مشكلاتي كه ناشي از طغيانهاست، ناشي از خودخواهيهاست، ناشي از تعديها و تعرضهاست، برطرف خواهد شد.
بنابراين هدف بايد ارتقاي قوه قضائيه باشد. به هيچ حدي نبايد قانع شد، تا آن وقتي كه برسيم به سقف مطلوب. بايد به سقف مطلوب برسيم. و به نظر من اگرچه اين راهي طولاني است، اما قابل وصول است. اينجور نيست كه ما بگوييم خودمان را و ديگران را داريم به يك آرزوي دست نيافتني دعوت ميكنيم؛ نه! قابل وصول است. شما ميتوانيد. در كشور، ظرفيت و استعداد يك چنين چيزي وجود دارد. بايد با تلاش، با ابتكار، با خسته نشدن، با بهكارگيري امكانات و اشخاص و شخصيتهاي داراي ظرفيت، اين راه را پيمود و پيش رفت.2
2. 07/04/91 بيانات در ديدار مسئولان عالي قضايي
ضرورت كاهش مجازات زندان
يك مسئله مهم در مسائل قوه قضائيه، مسئله زندانهاست. زندان، يك مجازات است. محبوس كردن انسان، محدود كردن او، يكي از مجازاتهايي است كه در قانون جزايي ما هست، در مواردي در فقه اسلامي هم وجود دارد؛ ايرادي هم ندارد. ما بايد كاري كنيم كه اولاً اين چيزي كه بهعنوان جزاي عمل و مجازات براي افراد تحقق پيدا ميكند، در غير موارد مجازات، مطلقاً تحقق پيدا نكند. البته در قانون مواردي هست كه در صورت توجه اتهام، به خاطر دلايلي، بازداشتهاي موقتي انجام ميگيرد؛ اما در اين بازداشتها، «موقت بودن» به معناي دقيق كلمه و به آن معنايي كه روح قانون متوجه به آن است، بايد رعايت شود. ممكن است كسي بگويد: خب آقا! پنج ماه، شش ماه هم «موقت» است ديگر. بله! ده سال هم به يك معنا «موقت» است؛ اما آن قانوني كه موقت بودن بازداشت را قيد ميكند، كوتاه بودن اين زمان در آن مندرج است. يعني چون چارهاي نيست و ناچاريم به خاطر اين اتهام، به خاطر دلايل و استدلالي كه پشت اين حرف هست، بايستي قبل از اثبات جرم، زنداني شود، ليكن بايد در كوتاهترين زمان، آن هم با رعايت شرايط قضايي انجام بگيرد. اين نكته بايد مورد توجه قرار بگيرد.
در مواردي كه مشكلات، مشكلات مالي است و اعسار وجود دارد ـ يكي از بحثهايي كه با دوستان داشتيم، اين بوده است كه آيا بايد اعسار اثبات شود تا اينكه مجازات برداشته شود؟ اين مسئله مشكلاتي را به دنبال خواهد داشت ـ در آن مواردي كه جرمي به معناي واقعي كلمه اتفاق نيفتاده است، نبايد ما متوسل به زندان شويم. در مجموعه قوه قضائيه كاري كنيد كه مجازات زندان به حداقل برسد؛ اين احتياج دارد به تدبير!
البته تدابيري اتخاذ شده؛ بعضي درست، بعضي نادرست - كه نميخواهيم وارد جزئيات و مسائلش بشويم - ليكن مجموعاً زندان يك پديده نامطلوب است؛ مشكلات زندان، تبعات زندان، تبعاتي كه براي خود زنداني پيش ميآيد، تبعاتي كه براي خانوادهها پيش ميآيد، تبعاتي كه براي محيط كار پيش ميآيد.
بنابراين، سياست قوه قضائيه را اين قرار بدهيد و دنبال كنيد؛ فكر كنيد، راه پيدا كنيد، علاججويانه؛ يكي بايد اين باشد كه مسئله زندان حل شود؛ هم از جهت اينكه جنبه مجازاتي زندان تبديل نشود به يك شيء ديگر؛ دوم اينكه هرچه ممكن است، مجازات زندان كاهش پيدا كند و تبديل بشود به مجازاتهاي ديگر، تا تبعات زندان دامنگير جامعه نشود.2 2. 07/04/91 بيانات در ديدار مسئولان عالي قضايي
لزوم تدوين و ابلاغ برنامه جامع در قوه قضائيه
اگر قوه قضائيه براي ارتقاي خود، براي آن سرمنزلي كه ميخواهد به آن دست پيدا كند و برسد، يك برنامه جامع و كامل و دقيق و همهجانبه نداشته باشد، پيمودن اين راه يا ممكن نيست و با تناقضهاي گوناگوني مواجه خواهد شد، يا بسيار دشوار خواهد بود. بنابراين برنامه جامع لازم است. اين كارِ بزرگي است. ... اين كار نبايد تأخير بيفتد. اين كار، بسيار كار مهمي است. برنامه جامع، اساسيترين كارهاست.2 2. 07/04/91 بيانات در ديدار مسئولان عالي قضايي
تدبير ش 82 ارديبهشت و نيمه اول خرداد92
حمايت مالي و حقوقي از زنان در دادگاهها
مسئله حمايت مالي و حقوقي از زنان محروم يا مظلوم كه ... اشاره كردند كه اين كار در دادگستري آنجا شده؛ اميدواريم واقعاً تحقّق عيني داشته باشد اين كار يكي از دغدغهها و از نگرانيهاي بنده همين است كه خانمها در محيطهاي دادگاهي و محيطهاي قضايي، توانايي دفاع از خودشان را درست نداشته باشند؛ نه پول داشته باشند كه بتوانند وكيل درست و حسابي بگيرند، نه خودشان بتوانند از خودشان دفاع كنند و مظلوم واقع بشوند؛ اين از جمله چيزهايي است كه مهم است، بايد دنبال بشود. مسئله اشتغال زنان، حدود اشتغال، چه اشتغالي، چه جور كاري، به چه نحوي – همان انعطافي كه ما گفتيم در زمينه مسائل اشتغال - اينها همه كارهايي است كه بايد انجام بگيرد.7 7. 21/02/92 بيانات در ديدار جمعي از بانوان فرهيخته حوزوي و دانشگاهي
تدبير ش 83 نيمه دوم خرداد، تير و مرداد 92
بالاترين اهداف قوه قضائيه
در قوه قضائيه دو هدف اعلي را بايد هميشه در نظر داشت؛ همه كارها بايد در جهت اين دو هدف اعلي انجام بگيرد؛ كه اگر اين دو هدف تحقق پيدا كرد، آن وقت محصول آن را جامعه اسلامي خواهد چشيد. آن دو هدف، يكي عبارت است از سلامت قوه، دوم كارآمدي قوه. همه تلاشها بايد اين باشد كه اين قوه تبديل شود به يك مجموعه كاملاً كارآمد و كاملاً سالم. اگر اين شد، آن وقت مردم ميوه را خواهند چشيد. آن ميوه چيست؟ احساس رضايت و احساس امنيت، به بركت حضور قوه قضائيه. اين براي يك كشور، براي يك جامعه لازم است. اين همه تأكيدي كه در اسلام، در متون اسلامي، در قرآن كريم، در روايات، نسبت به قضاوت و حل و فصل خصومتها شده است، براي همين است كه جامعه بتواند احساس رضايت كند؛ هر مظلومي احساس كند كه ميتواند خود را به ساحل امن قوه قضائيه برساند و جلوي ظلم گرفته شود. اين لازم است.6 6. ۹۲/۰۴/۰۵ بيانات در ديدار مسئولان و كاركنان قوه قضائيه در آستانه سالروز حادثه هفتم تیر و روز قوه قضائیه
تدبير ش87 - اسفند92 و فروردين93
راهبردهاي مهم براي اجراي سياستهاي كلي اقتصاد مقاومتي تکرار در (هـ1 - ط7)
[بايد] هر يك از قوا نيز بر روند كار خود نظارت دقيق داشته باشند. ... اگر لازمه اجراي سياستهاي كلي اقتصاد مقاومتي، برطرف كردن برخي قوانين معارض باشد، مجلس شوراي اسلامي بايد با شناسايي اين قوانين معارض، آنها را حذف كند. همچنين اگر اجراي اين سياستها نيازمند حذف برخي ضوابط و مقررات دست و پاگير و تنظيم ضوابط جديدِ تسهيل كننده است، دولت با صدور بخشنامههايي اين اقدام را انجام دهد. ... بايد مراقب بود تا قوانين و ضوابط جديد بهگونهاي نباشد كه زمينهساز تراكم و تعارض قوانين شود. ... با حذف قوانين و مقررات معارض سياستهاي كلي اقتصاد مقاومتي و يا احيانا با تصويب قوانين و ضوابط جديد، راه براي اجراي راحتتر اين سياستها كه عمدتاً بر عهده دولت است، مهيا خواهد شد. ... افرادي را مأمور پيگيري و اجراي سياستهاي كلي اقتصاد مقاومتي كنيد كه انگيزههاي انقلابي و مردمي و اعتقاد لازم و كافي براي اجراي آنها داشته باشند. ... هماهنگي ميان سه قوه براي اجراي سياستهاي كلي اقتصاد مقاومتي بسيار ضروري است. ... بايد از ايجاد تشكيلات جديد و موازيكاري بهشدت پرهيز شود.1 1. 06/12/92 (گزارش خبري) بيانات در جلسه سران قوا (چگونگي راههاي اجرا و تحقق سياستهاي كلي اقتصاد مقاومتي)
تدبير ش89 - تير و مرداد 93
اولويتهاي اصلي قوه قضائيه در دوره جديد
شش اولـويت اصلـي قـوه قضائيه بـراي دوره جـديـد ...
1- بايد ساز و کار ويژه و روشني براي نظارت و اجراي سياستهاي مربوط به قوه قضائيه و تبديل اين سياستها به برنامه و عملياتي شدن همه آنها، تدارک ديده شود.
2- دومين اولويت اصلي دستگاه قضائي، «نظارت بر عملکردها اعم از عملکرد قضات و عملکرد مديران»[است.] ... اين نظارتها بايد بگونهاي جدي و گسترده باشند که اشکالات و شکايات از برخي عملکردها، به پايينترين سطح ممکن برسد.
3- سومين اولويت «لزوم عدم تأخير در اجراي احکام» ... بـرخي تأخيرهـاي طولاني در اجـراي احکام، معلول برخي نقيصهها است که بايد شناسايي و بـرطـرف شـونـد. ... کاهش آمـار ميانگين اطاله دادرسي، خوب است اما بايد توجه شود که چه تعداد پرونده در محدوده مدت زمان حداکثري اين آمار ميانگين، بررسي ميشوند که اگر اين آمار بالا باشد، بايد کاهش يابد.
4- اولـويـت چـهـارم ... «کـادرسـازي و جانشينپـروري»[است.] ...
5- «پيشگيـري از جـرم» بـهعنوان اولـويـت پنجم[است.] ... پيشگيري از جرم يک موضوع فرا قوهاي است، بنابراين قوه قضائيه براي پيشگيري از جرم بايد ارتباط خود را با دستگاههاي مرتبط با اين موضوع، مستحکم و نقاط اشتراک با آنها را تقويت کند. ... پيشگيري از جرم، يک موضوع کاملا علمي، نيز است و بـر همين اساس بـايـد بـراي شناسايـي عـوامـل جـرم و آسيبهـاي نـاشـي از آن بـا صاحبنظران و کارشناسان اين موضوع مشورت و همکاري شود.
6- ششمين و آخـريـن اولـويـت ... «افـزايش همکاريهاي سه قوه» [است.] ... سفارش هميشگي و موکد من به روساي قوا، افزايش همکاريها است. ... در مجموعه نظام اسلامي بايد در مسائل گوناگون، «همصدايي» از روساي قوا شنيده شود.1
1. ۹۳/۰۴/۰۱ (گزارش خبري) بيانات در ديدار رئيس و مسئولان قوه قضائيه
تدبير ش95 – تير و مرداد 94
شناسايي راههاي مقابله با افزايش زندانيان
افزايش تعداد زندانيان واقعاً تأسفبار [است.] ... اين مسئله از زواياي مختلف مالي، خانوادگي، اخلاقي و اجتماعي هزينهساز است و بايد با تمرکز بر راهحلهاي مختلف، براي علاج آن فکري جدي کرد. ... ترويج فرهنگ صلح و سازش در جامعه و آسيبشناسي و تقويت شوراهاي حلاختلاف، در افـزايش نيافتن تعداد زنـدانيان، مـؤثر [است.] ... بـراي مقابله با تبعات منفي افزايش زندانيان مالي و زندانيان مواد مخدر نيز بايد دنبال پيشنهادها و راهحلهاي تازهاي بود.3
3. 07/04/94 (گزارش خبري) بيانات در ديدار رئيس و مسئولان قوه قضائيه
ضرورت شناسايي راههاي تقليل طلاق توافقي تکرار در ن3
قضات محترم بـا کمک بـزرگان خـانـوادههـا، اينگونه مسائل را [ترويج فرهنگ صلح و سازش در جـامعه و آسيبشنـاسي و تقويت شـوراهـاي حلاختلاف، در افزايش نيافتن تعداد زندانيان، و] ... برخي مشکلات دادگاههاي خانواده از جمله «طلاق توافقي» ... را تقليل دهند ... و براي تسهيل ازدواج جوانان تلاش کنند.3 3. 07/04/94 (گزارش خبري) بيانات در ديدار رئيس و مسئولان قوه قضائيه
لزوم تنقيح و اصلاح قوانين
«تنقيح و اصلاح قوانين»: قانون، راه پيشرفت کشور را هموار ميکند و چنانچه برخي قوانين ايراد و يا با يکديگر تعارض دارند، بايد آنها را اصلاح کرد اما بنده به هيچ وجه قانونگريزي را قبول ندارم.3 3. 07/04/94 (گزارش خبري) بيانات در ديدار رئيس و مسئولان قوه قضائيه
شورای نگهبان، انطباق قوانین و عملکردها با شرع مقدس است
بیانات در اجتماع زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی در نخستین روز از سال ۱۳۹۷
و مسئله ی دین و تحقّق شریعت به برکت وجود شورای نگهبان؛ که همه ی قدرتهای مستکبر هم با شورای نگهبان مخالفند، به خاطر اینکه تأمین کننده ی انطباق قوانین و عملکردها با شرع مقدّس است؛ این مربوط به شعارها. بنابراین من میتوانم به طور اجمال عرض بکنم که عملکرد چهل ساله در زمینه ی شعارهای اصلی انقلاب، عملکرد قابل قبول و عملکرد خوبی است
رعایت جنبه های کارشناسی در تنظیم و تصویب قانون
بیانات در دیدار نمایندگان و کارکنان مجلس شورای اسلامی 1397/03/30
در تنظیم و تصویب قانون، جنبههای کارشناسی بشدّت باید رعایت بشود. خوشبختانه مرکز پژوهش های مجلس، مرکز خوبی است؛ گزارشهایی که بنده از این مرکز پژوهش ها دارم، خبرهای خوبی را از آنجا به ما منتقل میکنند؛ امکان کارشناسی خوبی در آنجا متراکم و متمرکز است؛ حدّاکثر استفاده را از آن باید کرد؛ علاوه بر این که این یک بازوی توانمند کارشناسی مجلس است و از این باید استفاده کرد بایستی از نخبگان بیرون از محیط مجلس هم استفاده بشود. گاهی شما ملاحظه میکنید در یک مسئلهای، در یک حوزهی تخصّصیای، یک کسی چند سال مثلاً کار کرده، فکر کرده؛ شما اگر در این حوزهی تخصّصی از او مشورت بگیرید، گاهی با یک کلمهی کوتاه، با یک سطر، یک راهگشایی بزرگی را انجام میدهد؛ یعنی اینجوری است؛ گاهی اوقات کمک نخبگان اینجوری است که یک پیشنهاد کوچکشان یک راهگشایی بزرگی را انجام میدهد.
تازه گردانی قانون
بیانات در دیدار نمایندگان و کارکنان مجلس شورای اسلامی 1397/03/30
یک نکتهی مهم، قانون برای حلّ معضلات اقتصادی است. همانطور که اشاره کردند، یک جلسهای تشکیل شده بحمدالله که روئسای قوا و عناصری از سه قوّه در آن شرکت دارند، برای اینکه به مسائل اقتصادی بهطور جدّی ورود کنند و تصمیم بگیرند و ببُرند و راه را باز کنند؛ این خیلی مهم است که این جلسه هم حالا تشکیل میشود. مجلس در همین جهت، حرکت جدّی باید انجام بدهد. امروز معضلات اقتصادی کشور در اولویّت قرار دارد؛ بایستی این معضلات را بهمعنای حقیقی کلمه حل کرد. دشمن هم از این نقطه ضعف میخواهد استفاده کند؛ نباید اجازه داد که یک چنین چیزی را انجام بدهد.
ساختار قانون اساسی ساختار خوبی است
بیانات در دیدار جمعی از دانشجویان 1398/03/01
قبل از اینکه وارد صحبت بشوم، در این مطالبی که دوستان گفتند -که البتّه عمدهی آنچه به نظر می رسید من یادداشت کردم- دو سه نکته اینجا ذکر شد؛ یکی اینکه یکی از دوستان -از ناطقین محترم- سؤال کردند که «اشکالاتی که امروز ما در جامعه مشاهده می کنیم -همین کمبودها و همین اشکالاتی که شماها بعضیاش را گفتید- به ساختار برمی گردد یا به کارگزاران؟» ساختار قانون اساسی ساختار خوبی است، یعنی اشکالی ندارد؛ البتّه ساختارها در طول زمان تکمیل می شوند، نواقصشان، خلأهایشان برطرف می شود؛ این [یک] امر طبیعی است. فرض بفرمایید که یک روزی ما مجمع تشخیص نداشتیم، این یک کمبودی بود، یک خلأیی بود، امروز این مجمع را داریم؛ و از این قبیل پیشرفت ها که در همهی نظام های دنیا هم همین جور است. فرض بفرمایید در یک نظام حکومتیِ ریاستی مثل آمریکا که حالا دویستوخُردهای سال از تشکیل این نظام حکومتی می گذرد، همین چند سال قبل من می خواندم که یک چیزهایی را دارند تأسیس می کنند، به وجود میآوردند، یا کم می کنند؛ یعنی نظام را [تکمیل می کنند]. بنابراین ساختار ایرادی ندارد، ساختار خوب است؛ البتّه ممکن است کم و زیادش کرد. [در مورد] آن موضوع نظام پارلمانی -که یکی از دوستان گفتند- بحث شده؛ اینها را ما در آن مجلسی که برای بازنگری قانون اساسی بود مفصّل بحث کردیم و به این نتیجهای که امروز هست رسیدیم؛ مشکلات نظام پارلمانی -برای ما لااقل- بیشتر از نظام ریاستی است. به هر حال، من مشکلی در ساختار نمی بینم. بله، ما کارگزارها اشکال داریم؛ در این شکّی نیست. کارگزارها کوتاهی دارند، سلایق گوناگون دارند، ناتوانیهایی دارند، کمبودهایی دارند، و نتیجه این می شود که گاهی در حرکت اشتباه می کنیم. اشتباه ماها هم مثل اشتباه اشخاص عادّی نیست؛ ما وقتی اشتباه می کنیم، اشتباهمان شکاف های بزرگی در متن جامعه به وجود میآورد.
|