تدبير ش45
انسان بايستي كانون خانوادگي را حفاظت بكند
عدالت صرفاً در اقتصاد نيست؛ در همة امور بايستي انسان از خداي متعال بخواهد كه عادلانه عمل كند؛ با خودش هم انسان با عدالت رفتار كند؛ با نزديكانتان با عدالت رفتار كنيد؛ با زن و فرزندتان با عدالت رفتار كنيد. گاهي بعضي از مسئولين ديديم آنچنان غرق در كار ميشوند كه يادشان ميرود از وجود همسرانشان و فرزندانشان؛ و اين ضايعاتي را درست ميكند. يعني اينجور نيست كه ما پاي تعارف باشد، بگوييم: آقا ! خواهش ميكنيم بيشتر شما به خودتان برسيد، ... اين يك تكليفي است كه انسان بايستي همسرش، فرزندانش، خانوادهاش و كانون خانوادگي را حفاظت بكند. « قُوا أَنفُسَكُمْ وَأَهْلِيكُمْ نَارًا وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ »؛(تحريم 6) خودتان و اهلتان را حفظ كنيد.6 6 . ۸۸/۰۶/۱۶ بيانات در ديدار اعضاي هيئت دولت
تدبير ش56
كار بايستي جوري تنظيم بشود كه انسان بتواند به خانواده، فرزندان و روابط عاطفي بپردازد
در طول اين سي سال، بنده در جاهاي مختلف كه بودم - چه در زمان رياست جمهوري، چه قبل از آن در نيروهاي مسلح و جاهاي ديگر - از نزديك كساني را مشاهده كردهام كه واقعاً تعطيلي نميشناسند، استراحت نميشناسند؛ مايلند همة لحظاتشان را صرف همين كاري كه بر عهدة آنها محول است، قرار بدهند. البته من همين جا به شما عرض بكنم؛ موافق اينجور كار كردن نيستم. بنده معتقدم كار بايستي جوري برنامهريزي و تنظيم بشود كه انسان بتواند به خانوادة خود، به فرزندان خود، به روابط عاطفي بپردازد؛ خودش را له نكند. ولي خوب، بعضي هستند؛ حالا واقعاً يا ظرفيت زيادي دارند، به همه چيز در جاي خود ميپردازند و ظرف كار را لبريز ميكنند، يا اينكه از جاهاي ديگر كم ميگذارند و به كار اضافه ميكنند.11. 01/05/89 بيانات در ديدار اعضاي دفتر رهبري و سپاه حفاظت وليامر
تدبير ش 72
نقش همسري و مادري زن در خانواده
در مورد خانواده، حرف خيلي زياد است. مسئلة همسري، مسئلة مادري، اينها همهاش بايد تفكيك شود. زن در خانواده يك نقش همسري دارد؛ اين نقش همسري، فوقالعاده است؛ ولو اصلاً مادرياي وجود نداشته باشد. فرض كنيد زني است؛ يا مايل نيست به زايمان، يا به هر دليلي امكان زايمان برايش وجود ندارد؛ اما همسر است. نقش همسري را نبايد دستكم گرفت. ما اگر ميخواهيم اين مرد در داخل جامعه يك موجود مفيدي باشد، بايد اين زن در داخل خانه همسر خوبي باشد؛ و الاّ نميشود.
ما در دوران مبارزه و بعد از دوران مبارزه، دوران پيروزي انقلاب، آزمايش كرديم؛ مرداني كه همسران همراه داشتند، هم در مبارزه توانستند پايدار بمانند، هم بعد از انقلاب توانستند خط درست را ادامه بدهند. البته عكسش هم بود. من گاهي به اين دخترها و پسرهايي كه ميآمدند خطبة عقدشان را ميخواندم - آن وقتهايي كه ميخواندم؛ حالا كه توفيق ندارم - ميگفتم خيلي از خانمها هستند كه شوهرهايشان را اهل بهشت ميكنند؛ خيلي خانمها هم هستند كه شوهرانشان را اهل جهنم ميكنند؛ دست آنهاست. البته مردها هم عيناً همين نقش را دارند. در باب خانواده، نقش مردها را هم بايستي ناديده نگرفت. بنابراين نقش همسري، يك نقش بسيار مهمي است. بعد هم نقش مادري است.4 14/10/90 بيانات در سومين نشست انديشههاي راهبردي با موضوع زن و خانواده
جنبة قدسي ازدواج
ازدواج يك تقدسي دارد از نظر ادياني كه حالا من ميشناسم. من در اين خصوص، تفحص زيادي نكردهام. بد هم نيست كه بعضي از دوستانِ آمادة به كار در اين زمينه تفحص كنند. غالباً مراسم ازدواج، يك مراسم مذهبي است؛ مسيحيها آن را توي كليسا انجام ميدهند، يهوديها آن را در كنائسشان انجام ميدهند؛ مسلمانها هم اگرچه در مسجد انجام نميدهند، اما اگر بتوانند، در مشاهد مشرفه، و الاّ در ايام متبرك ديني و عمدتاً به وسيلة رجال دين، اين را انجام ميدهند. رجل ديني هم وقتي براي ازداوج نشست، مبالغي دين بيان ميكند. بنابراين، صبغه كاملاً صبغة ديني است. ازدواج يك جنبة قدسي دارد؛ اين جنبة قدسي را نبايد از آن گرفت. گرفتن جنبة قدسي به همين كارهاي زشتي است كه متأسفانه در جامعة ما رايج شده. اين مهريههاي سنگين به خيال اينكه ميتواند پشتوانة حفظ خانواده و حفظ زوجيت باشد، تعيين ميشود؛ در حالي كه اينجور نيست. حداكثر اين است كه شوهر از دادن امتناع ميكند، ميبرندش زندان؛ يك سال، دو سال زندان ميماند. در اين اقدام، به زن چيزي نميرسد؛ او بهرهاي نميبرد، جز اينكه كانون خانوادهاش هم متلاشي ميشود. اينكه در اسلام از حضرت امام حسين(ع) نقل شده كه فرمود: ما دخترانمان و خواهرانمان و همسرانمان را جز با مهرالسّنه عقد نكرديم، به خاطر اين است؛ و الاّ ميتوانستند. اگر امام حسين ميخواست مثلاً با هزار دينار هم عقد بكند، ميتوانست؛ لازم نبود مثلاً با پانصد درهم - دوازده و نيم اوقيه - مقيد به اين كار بشود. آنها ميتوانستند، اما كمش كردند. اين كم كردن، با يك محاسبه است؛ اين خيلي خوب است.
يا همين تشريفات زايد ازدواج - خرجهاي زياد، مجالس متعدد - كه واقعاً انسان دلش ميگيرد وقتي ميشنود. اينها از آن مواردي است كه گفتمانسازي ميخواهد. خانمهاي مؤثر، آقايان مؤثر، اساتيد دانشگاه، روحانيون، بخصوص صدا و سيما و رسانهها بايد در اين زمينهها كار كنند؛ اين را از اين حالت بيرون بياورند.4 14/10/90 بيانات در سومين نشست انديشههاي راهبردي با موضوع زن و خانواده
نقش خانواده در سلامت جامعه
مسئلة خانواده، مسئلة بسيار مهمي است: پاية اصلي در جامعه است؛ سلول اصلي در جامعه است. نه اينكه اگر اين سلول سالم شد، سلامت به ديگرها سرايت ميكند؛ يا اگر ناسالم شد، عدم سلامت به ديگرها سرايت ميكند؛ بلكه به اين معناست كه اگر سالم شد، يعني بدن سالم است. بدن كه غير از سلولها چيز ديگري نيست. هر جهازي، مجموعة سلولهاست. اگر ما توانستيم سلولها را سالم كنيم، پس سلامت آن جهاز را داريم. مسئله اينقدر اهميت دارد. جامعة اسلامي، بدون بهرهمندي كشور از نهاد خانوادة سالم، سرزنده و بانشاط، اصلاً امكان ندارد پيشرفت كند. بالخصوص در زمينههاي فرهنگي و البته در زمينههاي غير فرهنگي، بدون خانوادههاي خوب، امكان پيشرفت نيست. پس خانواده لازم است. حالا نقض نشود كه شما ميگوييد: در غرب خانواده نيست، پيشرفت هم هست. آنچه كه امروز در ويراني بنياد خانواده در غرب روزبهروز بيشتر دارد نمودارهايش ظاهر ميشود، اينها اثرش را خواهد بخشيد؛ هيچ عجلهاي نبايد داشت. حوادث جهاني و حوادث تاريخي اينجور نيست كه زودبازده و زوداثر باشد؛ اينها بهتدريج اثر خواهد گذاشت؛ كمااينكه تا حالا هم اثر گذاشته. آن روزي كه غرب به اين پيشرفتها دست پيدا كرد، در آنجا هنوز خانواده سر جاي خودش بود؛ حتّي مسئلة جنسيت با همان رعايتهاي اخلاقي جنسي - البته نه به شكل اسلامي، بلكه به شكل خاص خودش - وجود داشت. اگر كسي با معارف غربي آشنا باشد، هم در اروپا و هم بعداً در آمريكا اين را ميبيند و مشاهده ميكند. اين مسئلة رعايتهاي اخلاقي دو جنس نسبت به يكديگر، مسئلة حيا، پرهيز از تهمت، اينها چيزهايي بود كه آن روز وجود داشت. اين بيبندوباريها و اباحيگريها بهتدريج در آنجا به وجود آمده. آن روز يك زمينههايي فراهم شد و به اينجا رسيد. وضع امروز هم فرداي بسيار تلخ و سختي را براي آنها رقم ميزند.4 14/10/90 بيانات در سومين نشست انديشههاي راهبردي با موضوع زن و خانواده
تدبير ش73
ضرورت رسيدگي به خانواده
به خانوادههايتان هم برسيد، يكي از مواردي كه هميشه با مسئولين و كارگزاران جمهوري اسلامي اصرار دارم و تكيه ميكنم، مسئلة خانوادههاست. به زن و بچههايتان برسيد، اگر نرسيد لگدش را ميخوريد. صرف يك مسئلة عاطفي نيست، اينكه شارع مقدس اينهمه اصرار ميكند كه: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا قُوا أَنفُسَكُمْ وَأَهْلِيكُمْ نَارًا وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ»(تحريم 6) اين همه در اسلام به مسئلة خانواده تكيه ميشود فلسفه و حكمت دارد. بين شما و خانواده اگر جدايي افتاد، يكدفعه در درون خانواده يك نهالي رشد ميكند كه در جهتي كه شما ميخواهيد پيش نميرود. بچة ما هست و عواطف روي ذهن، عقل، عمل و رفتار ما تأثير ميگذارد.سهمي براي خانواده قرار بدهيد و نگوييد كار داشتم؛ اين كار فردا هم هست، فردا هم روز خداست هرچه را كه توانستيد امروز در وقتي كه براي كار معين ميكنيد انجام بدهيد و هر چه ماند باشد براي فردا « لاَ يُكَلِّفُ اللّهُ نَفْسًا إِلاَّ وُسْعَهَا» (بقره 286) ايرادي هم ندارد. البته من فداكاريها را ميستايم. بعضيها را ميدانم واقعاً فداكاري ميكنند، انسان قلباً اين فداكاريها و آن انگيزهاي كه موجب ميشود را ميستايد. افرادي هستند كه هرچه ممكن است بهرة كمتري ميبرند و هر چه ممكن است كار بيشتري تقديم ميكنند. اين انگيزههايي كه اين وضع را بهوجود ميآورد، از لحاظ ارزش در عرش است؛ لكن ميخواهم بگويم كاري كنيد كه اين انگيزهها با حقوق ديگر كه يكي از اين حقوق ديگر حقوق خانواده و فرزندان است، منافات پيدا نكند. انشاءالله خدا كمك كند.12
۹۱/۰۱/۱۶ (گزارش خبري) بيانات در ديدار فرماندهان نيروهاي مسلح
تدبير ش74
زن مگو، مردآفرين روزگار
خوشبختانه زنان جامعة ما حقاً و انصافاً نه فقط در انقلاب ما، بلكه از گذشته هم ... زنان متدين ما در ميدانهاي گوناگون و در همة قضايا جزو پيشروان بودند. قبل از شروع مبارزات تند مشروطيت، زنها در ميدان بودند. در يك برههاي، مبارزات مشروطيت آرام بود؛ بعد شدت پيدا كرد، كه همه وارد شدند. آن وقتي كه هنوز همه وارد نشده بودند و در واقع فقط يك عدهاي از علما و خواص دنبال اين قضايا بودند، زنها بلند شدند، يك اجتماعي تشكيل دادند، آمدند اينجا سر راه حاكم و زمامدار وقت را گرفتند؛ او از دست اينها فرار كرد، رفت در كاخش مخفي شد! رفتند آن طرف، فراشباشيهاي دستگاه حكومت، اينها را كتك زدند. آن زمان با چادر و چاقچور وارد ميدان شده بودند. اكثر قريب به همة شما چاقچور را نديدهايد. چادر و چاقچور و روبند، نوع بستة حجاب اسلامي - ايراني بود. با آن حالت، اينها وارد اين ميدان شدند. حالا يك عدهاي خيال ميكنند زن تا وقتي كه بيحجاب نباشد، بياخلاق نباشد، نميتواند در ميدانهاي گوناگونِ اجتماعي و سياسي وارد شود. در همين انقلاب خود ما، در بعضي از نقاط كشور، زنها زودتر از مردها اجتماع راه انداختند، در خيابانها حركت راه انداختند و مقابله كردند؛ كه ما اطلاع قطعي داريم. در دوران انقلاب همينجور، در مبارزات گوناگون بعد از پيروزي انقلاب همينجور، در جنگ تحميلي همينجور.
بارها من اين را گفتهام: در زيارت خانوادههاي شهدا، اغلب اوقات مادران شهيد را شجاعتر و مقاومتر از پدران شهيد يافتم. مگر محبت مادر را ميشود با محبت پدر مقايسه كرد؟ روح لطيف زنانه، آن هم نسبت به جگرگوشه، اين را پرورش بدهد، بزرگ كند مثل دستة گل، بعد راضي بشود كه او برود ميدان جنگ و به شهادت برسد؛ بعد براي اينكه جمهوري اسلامي دشمنشاد نشود، بر جنازة او گريه هم نكند! كه بنده مكرر به اين خانوادههاي شهدا گفتم گريه كنيد؛ چرا گريه نميكنيد؟ گريه ايرادي ندارد. گريه نميكردند، ميگفتند: ميترسيم جمهوري اسلامي دشمنشاد شود. «زن مگو، مردآفرين روزگار».(عمان ساماني، ديوان اشعار) زنهاي ما اينهايند؛ امتحان خوبي دادند.8 ۹۱/۰۲/۲۳ بيانات در ديدار جمعي از مداحان سراسر كشور
تدبير ش 75 خرداد 91
ارزش تداوم كار و نقش استقامت همسران
تداوم كار، خيلي ارزش دارد. ببينيد! در اين كارهاي معنوي و توسلات و دعا و ذكر و اينها هم روايت داريم كه كار را تداوم بدهيد. در روايت دارد كه حداقل مدتي كه شما يك عملي را انجام ميدهيد، يك سال باشد. فرض بفرماييد شما بنا ميگذاريد يك نمازي را كه مستحب است، هر شب يا در شب معين خودش در هفته، بخوانيد. ميگويند حداقل يك سال اين را ادامه دهيد، هرچند بهتر اين است كه انسان تا آخر عمر ادامه بدهد. يعني تداوم، يك عنصر جديدي است غير از خودِ اصلِ شروعِ عمل.«فَلِذَلِكَ فَادْعُ وَاسْتَقِمْ كَمَا أُمِرْتَ» (شوري 15). استقامت، يعني همين كار را در همان خط و جهت درست دنبال كردن. الحمدلله شما استقامت كرديد. ... اين را هم من به شما خانمها- بخصوص همسران- بگويم؛ بخش عمده از ثواب كاري كه انجام ميگيرد، مال شماست؛ چون شما اگر چنانچه همراهي نميكرديد، نق ميزديد، دعوا ميكرديد - اين چه وضعي است؟ اين چه زندگياي شد؟ شما كه اينجا پيدايتان نميشود - مردان شما ديگر طاقت نميآوردند. بالاخره هر چه هم آدم انگيزه داشت، ديگر نميتوانست. اين همراهي شماست كه به اينها دل داد، جرأت داد، و رفتند؛ اينها خيلي مهم است.8 8. 26/03/91 (گزارش خبري)بيانات در ديدار خانواده مرحوم حاج عبداللَّه والي
تدبير ش 78 شهريور و مهر 91
ضرورت تربيت فرزندان با نگاه بلند همتانه
نكتة ديگر، كار جمعي، تعاون و همكاري با يكديگر و همت بلند است. كودكان و همچنين جوانان را از آغاز عادت بدهيم كه با همتِ بلند نگاه كنند. مسائل گوناگوني وجود دارد كه اينها را بايد در سطح دنيا ديد، در سطح جهاني بايد مشاهده كرد، نه در سطح منطقهاي، چه برسد به اينكه انسان بخواهد آنها را در سطح كشوري يا در سطح ولايتي و استاني ببيند. مسائلي وجود دارد كه اينها را بايد در آفاقِ صد ساله و صد و پنجاه ساله ديد، نه در يك افق محدود پنج ساله و ده ساله و كمتر. اينها همت بلند لازم دارد؛ نگاه بلندهمتانه به مسائل گوناگون. اين دانشآموز يا اين دانشجويي كه شما امروز داريد تربيت ميكنيد، چند صباح ديگر يك استاد است، يك مدير فعال است، يك كارشناس برجسته است، يك عنصر مؤثر در حركت سياسي جامعه است؛ چند صباح ديگر اين وجود مؤثري در جامعه خواهد بود. اين را آنجوري تربيت كنيد كه با اين همتِ بلند بار بيايد.25 25. ۹۱/۰۷/۲۰ بيانات در ديدار معلمان و اساتيد استان خراسان شمالي
لزوم عادت دادن فرزندان براي كتابخواني و مراجعه به كتاب خوب
نكتة بعد، تن به كار دادن است. يكي از مشكلات ما تنبلي است. مسئلة مطالعه و كتابخواني مهم است. در جامعة ما بياعتنايي به كتاب وجود دارد. گاهي آدم ميبيند در تلويزيون از اين و آن سؤال ميكنند: آقا شما چند ساعت در شبانهروز مطالعه ميكنيد، يا چقدر وقت كتابخواني داريد؟ يكي ميگويد پنج دقيقه! يكي ميگويد نيم ساعت! انسان تعجب ميكند. ما بايد جوانان را به كتابخواني عادت دهيم، كودكان را به كتابخواني عادت دهيم؛ كه اين تا آخر عمر همراهشان خواهد بود. ... جوانان شما، كودكان شما هرچه ميتوانند، كتاب بخوانند؛ در فنون مختلف، در راههاي مختلف، مطلبي ياد بگيرند. البته از هرزهگردي در محيط كتاب هم بايد پرهيز كرد، منتها اين مسئلة بعدي است؛ مسئلة اول اين است كه ياد بگيرند، عادت كنند به اينكه اصلاً به كتاب مراجعه كنند، كتاب نگاه كنند. البته بايد دستگاهها مراقب باشند، اشخاص مواظب باشند، هدايت كنند به كتاب خوب؛ كه با كتاب بد، عمر ضايع نشود.25 25. ۹۱/۰۷/۲۰ بيانات در ديدار معلمان و اساتيد استان خراسان شمالي
لزوم بردباري و برخورد حليمانه در تعاملات اجتماعي و سياسي
يكي از چيزهايي كه ما در تعامل اجتماعي احتياج داريم، روحية بردباري است؛ حلم. اينكه در اسلام و در اخلاق اسلامي اينقدر حلم ذكر شده، به اين خاطر است. نبود بردباري، بسياري از مشكلات را در سطوح پايين و سطوح فردي و سطوح اجتماعي به وجود ميآورد. اگر گروههاي سياسي ما هم حليمانه با هم برخورد كنند، كار بهتر خواهد شد. دستجات مختلفِ طرفدار اين و طرفدار آن، اگر با حلم با هم برخورد كنند، خيلي اوضاع بهتر خواهد شد. با حلم برخورد كردن، به معناي اغماض كردن از بديها و زشتيها نيست؛ به معناي بياعتنايي كردن به اصالتها و ارزشهاي مورد اعتقادمان نيست؛ نوع برخورد، مورد نظر است؛ «اُدْعُ إِلِي سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجَادِلْهُم بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ».( نحل 125) مجادلة با ديگري هم كه بر سر يك اعتقاد است، بر سر يك مسئلة مهم اتفاق ميافتد، آن هم «بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ» باشد.25 25. ۹۱/۰۷/۲۰ بيانات در ديدار معلمان و اساتيد استان خراسان شمالي
تدبير ش 82 ارديبهشت و نيمه اول خرداد92
ضرورت برنامهريزي براي افزايش سطح ايمان، سواد و هوش بانوان
مادر ميتواند فرزندان را به بهترين وجهي تربيت كند. تربيت فرزند به وسيلة مادر، مثل تربيت در كلاس درس نيست؛ با رفتار است؛ با گفتار است؛ با عاطفه است؛ با نوازش است؛ با لالايي خواندن است؛ با زندگي كردن است. مادران با زندگي كردن، فرزند تربيت ميكنند. هرچه زن صالحتر، عاقلتر و هوشمندتر باشد، اين تربيت بهتر خواهد شد. بنابراين براي بالا رفتن سطح ايمان، سطح سواد، سطح هوش بانوان، در كشور بايد برنامهريزي شود.4 4. ۹۲/۰۲/۱۱ بيانات در ديدار جمعي از مداحان
از مهمترين وظائف و مجاهدتهاي زنان
يكي از مهمترين وظائف زن، خانهداري است. همه ميدانند؛ بنده عقيده ندارم به اينكه زنها نبايد در مشاغل اجتماعي و سياسي كار كنند؛ نه! اشكالي ندارد؛ اما اگر چنانچه اين به معناي اين باشد كه ما به خانهداري به چشم حقارت نگاه كنيم، اين ميشود گناه! خانهداري يك شغل است؛ شغل بزرگ، شغل مهم، شغل حساس، شغل آيندهساز. فرزندآوري يك مجاهدت بزرگ است. ما با خطاهايي كه داشتيم، با عدم دقتهايي كه از ما سر زده، يك برههاي در كشور ما متأسفانه اين مسئله مورد غفلت قرار گرفت و ما امروز خطراتش را داريم ميبينيم؛ كه من بارها اين را به مردم عرض كردهام: پير شدن كشور، كم شدن نسل جوان در چندين سال بعد، از همان چيزهايي است كه اثرش بعداً ظاهر خواهد شد؛ وقتي هم اثرش ظاهر شد، آن روز ديگر قابل علاج نيست؛ اما امروز چرا، امروز قابل علاج است.
فرزندآوري، يكي از مهمترين مجاهدتهاي زنان و وظايف زنان است؛ چون فرزندآوري در حقيقت هنر زن است؛ اوست كه زحماتش را تحمل ميكند؛ اوست كه رنجهايش را ميبرد؛ اوست كه خداي متعال ابزار پرورش فرزند را به او داده است. خداي متعال ابزار پرورش فرزند را به مردها نداده، در اختيار بانوان قرار داده؛ صبرش را به آنها داده، عاطفهاش را به آنها داده، احساساتش را به آنها داده، اندامهاي جسمانياش را به آنها داده؛ در واقع اين هنر زنهاست. اگر چنانچه ما اينها را در جامعه به دست فراموشي نسپريم، آن وقت پيشرفت خواهيم كرد.4 4. ۹۲/۰۲/۱۱ بيانات در ديدار جمعي از مداحان
تدبير ش89 - تير و مرداد 93
اطمينان به وعدههاي الهي در تحقق ازدواج و تشکيل خانواده
مسئلة ازدواج جوانها، مسئلة مهمي است. من از اين بيم دارم که نگاه بيتفاوت نسبت به مسئلة ازدواج - که متأسفانه امروز کم و بيش اين نگاه بيتفاوت وجود دارد - در آينده تبعات سختي را براي کشور بهوجود بياورد. ... انگيزه براي ازدواج، بايد تبديل بشود به يک اقدام عملي؛ يعني ازدواج بايد تحقق پيدا بکند. اينکه خداي متعال ميفرمايد: «إِن يَكُونُوا فُقَرَاء يُغْنِهِمُ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ»،(نور ۳۲) اين يک وعدة الهي است؛ ما بايد به اين وعده، مثل بقية وعدههاي الهي که به آن وعدهها اطمينان ميکنيم، اطمينان کنيم. ازدواج و تشکيل خانواده، موجب نشده است و موجب نميشود که وضع معيشتي افراد دچار تنگي و سختي بشود؛ يعني از ناحية ازدواج کسي دچار سختي معيشت نميشود؛ بلکه ازدواج ممکن است گشايش هم ايجاد کند. محيط دانشجويي، محيط خوبي و مناسبي است براي زمينهسازي ازدواج. به نظر من بر روي مسئلة ازدواج جوانها، خود جوانها، اولياي خانوادههايي که جوانها متعلق به آنها هستند، و مسئولان ذيربط مرتبط با دانشگاه، فکر کنند و تصميم بگيرند؛ نگذاريم سن ازدواج - که امروز متأسفانه بالا رفته؛ بهخصوص در مورد دختران – ادامه پيدا بکند. بعضي از تصورات و سنتهاي غلط در مورد ازدواج وجود دارد که اينها دستوپاگير است، مانع از رواج ازدواج جوانها است؛ اين سنتها را بايد عملاً نقض کرد. شما که جوانايد،مطالبهگرايد، پرنشاطايد، پيشنهادکنندة نقض خيلي از عادتها و سنتها هستيد. به نظر من، اين سنتهاي غلطي را هم که در زمينة ازدواج وجود دارد، بايستي شما نقض کنيد؛ اين هم يک مسئله است که من تأکيدِ آن را لازم ميدانم. البته در گذشته معمول بود که براي ازدواج، افراد خيّر و مؤمني پيدا ميشدند، واسطهگري ميکردند، دخترهاي مناسب را، پسرهاي مناسب را، معرفي ميکردند، ازدواجها را راه ميانداختند؛ اين کارها بايد انجام بگيرد؛ بايد واقعاً در جامعه يک حرکتي در اين زمينه بهوجود بيايد.8
8. ۹۳/۰۵/۰۱ بيانات در ديدار دانشجويان در بيست و پنجمين روز ماه مبارک رمضان ۱۴۳۵
تدبير ش95 – تير و مرداد 94
ايجاد ازدواج آسان تکرار در ساير
به پدرها و مادرها تذکّر ميدهم؛ من خواهش ميکنم و تقاضا ميکنم از شما که يک خرده امکانات ازدواج را آسان کنيد. پدر و مادرها سختگيري ميکنند؛ هيچ سختگيري لازم نيست. بله، يک مشکلات طبيعي وجود دارد ـ مسئلة مسکن، مسئلة شغل و از اين مسائل ـ لکن «اِن يکونوا فُقَرآءَ يغنِهِمُ اللهُ مِن فَضلِه»؛(نور ۳۲ «اگر تنگدستند خداوند آنان را از فضل خويش بينياز خواهد کرد.») خب! اين قرآن است. ممکن است جوان، الآن هم امکانات مالي مناسبي نداشته باشد، امّا انشاءالله بعد از ازدواج خداي متعال گشايش ميدهد. ازدواج جوانها را متوقّف نکنند؛ من خواهش ميکنم که پدرها و مادرها به اين مسئله توجّه کنند.
البتّه يکي از مسائل مهم اين است که رسم خواستگاري رفتن و وساطت کردن براي ازدواج دخترها، متأسّفانه کمرنگ شده؛ اين چيز لازمي است. افرادي هستند ـ سابقها هميشه معمول بود، حالا هم با کثرت نسل جوان در جامعة ما، بايد اين رواج داشته باشد ـ پسرهايي را ميشناسند، به خانوادة دختر معرّفي ميکنند؛ دخترهايي را ميشناسند، به خانوادة پسر معرّفي ميکنند؛ تسهيل ميکنند و آمادهسازي ميکنند ازدواج را؛ اين کارها را بکنند. هرچه که ما بتوانيم در جامعه مسئلة مشکل جنسي جوانها را حل کنيم، اين به نفع دنيا و آخرت جامعة ماست؛ به نفع دنيا و آخرت کشور ماست.7
7. 20/04/94 بيانات در ديدار دانشجويان در بيست و چهارمين روز ماه مبارک رمضان ۱۴۳۶
توفیقات شما فرماندهان؛ بخاطر همراهی همسرانتان است
بیانات در دیدار فرمانده کل ارتش و جمعی از فرماندهان نیروی زمینی 1398/01/28
خیلی خوش آمدید برادران عزیز، فرماندهان زحمتکش و خدوم به معنای واقعی کلمه؛ و باید تبریک عرض بکنیم به همهی شما، به فرمانده محترم ارتش، به فرماندهان نیروها، به مسئولان عالیرتبهی ارتش جمهوری اسلامی ایران و به یکایک آحاد این ارتش خدوم، روز ارتش را و جلوهگریهای گوناگون ارتش را که بحمدالله در بخش های مختلف افتخارآفرین بوده. البتّه این تبریک، مخصوص شما نیست، تبریک به خانوادههایتان هم هست؛ چون آنها هم زحمت می کشند در کنار شما، بخصوص همسرانتان که اگر آنها با شما همکاری نمی کردند و همدلی نداشتند و با شما همراه نبودند در این کار دشواری که بر عهدهی شماها است، شماها نمی توانستید این توفیقات را به دست بیاورید و لااقل در بخشی از این کارها، این تواناییها لنگ می زدید؛ بخصوص هر چه مسئولیّت ها بالاتر می رود، زحمت خانوادهها بیشتر می شود. از قول ما به خانم هایتان، به خانوادههایتان سلام برسانید، تبریک بگویید، هم روز ارتش را، هم نیمهی شعبان را، هم اعیاد شعبانیّه را و هم عید نوروز را.
|