ديگران هم كه همان افراد ملت خودش باشد دفاع ميكند ، اگر از حدود ملی‏
به حدود انسانی برسد از آنهم يكدرجه مقدستر است .

نزاع صغروی است نه كبروی

اين است معنای جمله‏ای كه عرض كردم كه نزاع در باب جهاد ، باصطلاح‏
طلاب نزاع كبروی نيست نزاع صغروی است ، يعنی نزاع در اين نيست كه آيا
جهاد بعنوان دفاع مشروع است يا اگر دفاع هم نبود مشروع است در اين‏
كبرای كلی هيچكس ترديد ندارد كه جهاد فقط و فقط بعنوان دفاع مشروع است‏
ولی بحث سر مصداق دفاع است ، بحث در صغرای اين مطلب است كه مصداق‏
دفاع آيا فقط دفاع از شخص خود ، حداكثر از ملت خود است ؟ يا دفاع از
انسانيت هم دفاع است .

امر بمعروف مصداق دفاع از حقوق انسانی است

عده‏ای ميگويند و درست هم ميگويند كه دفاع از انسانيت هم دفاع است و
لهذا كسانيكه قيام ميكنند بعنوان امر بمعروف و نهی از منكر اينها
قيامشان مقدس است ، ممكن است كسی از نظر شخص خودش مورد تجاوز قرار
نگيرد خيلی هم محترم و معنون باشد و همه وسائل هم برايش فراهم باشد از
نظر ملت هم يعنی حقوق مادی ملت مورد تجاوز قرار نگرفته باشد ولی از نظر
ايده‏های انسانی حقی مورد تجاوز قرار گرفته باشد . يعنی در جامعه‏ايكه‏
زندگی ميكند حقوق مادی آن مردم و حقوق شخصی مادی خودش مورد تجاوز نيست‏
، اما يك امری كه تعلق دارد ببشريت ، يعنی بمصلحت بشريت ، يعنی آنجا
كه خوبيها و بديها دو دسته ميشوند و دسته خوبيها بايد در اجتماع برقرار
بشود و دسته بديها بايد از