سراج اندیشه

موازین 244 احکام گوناگون
1)وضوی ارتماسی
س) هنگام وضو، برای شستن صورت و دستها حتما باید روی اعضاء دست کشیده شود؟ مثلا اگر دست را زیر شیر آب بگیریم و اطمینان کنیم که آب تمام دست را فرا گرفته است، کافی است؟
ج)اگربه نیت وضو آب از بالا به پایین ریخته وتمام عضو شسته شود، کافی است،اما مستحب است شستن اعضاء همراه با دست کشیدن باشد.

2)وضو و غسل با موی مصنوعی
س)کسی که موی مصنوعی گذاشته است، آیا برای وضو مسح بر موی مصنوعی جایز است؟ وظیفه او نسبت به غسل چیست؟
ج )موی مصنوعی اگر به صورت کلاه گیس باشد، واجب است برای مسح برداشته شود، ولی اگر موی مصنوعی بر پوست سرکاشته شده باشد و مانع رسیدن رطوبت مسح بر کف سر یا بُن موهای واقعی شخص باشد و برداشتن آن باعث عسر و حرج باشد، مسح روی آن کافی است، حکم غسل نیز همین است.

3)کیفیت نماز نافله در شرائط مختلف
س) آیا در نماز نافله در حال سواره و راه رفتن و نیز در حال استقرار و اختیار می‌توان رکوع و سجود را با ایماء و اشاره انجام داد و رو به قبله بودن را مراعات ننمود؟
ج. در حال سواره و راه‌رفتن لازم نیست قبله رعایت شود و رکوع و سجود با اشاره کافی می‌باشد. و اما در حال استقرار در مکانی باید هم قبله را مراعات کند و هم رکوع و سجود را به نحو صحیح انجام دهد ولی مانع ندارد نافله را در حال اختیار هم نشسته بخواند.

4)خواندن نافله ی ظهر قبل از ظهر
س) آیا نافله ظهر را می‌شود قبل از وقت شرعی ظهر خواند؟
ج) وقت نافله ظهر بعد از وقت شرعی اذان ظهر است ولی اگر بداند که نمی تواند نافله ظهر را در وقتش بجا آورد بنا بر احتیاط واجب به قصد رجاء انجام دهد، بله در روز جمعه خواندن نافله های ظهر و عصر پیش از آن که ظهر شود اشکال ندارد.

5)رعایت قبله در نوافل
س) آیا رعایت قبله در نمازهای مستحبی مثل نماز شب واجب است؟ آیا می شود نماز مستحبی را بدون رعایت قبله خواند؟
ج)نمازنافله هم بایدبه طرف قبله خوانده شود،مگراینکه در حال حرکت ـ راه رفتن یا سواره ـ خوانده شود، که رعایت قبله لازم نیست.

6)اولویت نافله مغرب یا غفیله؟
س) نماز نافله مغرب و غفیله کدام مقدم بر دیگری است؟ در صورت کمبود وقت کدامیک اقامه شود بهتر است؟
ج) اولویت با نافله است.

7)عدم کفایت نماز غفیله از نافله
س) آیا می‌توانیم نماز غفیله را به نیت یکی از نمازهای نافله‌ی مغرب بخوانیم که هم نافله‌ی مغرب حساب شود و هم غفیله؟
ج) نماز غفیله، کفایت از نافله مغرب نمی‌کند.

8)شک در تعداد سجده
س) کسی شک میکند که این سجده ای که الآن رفت ، سجده اول او بوده یا دوم، وظیفه او چیست؟
ج) اگر بعد از سجده و قبل از تشهد یا قبل از قیام رکعت بعد، شک کند که یک سجده انجام داده یا دو سجده، باید یک سجده دیگر انجام دهد.

9)کیفیّت سجده واجب قرآن
س) سجده‌های واجب قرآن چگونه انجام می‌‌شوند؟
ج)درسجده واجب قرآن،گذاشتن پیشانی بر زمین کافی است و لازم نیست در آن ذکر گفته شود ولی گفتن ذکر در آن مستحب است

10)خواندن سوره سجده‌دار در نماز
س) اگر کسی در نمازش عمداً یا سهواً یکی از سوره های سجده دار را بخواند حکم نمازش چیست و چه وظیفه ای دارد؟
ج) در نماز واجب، خواندن سوره‌های سجده دار جایز نیست و اگر عمداً یا سهواً یکی از آن سوره‌ها را بخواند تا به آیه‌ی سجده برسد باید بنابر احتیاط واجب سجده‌ی تلاوت را بجا آورد و برخیزد و اگر سوره تمام نشده آن را تمام کند و نماز را به آخر برساند سپس نماز را اعاده کند. و اگر قبل از رسیدن به آیه‌ی سجده متوجه شد احتیاط واجب آن است که سوره را رها کند و سوره‌ دیگری بخواند و نماز را تمام کند و سپس نماز را اعاده نماید.

11)شنیدن آیه سجده‌دار در نماز
س) اگر در نماز آیه سجده را بشنود حکم چیست؟
ج)اگردربین نماز آیه‌ سجده رابشنود،نمازش صحیح است و باید پس از شنیدن آیه‌‌ی سجده، بجای سجده کردن، اشاره به سجده کند

12)سجده بر پشت دست
س) آیا در سجده نماز می شود در مواقع اضطراری به پشت دست سجده کرد؟
ج) اگر در بین نماز چیزی که بر آن سجده می کند گم شود و چیزی که سجده بر آن صحیح است در دسترس نداشته باشد، چنانچه وقت وسعت داشته باشد باید نماز را بشکند، و اگر وقت تنگ است اگر چیزی که سجده بر آن صحیح است ندارد، یا به واسطه ی سرما یا گرما و مانند اینها نمی تواند بر آن سجده کند، چنانچه لباس او از جنس کتان است یا چیزی که جنس پنبه و کتان دارد باید بر آن سجده کند و احتیاط آن است که تا سجده بر لباسی که از پنبه و کتان باشد ممکن است بر غیر آن یعنی غیر لباسی که از این جنس باشد سجده نکند. و اگر ندارد بنابر احتیاط واجب بر پشت دست خود سجده کند.

13)نماز در حدّ ترخّص
س) مسافری که به وطن خود می رود، وقتی به حدّ ترخّص برسد، نمازش چگونه است؟
ج) رسیدن به حدّ ترخّصِ وطن، برای تمام خواندن نماز، کافی است؛ ولی احتیاط در تأخیر تا ورود به شهر است.

14)نماز طلاب در سفر تحصیلی
س) طلبه ای هستم که برای تحصیل به شهرستان دیگر می روم چگونه باید نماز بخوانم؟
ج) در فرض مذکور اگر رفت و آمد شما به گونه ای باشد که حداقل سه ماه در غیر ایام تعطیل به محل تحصیل رفت و آمد می کنید نماز شما در محل تحصیل کامل است

15)چگونگی نماز مسافردررسیدن به حدترخص
س) مسافری که به جایی می رود که می خواهد ده روز در آنجا بماند، وقتی به حدّ ترخّص برسد، نمازش چگونه است؟
ج) رسیدن به حدّ ترخّص شهری که قصد ماندن ده روز را دارد، بنا بر احتیاط واجب موجب اتمام نیست. و احتیاط واجب در جمع بین قصر و اتمام و یا تأخیر در نماز تا ورود به شهر است.

16)اشکال درقرائت امام جماعت
س) اگر قرائت امام جماعت صحیح نباشد، مثلا بجای کسره، فتحه بخواند، آیا اقتدا صحیح است ؟تکلیف نمازهائی که قبلا به ایشان اقتدا کرده ایم، چیست؟
ج) اگر قرائت امام جماعت ـ حتی نسبت به حرکات حروف ـ صحیح نباشد، اقتداء صحیح نیست واگر نمی دانستید قرائت امام جماعت اشکال دارد یا اعتقاد داشتید اقتداء صحیح است، نمازهای گذشته صحیح است.
 

دریافت نشریه موازین شماره 244 (مخصوص چاپ)