سراج اندیشه

جلوه های نورانی

خَيرُ الدُّنيا وَالآخِرَةِ مَعَ العِلمِ.  /  (بحارالانوار، ج79، ص170)
 خير دنيا و آخرت با دانش است.

**********************************

قله های فقه شیعه

ملامحمد کاظم خراسانی (رحمه الله علیه)

 محقق فاضل و عالم مدقق و استوانه بزرگ علم فقه واصول ملامحمدکاظم خراسانی که به آخوند خراسانی شهرت دارد ازنوابغ نام آور عصر خوداست. او از مدرسین بسیار موفقی بود که درحدود هزارودویست شاگرد از محضرش استفاده می کردند که دویست نفر آنان خود مجتهد بودند. فقهاء عصر اخیر نظیر مرحوم آقا سیدابوالحسن اصفهانی ، مرحوم حاج شیخ محمد حسین اصفهانی ، مرحوم حاج آقا حسین بروجردی ، مرحوم حاج آقا حسین قمی و مرحوم آقاضیاء الدین عراقی همه از شاگردان او بودند. شهرت بیشتر آخوندخراسانی درعلم اصول است. کتاب «کفایه الاصول» او یک کتاب درسی مهم است. و حواشی زیادی برآن شده است. آراء اصولی آخوند خراسانی همواره در حوزه های علمیه نقل می شود و موردتوجه است. او مدت اندکی در درس فقه و اصول مرحوم شیخ مرتضی انصاری (اعلی الله مقامه الشریف) حاضر گشت. مهم ترین تألیفات او عبارتنداز: کفایه الاصول ، کتاب الاجاره ، الاجتهاد و التقلید، التکلمه للتبصره ، حاشیه براسفارملاصدرا، حاشیه بررسائل شیخ مرتصی انصاری. آخوند خراسانی تربیت یافته مکتب میرزای شیرازی و همان کسی است که فتوی به ضرورت مشروطیت داد وازکسانی بود که همراه با دیگر اساتید مانند آیت الله شیخ عبدالله مازندرانی و برخی دیگر از علماء احکام روشن و فتاوای صریح درمورد خلع محمدعلی شاه قاجار از سلطنت و تشییدمبانی حکومت الهی و وجوب وحدت میان امت اسلامی صادر نمودند و مشروطیت راکه خود گامی به جلو در راه استواری عدالت بود به وجود آوردند. او درسال 1329 ه.ق به لقاء الله پیوست.
 [ منبع : بنقل ازسایت ویکی اهل بیت ]

**********************************
 

احکام طهارت

س: کسى که محل مسح او زخم است، چه وظيفه‏اى دارد؟
ج: اگر نمى‌تواند روى زخم محل مسح دستِ تر بکشد بايد به جاى وضو تيمم کند. ولى در صورتى که مى‌تواند پارچه‏اى روى زخم قرار دهد و بر آن دست بکشد، احتياط آن است که علاوه بر تيمم، وضو نيز با چنين مسحى بگيرد.
(امام خامنه ای - مدظله العالی- ، اجوبه الاستفتائات. س136)

**********************************
 

احکام نماز

س: خواهشمند است حکم نماز خواندن در قطار، هواپيما و کشتى را بيان فرماييد؟
ج: نماز در اين وسايل نقليه اشکال ندارد ولى به هنگام تغيير قبله در نمازهاى واجب بايد در صورت امکان با چرخيدن جهت قبله را ‏حفظ کنيد البته در حال چرخيدن بايد از قرائت و يا ذکر سکوت کنيد.‏
(امام خامنه ای - مدظله العالی ، استفتائات جدید ، سایت معظمٌ له)
 

**********************************

 

احکام زیارت عتبات

س: با توجه به موقعيت فعلى آيا سفر به كربلاى معلّا جهت زيارت مرقد مطهّر سيّد الشهداء (عليه‌السلام) به صورت غيرقانونى توسط مرزنشينان با پرداخت مبلغى به آنان چه حكمى دارد؟
 ج: خروج از كشور بدون اجازه دولت جمهورى اسلامى جايز نيست.
(امام خامنه ای - مدظله العالی- ، اجوبه الاستفتائات. س166)

**********************************

احکام اقتصادی

رجوع همسر در هبه

س: مردى به زن خود هديه‌اى مى‌دهد. بعد از گذشت مدتى مرد هديه را طلب مى‌كند. اما به علت سهل‌انگارى محرز زن هديه به سرقت رفته است. آيا زن به مرد بدهكار مى‌شود؟
ج: اگر قبل از رجوع واهب عين موهوبه به سرقت رفته است، حقى بر زن ندارد و اگر بعد از رجوع و مطالبه آن، زوجه از پس دادن امتناع کرده است، ضامن است ولى احتياط آن است که مرد چيزى از او مطالبه نکند.
 (امام خامنه ای - مدظله العالی- ، استفتائات جدید ، سایت معظمٌ له)

ديه و مخارج درمانى

س: آيا دريافت و تصرف ديه و مخارج درمان ـ که ناشى از حکم نادرست قاضى است و از بيمه پرداخت مى‌گردد ـ براى مصدومى كه از عمل قاضى مطلع است، جايز مى‌باشد همچنين آيا وى مالک اين ديه مى‌شود يا خير؟
ج: دريافت و تصرف ديه و مخارج درمان به استناد حکم غير قانونى و باطل قاضى، جايز نيست و شرعاً موجب ضمان است.
(امام خامنه ای - مدظله العالی- ، استفتائات جدید ، سایت معظمٌ له)
 

**********************************

احکام سازمانی

س: آیا کمک نقدی و غیر نقدی از بیت المال که در اختیار مدیران و فرماندهان است، به مستمندان و فقیران جایز است؟
 ج: اگر کمک به فقیران و مستمندان در مقررات سازمانی پیش بینی و در اختیار مدیران و فرماندهان داده شده باشد، اشکال ندارد، بیش از آن جایز نیست.
(بنقل از جزوه احکام فرماندهی - پژوهشگاه امام صادق)

**********************************

احکام فرهنگی

س: اگر همسر حجاب را رعايت نکند آيا بايد شوهر، او را با دعوا و درگيرى به رعايت حجاب وادار کند؟
ج: در رعايت حجاب واجب و انجام ساير تکاليف شرعيه، شوهر حق دعوى و درگيرى و کتک کارى ندارد، و فقط مجاز است با ملايمت، امر به معروف و نهى از منکر زبانى نمايد.
 ( امام خامنه ای -مدظله العالی- ،‌استفتائات جدید، سایت معظمٌ له)

**********************************

واژه شناسی فقهی

رد مظالم

س: مظالم چيست و کيفيت پرداخت آن چگونه است؟
ج: مظالم اصـطلاحاً به امـوال و بدهى‌هايى گـفته مى‌شود که انسـان از روى ظـلم و بى‌عدالتى از بندگان خدا گرفته و نپرداخته است، و حکم شرعى آن اين است که اگر صاحب آنها را مى‌شناسد بايد عين اموال را به آنها برگرداند، و اگر صاحب آنها را نمى‌شناسد و معلوم نيستند، اين اموال و بدهى‌ها را بايد از طرف آنها به فقرا صدقه بدهد و براى اين کار احوط آن است که از حاکم شرع اذن بگيرد.
 (امام خامنه ای - مدظله العالی- ، استفتائات جدید ، سایت معظمٌ له)