پیامبر اکرم (ص) :أَعلَمُ النّاسِ مَن جَمَعَ عِلمَ النّاسِ إِلى عِلمِهِ؛ / کنزالعمال، ج10، ص143، ح28731
داناترین مردم کسى است که دانش دیگران را به دانش خود بیفزاید.
*********************************
قله های فقه شیعه - آیت الله کبیر (ره)
حاج شیخ ابوالقاسم قمی معروف به آیت اللّه کبیر فقیهی بزرگ و عالمی نام آور بود که در بیت علم و فضیلت چشم به جهان گشود. دروس مقدماتی و ادبیات و سطوح اولیه را در قم و کاشان و اصفهان نزد بزرگان علمای قم خواند و پس از آن به تهران مهاجرت کرد و از محضر آیت اللّه میرزا محمد حسن آشتیانی بهره برد و در برخی از علوم همچون ادبیات و حسن خط، مهارت بسیاری کسب نمود. سپس در حدود سال 1305 ق، رهسپار نجف اشرف شد و سالیان بسیار با تلاش و کوشش فراوان همراه با فقر وفاقه و تنگی معیشت به فراگیری علم و تهذیب نفس پرداخت. مهم ترین اساتیدش در این دوران عبارتند از آیات عظام: حاج آقا رضا همدانی، آخوند ملا محمد کاظم خراسانی و سید محمد کاظم طباطبایی یزدی (1247 – 1337 ق) صاحب عروه الوثقی وی در نجف، به درجه اجتهاد نائل آمد و بسیاری از علما اجازه اخذ روایت دریافت نمود . وی در حالی به قم بازگشت که یکی از علمای مشهور و دانشمندان نام آور قمی حوزه نجف به شمار می رفت و لذا در قم با استقبال بسیار مواجه شد و مردم و طلاب، گرد او جمع شدند و معظم له را پیشوای دینی خود قرار دادند. معظم له، در طول سالیان فراوان تدریس فقه شاگردان بسیاری را پروراند که برجسته ترین آنان عبارتند از: امام خمینی (ره)، آیت اللّه گلپایگانی، آیت اللّه شبیری زنجانی و.. همچنین آثار متعددی مانند: حاشیه بر کفایه الاصول ، حاشیه بر تفسیر صافی ملا محسن فیض کاشانی و .. از ایشان بر جای ماند. آن فقیه سترگ، زندگی اش یاد آور زندگی ائمه اطهار (ع) و یاران ایشان بود. او انسانی زاهد و متقی و دارای ویژگیهای اخلاقی منحصر به فردی بود که او را از دیگران متمایز می ساخت، از آیت اللّه العظمی گلپایگانی نقل شده است: ما عمدتاً برای استفاده از اخلاق و انفاس قدسی ایشان به درسش می رفتیم و علاوه بر آن از علمش هم بهره می بردیم .یکی از ویژگیهایش، احترام و اکرام سادات بود. نقل شده است: همسر وی علویه بود و فوق العاده مورد احترام ایشان، به گونه ای که خود از نان جو استفاده می کرد، ولی مقیّد بود برای او نان گندم تهیه کنند. وی سرانجام پس از عمری پر بار و کار نامه ای درخشان، در یازدهم جمادی الثانیه 1353 ق بدرود زندگی گفت و در بالا سر حرم حضرت معصومه (س) به خاک سپرده شد.
(منبع: سایت الشیعه)
*********************************
احکام سازمانی
س: آیا فرماندهان اجازه دارند فردی را که با سهل انگاری به سازمان ضرر زده است، به سبب فقر یا مشکل مالی او، از پرداخت خسارت به سازمان معاف کنند؟
ج: اگر فرد یاد شده مقصر شناخته شود و بتواند با امهال یا تقسیط، خسارت وارده را بپردازد نمی توانند او را معاف کنند وگرنه از مصادیق معسر خواهد بود که باید مطابق احکام معسر با او رفتار گردد.
*********************************
احکام اقتصادی
س: قصد دارم به محض کسب هر گونه درآمد خمس آن را پرداخت نمایم تا نیاز به تعیین سال خمسی و محاسبه اموال باقی‌مانده نباشد آیا این کار صحیح است و کفایت از خمس می‌کند؟
ج: مانع ندارد ولی چون ممکن است در پرتو چنين محاسباتی بخاطر کثرت و تنوع آنها دچار مشکل شويد، لازم نيست اين کار را بکنيد بلکه مي‌توانيد اولين درآمدی که بدست آورديد، همان روز را اول سال خمسی خود قرار دهيد و خرج‌های لازم را از درآمد خود برداريد و سر سال خمسی، خمس آنچه که از مخارج اضافه آمده را بپردازيد.
س: مبلغ پولى را به ربا خوارى بدهکارم آيا بايد به او پرداخت نمايم؟
ج: مقدار زائد بر بدهكارى را ضامن نيستيد.
*********************************
احکام عبادی
طهارت
س: آيا منظور از کشيدن کف دست بر پيشانى در تيمم تا سر انگشتان است يا فقط کف دست کافى است؟ همچنين بر پشت دستها؟
ج: کف دست به تنهايى کفايت نمى‌‌کند و کشيدن تا سر انگشتان لازم است، و نسبت به پشت دست هم بايد تا سر انگشتان باشد.
نماز
س: اگر مشاهده کنم که شخصی بعضی از افعال نمازش را اشتباه انجام میدهد، وظیفه شرعی‌ام چیست؟
ج: در این مورد چیزی بر شما واجب نیست، مگر اینکه اشتباه ناشی از جهل او به آن حکم باشد که در این صورت ارشاد و راهنمایی وی واجب است.
س: محل کار من در یکی مناطق کردنشین است که اکثر ائمه جمعه و جماعات آنجا از اهل سنت هستند، اقتدا به آنها چه حکمی دارد و آیا غیبت آنها جایز است؟
ج: مشارکت با آنان در نماز جمعه و جماعتشان از جهت حفظ وحدت اشکال ندارد، و از غيبت بايد پرهيز شود.
*********************************
احکام فرهنگی
س : دیدن فیلمهای ایرانی که بعد از انقلاب تولید شده اند و در آنها زنان با حجاب ناقص ظاهر میشوند و گاهی بدآموزیهایی نیز دارند، چه حکمی دارد؟
ج: اصل مشاهده اين فيلمها اگر به قصد لذت و ريبه نباشد و موجب وقوع در مفسده هم نگردد، فى نفسه اشکال ندارد ولى فيلمسازان بايد از تهيه و توليد فيلم هايى که با تعاليم ارزشمند اسلامى منافات دارد، خوددارى کنند.
س: دعاهایی که نویسندگان آنها ادعا میکنند که در کتابهای قدیمی دعا نقل شدهاند، چه حکمی دارند؟ و آیا این ادعیه از نظر شرعی معتبر هستند؟ مراجعه به آنها چه حکمی دارد؟
ج: اگر دعاها از ائمه اطهار(عليهم‌السلام) نقل و روايت شده باشند و يا مضامين آنها حق باشد، تبرّک جستن به آنها اشکال ندارد. همانگونه که تبرّک جستن به دعاهای مشکوک به اين اميد که از معصوم(عليه‌السلام) باشند، اشکال ندارد.
*********************************
احکام فرهنگی
س: آيا از نظر شرعى پدر و مادر زوج يا زوجه مى‌توانند در امور زندگى دختر يا پسرشان بعد از ازدواج (عروسى) دخالت داشته باشند؟
ج: والدين زوج يا زوجه به عنوان ولّىِ شرعى حق دخالت در زندگى شخصى و خصوصى آنها را ندارند.
*********************************
احکام خانواده
س: آيا از نظر شرعى پدر و مادر زوج يا زوجه مى‌توانند در امور زندگى دختر يا پسرشان بعد از ازدواج (عروسى) دخالت داشته باشند؟
ج: والدين زوج يا زوجه به عنوان ولّىِ شرعى حق دخالت در زندگى شخصى و خصوصى آنها را ندارند.
*********************************
واژه شناسی فقهی
نماز غفيله: يكی از نمازهای مستحبی است كه در بين نماز مغرب و عشاء خوانده می‌شود و در ركعت اول پس از حمد، آيه «و ذالنون» و در ركعت دوم آيه «و عنده مفاتح ..» خوانده می‌شود.
منبع: پایگاه اطلاع رسانی مقام معظم رهبری-بخش استفتائات