سراج اندیشه

تدبير ش 01
14/7- بايد بين مجازات با نوع تخلف و جرم تناسب باشد
مجازات انواع و اقسامى دارد، شكل هاى گوناگونى دارد، اقتضائات گوناگونى دارد؛ هر طور كه اقتضاى مجازات است، عمل شود. 17/7/84
تدبير ش21
استدلالهاي شرعي وآراء قانوني شوراي نگهبان ، بايد ثبت وضبط شده ودر اختيار صاحبنظران قرار گيرد
آنچه را كه در شوراى نگهبان به عنوان نظريه و به عنوان رأى صادر مي شود - چه در زمينه ى ارتباط با قانون اساسى، چه در زمينه ى ارتباط با شرع، موافقت و عدم موافقت - با استدلال و استنادِ محكم همراه شود؛ اين استدلالها يك مجموعه ى حقوقىِ بسيار باارزشى را تهيه مي كند؛ مي تواند مرجعى قرار بگيرد براى همه ى كسانى كه در زمينه ى مسائل حقوقى و شرعى و مسائل قوانين و اينها كار مي كنند. در خود شوراى نگهبان براى يك مسئله گاهى مباحثات فراوانى انجام مي گيرد، حرفهاى خوب گفته مي شود، استدلال هاى گوناگون در مقابله ى با نظرات يكديگر مطرح مي شود؛ اينها چيزهاى خيلى خوبى است، اينها چيزهاى باارزشى است؛ اينها ثبت و ضبط بشود و در اختيار افكار صاحبنظران قرار بگيرد تا اهميت كار شورا حس شود.... حفظ آن به اين هم هست كه هرچه مي توانيم، در شوراى نگهبان ساخت و پرداخت و محصول كار را با اتقان بيشترى همراه كنيم. 20/4/86
بايد ملاك قضاوت در هر دستگاه ، هدفگيري ، جهتگيري و استمرار حفظ هدف باشد
همينطور كه در قرآن كريم در مقايسه ى دو مسجد مي فرمايد: «لمسجد اسّس على التّقوى من اوّل يوم أحقّ عن تقوم فيه، فيه رجال يحبّون ان يتطهّروا»(توبه108) جهاد دانشگاهى همينجور است؛ جزو معدود رويشهاى اصلى خود انقلاب است. اين معنايش اين نيست كه جهاد از اول در هر برهه ى از زمان، هرجور بوده، هرجور فكر كرده، هرجور كار كرده، درست است؛ نه، ما آدم ها گاهى درست فكر مي كنيم، گاهى غلط فكر مي كنيم، گاهى درست عمل مي كنيم، گاهى غلط عمل مي كنيم. ملاك قضاوت، اين تناوبها و پيچ و خمها نيست؛ ملاك قضاوت، هدفگيرى و جهتگيرى و استمرار در حفظ اين هدف است؛ ولو حالا گاهى انسان خطايي هم بكند،لغزشى هم بكند.من هويت جهاد را درنظردارم كه بركات زيادى هم بحمداللَّه داشته. 25/4/86
تدبير ش 26
اعتماد ملت بــه مسؤولين را بايد همچنان حفظ كنيم
مهم اين است كه اعتماد ملت ما به مسؤولينش اعتماد عميقي است و اين اعتماد را بايد همچنان حفظ كنيم. البته دشمن سعي مي‌كند ارتباط قلبي و عواطفِ بين مسؤولين را و بين مردم را تضعيف كند... براي اينكه مردم را دچار حيرت و سردرگمي كنند. مردم ما خوشبختانه هوشيارند؛ بصيرند، مسائل را محاسبه مي‌كنند و درست هم محاسبه مي‌كنند. لذا رابطه ي بين مردم، رابطـــه ي بين مسؤولين و مردم، رابطــه ي گرم و مستحكمي است. ان شاءاللَّه روزبه روز اين رابطه مستحكم تر بشود و مردم ببينند و عملاً حس كنند كه مسؤولين براي آنها دلسوزي مي‌كنند؛ و مسؤولين آماده ي به كارند و كارايي دارند و مي‌توانند كارها را پيش ببرند. 12/10/86
نظار و مجريان مراقب باشد
همه ي دست اندركاران؛ هم وزارت كشور، هم شوراي محترم نگهبان، نظار و مجريان: مراقب باشند، مسؤوليتشان را، وظيفه شان را درست انجام بدهند، خوب انجام بدهند، آراء مردم دست اينها امانت است؛ نگذارند كسي دخالت بكند؛ نفوذ بكند... مراعات هم كرده اند؛ باز هم مراعات خواهند كرد به فضل الهي. 19/10/86
تدبير ش 27
شاخصهاي نماينده مجلس شوراي اسلامي
انتخابات هشتمين دوره مجلس شوراي اسلامي ،يكي ديگر از عرصه‌هاي مهم است. به لطف خداوند متعال، مردم در اين دوره از انتخابات نيز حضور خوبي خواهند داشت و اميدواريم مردم بـا انتخـاب نمايـدگاني شـجاع، مـؤمن، صريح در بيان ارزش‌ها و اصول انقلاب، كاردان و دلسوز مردم، مجلسي فعال‌تر و پرتلاش‌تر در جهت تامين منافع نظام و كشور تشكيل دهند. (گزارش خبري)7/12/86
تدبير ش33
«مجلس خبرگان» يك مجلس بن بست شكن در نظام اسلامي است
يكي از وظايف مهم مجلس خبرگان، حفظ و تقويت مباني، شعارهاي بنيادين و جهت گيريهاي اصلي نظام است. شأن و جايگاه ديني و علمي نمايندگان خبرگان و معيارهاي عضويت افراد در اين مجلس از جمله دلايل اهميت بالاي مجلس خبرگان است. وظايف اين مجلس نيز كه عبارت از تعيين رهبر و رصدِ دائمي شرايط رهبري است. يكي ديگر از دلايل جايگاه رفيع اين مجلس است و بر همين اساس مجلس خبرگان يك مجلس بُن‌بست شكن در نظام اسلامي است. (گزارش خبري) نمايندگان مجلس خبرگان 7/6/87
تدبير ش43
دائماً بايد روحية تناصف و ايجاد عدل را در سرتاسر قوّة قضائيه پمپاژ كرد
ما بايد نگاه كنيم ببينيم خروجي كار ما عدالت است يا نه. اگر عدالت شد، آن وقت پيش خدا و پيش نفس خودمان و پيش خلق هم سرافراز خواهيم بود. يعني وقتي ما عدالت را اجرا كنيم، درست است كه در قضاوت ما يك نفر خرسند خواهد شد، يك نفر ناخرسند - قهراً اين جوري است ديگر. وقتي انسان قضاوت مي‌كند، يك طرف را خرسند مي‌كند، يك طرف را ناخرسند مي‌كند - امّا حتّي آن طرف ناخرسند هم در دل خود راضي است. اگر چنانچه عدالت را به خرج نداديم، آن كسي هم كه حكم ما به سود او بوده است، در دل به ما با بي اعتقادي، با استهزا نگاه خواهد كرد؛ در دل به ما خواهد خنديد. مسئلة اساسي اين است. بايد همة تلاش بر اين باشد. عدالت هم از جملة آن چيزهايي است كه «الْحَقُّ أَوْسَعُ الأَشْيَاءِ فِي التَّوَاصُفِ وَ أَضْيَقُهَا فِي التَّنَاصُفِ» (شرح نهج‌البلاغه، ج 11، ص 88)؛ گفتنش آسان است، التزام به آن آسان نيست؛ خيلي سخت است. انسان با موانع بزرگي برخورد مي‌كند. اگر عزم راسخ و توكّل به خدا وجود نداشته باشد، انسان وسط راه خواهد ماند؛ اين را بايد در قوّة قضائيه دائماً تزريق كرد، دائماً بايد اين روحيه را در سرتاسر قوّة قضائيه پمپاژ كرد كه ما وظيفه مان تناصف است، ايجاد عدل است2. 2. 07/04/88 بيانات در ديدار رئيس و مسئولان قوة قضائيه
تدبير ش45
كارها بايد درست، با دقّت و با مراقبت پيش برود
مسائل كوي دانشگاه يا از اين قبيل مسائل ... يا مثلاً قضية كهريزك ... واقعاً يكي از آن مشكلات و معضلات كار دستگاه هاي اجرايي است. اوّلاً اين را به طور قاطع بدانيد كه با اينها برخورد خواهد شد. حالا نمي‌خواهيم جنجال بكنيم كه دستور بدهيم، اين دستور توي رسانه ها پخش بشود، باز يك پيوست زده بشود، باز يك پيرو زده بشود؛ من دوست ندارم كار تبليغاتي انجام بگيرد؛ امّا از اوّلين روزها دستور داده شده و كساني دنبال هستند؛ منتها كارها بايد درست با دقّت و با مراقبت پيش برود.1 1. ۸۸/۰۶/۰۴ بيانات در ديدار دانشجويان و نخبگان علمی
تدبير 65
لزوم تعقيب عناوين مجرمانه و رعايت عدالت حتي در مورد مخالف
در كشور آراء و عقايد مختلفي وجود دارد. اگر چنانچه يك عنوان مجرمانه‌اي بر يك حركتي، بر يك حرفي منطبق شود، اين عنوان مجرمانه البته قابل تعقيب است؛ دستگاه‌هاي موظف بايد تعقيب كنند و مي‌كنند؛ اما اگر عنوان مجرمانه‌اي نباشد، كسي است كه نمي‌خواهد براندازي كند، نمي‌خواهد خيانت كند، نمي‌خواهد دستور دشمن را در كشور اجرا كند، اما با سليقة سياسي ما، با مذاق سياسي ما مخالف است، ما نمي‌توانيم امنيت را از او دريغ بداريم، عدالت را دريغ بداريم؛ « وَلاَ يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلَي أَلاَّ تَعْدِلُواْ». قرآن به ما دستور مي‌دهد و مي‌گويد: مخالفت شما با يك قومي، موجب نشود كه عدالت را فرو بگذاريد و فراموش كنيد. «اعْدِلُواْ»؛ حتّي در مورد مخالف هم عدالت به خرج دهيد. «هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَي»؛ (مائده 8) اين عدالت، نزديك‌تر به تقواست. مبادا خيال كنيد تقوا اين است كه انسان مخالف خودش را زير پا له كند؛ نه! عدالت ورزيدن با تقوا موافق است. همه هوشيار باشيم، همه بيدار باشيم. اين بُعد هم نبايد ابعاد ديگر را در سايه قرار بدهد.6 6. ۹۰/۰۳/۱۴ بيانات در بيست و دومين سالگرد امام خميني(ره)
تدبير ش66
تا وقتي جرمي ثابت نشده است،قطعاً نبايستي كسي را در معرض اتهام قرار داد
مطلب ديگري كـه در بـاب قـوة قضائيه و عملكرد قوه و بازخوردهاي اين عملكرد در بيرون بايد مورد توجه قرار بگيرد ... اين است: خب! قوة قضائيه با متهم مواجه است. يك نفري متهم به يك معنايي مي‌شود؛ قوة قضائيه وظيفه دارد از راه‌هايي كه قانون معين كرده، برود تحقيق كند، تفحص كند و مشخص كند كه اين اتهام وارد است يا وارد نيست. صرف متهم شدن كه جرم نيست. به هر كسي ممكن است يك اتهامي وارد شود. تا وقتي كه از طريق قانوني جرم ثابت نشده است، نه در خود قوه، نه در بيرون قوه، نه در تريبون‌ها و منبر‌هاي رسمي، نه در وسايل ارتباط جمعي، كسي حق ندارد آبروي يك مسلماني را ببرد؛ اين بسيار مسئلة مهمي است.
بعضي اوقات انسان مي‌بيند روي قوة قضائيه فشار مي‌آورند كه: آقا افشاء كنيد. نه آقا! هيچ لزومي ندارد افشاء كردن! در موارد خاصي، بله! شارع مقدس مشخصاً و معيناً خواسته است كه مردم مجازات را ببينند، يا مجازات شونده را بشناسند؛ اينها موارد خاصي است، مال همه جا نيست. بخصوص وقتي كه در فضاي جامعه روحية تعميم وجود دارد كه يك چيزي را به غير مورد خودش تعميم مي‌دهند، اينجا انسان خيلي بايد احتياط كند. تا وقتي جرمي ثابت نشده است، قطعاً نبايستي كسي را در معرض قرار داد؛ در معرض اتهام هم نبايد قرار داد! چون وقتي گفتيد متهم است، افكار عمومي تفكيك نمي‌كند بين متهمي كه هيچ گناهي نكرده است، با آن كسي كه شواهدي بر گناه او وجود دارد. حتّي بعد از اثبات جرم هم چه لزومي دارد؟ عرض كردم، مگر يك موارد خاص؛ «وَلْيَشْهَدْ عَذَابَهُمَا طَائِفَةٌ مِّنَ الْمُؤْمِنِينَ».(نور 2) چند موردِ اين‌جوري داريم. حتّي اگر چنانچه فرض كنيم يك نفري جرمي هم كرده است، اين جرم در دادگاه صالح اثبات هم شده است، اين شخص به مجازات محكوم هم شده است - فرض كنيد رفته زندان - چه لزومي دارد ما اسم او را در روزنامه‌ها منتشر كنيم تا بچة اين آدم كه دارد مدرسه مي‌رود، ديگر رويش نشود مدرسه برود؟ چه اشكال دارد كه اين مدتِ زندانش را بگذراند، بيايد بيرون، خودش و خانواده‌اش زندگي عادي‌شان را ادامه دهند؟ خب! جرمي كرد، مجازات شد، تمام شد ديگر. بايد حتماً آبروريزي بشود؟ اين از نكات بسيار مهمي است.البته مخاطب اين حرف فقط قوة قضائيه نيست؛ مسئولان قوه، خارج قوه، رسانه‌ها مخاطبند. نه از آن طرف بايستي عملكرد قوة قضائيه را زير سؤال برد؛ هر اقدامي كه قوة قضائيه مي‌كند، بگويند نخير! يك كاسه‌اي زير نيم‌كاسه هست‌؛ يك غرضي هست – نخير! كسي نبايد اين‌جور عمل كند، اين‌جور حرف بزند - نه از اين طرف، افراد به صرف اينكه متهم به يك معنايي شدند، اين اتهام آشكار شود؛ واضح شود؛ در افكار عمومي مطرح شود. افكار عمومي از اين مسئله چه لذتي مي‌برد؟ براي افكار عمومي چه فايده‌اي دارد كه بداند زيدي، عمروي، بكري متهم به فلان عمل خلافي است؟ بايد به اينها توجه كرد. 7 7. ۹۰/۰۴/۰۶ بيانات در ديدار رئيس و مسئولان قوه قضائيه
تدبير ش 67
ما حق نداريم افراد را به صِرف گمان، متهم كنيم
يـكـي از دوسـتـان اشـاره كـردنـد كـه اميرالمؤمنين(ع) در فرمان خود به مالك اشتر فرموده‌اند كه: «آدم‌هاي سوءاستفاده‌جـو را رسـوا كـنيـد! شـمـا گفتـه‌ايـد كـه افـشـاء نكـنيـد». اميرالمؤمنين(ع) نفرمودنـد مـوردي را كـه اثبات نشده، افشاء كنيد. هيچ وقت چنين چيزي در بيان اميرالمؤمنين(ع) نيست و ايـن قطعاً از اسلام نيست. ما چطور چيزي را كه اثبات نشده، به صرف اتهام، افشاء كنيم؟ ممكن است اينقدر حجم اتهام زياد و وسيع باشد كه يك عده‌اي به چشم يك امر قطعي و واقعي به آن نگاه كنند اما هيچ پشتوانة استدلالي نداشته باشد، جايي ثابت نشده باشد. ما هيچ حجتي نداريم كه اين را بگوييم. حتّي من در همان جلسه‌اي كه اشاره كردند، ... گفتم: حتّي جرمي كه ثابت شد، اصل نبايد بر افشاي آن جرم باشد. بالاخره يك مجرمي است، يك غلطي كرده، مجازات هم مي‌شود؛ خانوادة او، فرزندان او، پدر و مادر او گناهي نكرده‌اند؛ ما چرا بيخود اينها را رسوا كنيم؟ مگر آنجايي كه خود نفس افشاء كردن، يك مصلحت بزرگي داشته باشد. بله! يك جايي هست كه نفس افشاگري در يك مسئلة ثابت ‌شده، مصلحتي دارد؛ آنجا ايرادي ندارد. اين، منطق ماست. هيچ چيزي هم نه از اميرالمؤمنين عليه الصّلاة و السّلام و نه از هيچيك از ائمة هدي(ع) برخلاف اين وجود ندارد. ما واقعاً حق نداريم افراد را به صرف گمان، متهم كنيم؛ مشهور كنيم؛ واقعاً جايز نيست؛ نه در سايت؛ نه در روزنامه؛ نه در تريبون‌هاي گوناگون. حيثيت افراد را بايد حفظ كرد.8 8. 19/05/۹۰ بيانات در ديدار جمعي از دانشجويان
تدبير ش 76 تير 91
لزوم اتقان احكام قضايي در دادگاه‌هاي بدوي
يك نكتة ديگري كه من در مورد ارتقاي قوة قضائيه عرض مي‌كنم ـ البته قبلاً هم بار‌ها مورد تأكيد قرار گرفته، ليكن چون مهم است، تكرار مي‌كنيم ـ مسئلة اتقان احكام است. احكام دادگاه‌‌ها بايستي مطلقاً از سهل‌انگاري و سهل‌گيري به دور باشند. شما به‌عنوان يك قاضي محترم، حكمي كه صادر مي‌كنيد، بايد جوري باشد كه اگر اين حكم بنا باشد در معرض ديدِ متخصصين امور فقهي و حقوقي قرار بگيرد، شما هيچ دغدغه‌اي نداشته باشيد؛ مطمئن باشيد به اين حكمي كه صادر كرده‌ايد. قاضي وقتي از دانش لازم برخوردار است و مراقب كار خود و حكم خود هم هست، بايد جوري باشد كه همان وقتي كه اين حكم صادر شد، حاضر باشد آن را در معرض ديدِ همة كارشناس‌ها و متخصصين قرار بدهد و بتواند از حكمِ خودش دفاع كند. اتقان حكم بايد اين‌جور باشد. اندك سستي و ضعف در حكم، به كل بناي دستگاه قضايي ضربه وارد مي‌كند. يك وقتي عرض كرديم؛ نقض مكرر احكام دادگاه‌هاي بدوي در دادگاه‌هاي تجديدنظر يا در ديوان عالي كشور، نشان دهندة اين است كه يا احكام دادگاه‌هاي بدوي از لحاظ محتوايي نقص دارند و از اتقان برخوردار نيستند، يا از لحاظ شكلي نقص دارند و مقررات رعايت نشده. تصميم بر اين معنا بايستي در سرتاسر قوه رواج داشته باشد و مورد اذعان و قبول و پيگيري بـاشـد كـه احكام، اتقان داشته باشند.2 2. 07/04/91 بيانات در ديدار مسئولان عالي قضايي
تدبير ش 77 مرداد 91
چگونگي برخورد در محيط دانشجويي
از جمله مطالبي كه گفته شد، مسئلة سايت‌ها و وبلاگ‌ها و برخوردي است كه در محيط دانشجويي با اينها مي‌شود. من اتفاقاً اخيراً يك گزارشي در اين زمينه خواستم و دريافت هم كردم. البته قوة قضائيه قاعدتاً استدلال‌هايي دارد؛ كه اگر چنانچه بيايند در جلسات جوان‌ها و دانشجو‌ها شركت كنند و بشنوند و بگويند، احتمالاً بعضي از سؤال‌ها پاسخ داده خواهد شد؛ ليكن من هم عقيده‌ام همين است كه: در قبال اظهارنظرِ احياناً قدري تند يك جوان دانشجو، خيلي نبايد حساسيت وجود داشته باشد. فرق است بين آن كسي كه با نظام مخالف است، با نظام معارض است، قصد دشمني دارد، قصد عناد دارد، با آن كسي كه نه، از روي احساسات يك مطلبي را بيان مي‌كند؛ ولو ممكن است آن مطلب درست نباشد، يا آن نحوة بيان كردن را هم من نپسندم ... ولي برخورد با اين جوان‌ها، به نظر ما هم همين است؛ نبايد خيلي برخورد خشن و تند و آن‌جوري باشد.4 4. ۹۱/۰۵/۱۶ بيانات در ديدار دانشجويان
تدبير ش95 – تير و مرداد 94
ضرورت شناسايي راه‌هاي تقليل طلاق توافقي تکرار در ن5
قضات محترم بـا کمک بـزرگان خـانـواده‌هـا، اينگونه مسائل را [ترويج فرهنگ صلح و سازش در جـامعه و آسيب‌شنـاسي و تقويت شـوراهـاي حل‌اختلاف، در افزايش نيافتن تعداد زندانيان، و] ... برخي مشکلات دادگاه‌هاي خانواده از جمله «طلاق توافقي» ... را تقليل دهند ... و براي تسهيل ازدواج جوانان تلاش کنند.3 3. 07/04/94 (گزارش خبري) بيانات در ديدار رئيس و مسئولان قوه قضائيه
گذر از لغزش‌ها و خطاهاي مردم تکرار در د6
«دوست داشتن مردم از صميم قلب» و «محبت و مدارا با آنان» از فرامين امام علي(ع) به مالک اشتر است. ... به دستور اميرمؤمنان، بايد از لغزش‌ها و خطاهاي مردم گذشت کرد. البته به جز مواردي که حدود الهي زير پا گذاشته مي‌شود و يا پاي محاربه با اسلام و حکومت اسلامي در ميان است.8 8. 23/04/94 (گزارش خبري) بيانات در ديدار رئيس‌جمهور و اعضاي هيئت دولت
تصويب متن مذاکرات هسته‌اي در مجاري قانوني تکرار در و6
[در مذاکرات هسته‌اي] چه اين متني که تهيه شده است، در مجاري قانوني پيش‌بيني‌شدة خود تصويب بشود و چه نشود، اجر آنها[دست‌اندرکاران اين مذاکرات] محفوظ است؛ اين را به خود آن برادران هم از نزديک عرض کرديم. البتّه براي تصويب اين متن، يک مسير قانوني پيش‌بيني‌شده‌اي وجود دارد که بايد اين مسير را طي کند و خواهد کرد؛ ان‌شاءالله. انتظار ما اين است که دست‌اندرکاران، با دقّت مصالح را ـ مصالح کشور را، مصالح ملّي را ـ در نظر بگيرند و آنچه را تحويل ملّت خواهند داد، بتوانند با گردن افراشته، در مقابل خداي متعال هم ارائه بدهند.10 10. 27/04/94 خطبه‌هاي نماز عيد فطر ۱۴۳۶
 

پیگیری در اجرای قوانین
بیانات در دیدارنمایندگان و کارکنان مجلس شورای اسلامی 30/3/1397
یک مسئله‌ی دیگر، مسئله‌ی اجرای قوانین است. خب، رئیس محترم مجلس چندی پیش گفتند که فلان قانون را دو سال است که فلان دستگاه اجرا نکرده؛ سؤال بنده این است که خب در این دو سال شما که مجلس هستید، چه‌کار کردید؟ اگر او اجرا نکرد، شما باید دنبال بکنید. چرا اجرا نشود؟ این‌همه شما خرج میکنید وقت و عمر و پول و امکانات و مانند اینها را برای اینکه این قانون تصویب بشود؛ حالا این قانون بعد از این‌همه مقدّمات، تصویب شده، آن مسئول اجرا نمیکند! خب باید یک فکری برایش بکنید. حالا گفتند بعضی از این عدم اجراها را به قوّه‌ی قضائیّه ارجاع داده‌اند، آنها هم گفته‌اند که این جزو عناوین مجرمانه نیست؛ خب، اگر چنانچه بخواهید جزو عناوین مجرمانه باشد، چه‌کسی باید بکند این کار را؟ باز هم خود مجلس باید بکند .نخیر، کار قوّه‌ی قضائیّه نیست؛ قوّه‌ی قضائیّه بایستی عناوین مجرمانه را تعقیب کند؛ چه ‌کسی میتواند بگوید این جزو عناوین مجرمانه است؟ مجلس شورای اسلامی. مجلس بایستی این کار را انجام بدهد. شما بگویید این تخلّف اگر چنانچه این‌جوری شد، این جرم است و این‌قدر مجازات دارد، بعد این را بفرستید تا آنها بتوانند عمل بکنند؛ یعنی این کار، کار خود مجلس است. بنابراین مسئله‌ی دنبال‌گیری قوانین هم به نظر ما یک مسئله‌ی بسیار مهمّی است که بایستی انجام بگیرد.
به روز کردن قوانین
بیانات در دیدار نمایندگان و کارکنان مجلس شورای اسلامی 30/3/1397
یک نکته‌ی دیگر، مسئله‌ی تازه‌گردانی قوانین است. منطق بعضی از قوانین تمام شده است؛ که همین مسئله‌ی تنقیح قوانین است که من قبلاً هم مکرّر عرض کرده‌ام. بله چند سال قبل، قانونی در خود جمهوری اسلامی یا قبل از جمهوری اسلامی تصویب شده؛ قانون است لکن الان این قانون منطقی ندارد، این قانون را حذف کنید؛ یعنی مجلس شورای اسلامی میتواند این کار را انجام بدهد، هیچ دستگاه دیگری نمیتواند. قانونی را که منطق ندارد و فلسفه‌ی وجودی‌اش تمام‌شده است، بایستی رها کرد. بعضی از قوانین هم موجب تضاد و اشکال کار و گره در انجام کارها و مانند اینها هستند. به‌معنای واقعی کلمه این مسئله‌ی تنقیح قوانین را دنبال کنید. بعضی از قوانین مشکل‌زا هستند، باید آنها را برطرف کرد. من شنیدم و آن روز هم در یک صحبتی گفتم که وزارت اقتصاد بعضی از مقرّراتی را که مانع بهبود وضع کسب‌و‌کار در کشور است، دارد حذف میکند؛این بسیار کار خوبی است. بعضی از کارها هست که خب مسئول دولتی میتواند انجام بدهد، امّا بعضی از کارها هست که از عهده‌ی او برنمی‌آید، فقط از عهده‌ی مجلس برمی‌آید؛ این هم یک مطلب.