بسم الله الرحمن الرحيم
پایگاه علوم و معارف اسلام، حاوي مجموعه تاليفات حضرت علامه آية الله حاج سيد محمد حسين حسيني طهراني قدسسره
بازگشت به فهرست جلد اول
عناوين كلي جلد دوم:
(بر هر يك از عناوين كليك كنيد تا زيرشاخههاي آن نمايش داده شوند.)
درس سيزدهم: حديث كُمَيل، قويترين دليل ولايت فقيه است PAGEREF _Toc70152284 \h 4 درس چهاردهم: بحث پيرامون حديث: مَجَارِيَ الامُورِ وَ الاحْكَامِ عَلَي أَيْدِي الْعُلَمَآءِ بِاللَهِ الامَنَآءِ عَلَي حَلَالِهِ وَ حَرَامِهِ؛ و حديث: اللَهُمَّ ارْحَمْ خُلَفَآئِي PAGEREF _Toc70152293 \h 13 درس پانزدهم: بحث پيرامون حديث: مَا وَلَّتْ أُمَّةٌ أَمْرَهَا رَجُلاً قَطُّ وَ فِيهِمْ مَنْ هُوَ أَعْلَمُ مِنْهُ، إلَّا لَمْ يَزَلْ أَمْرُهُمْ يَذْهَبُ سَفَالاً حَتَّي يَرْجِعُوا إلَي مَا تَرَكُوا؛ و دو حديث ديگر PAGEREF _Toc70152302 \h 23 درس شانزدهم: بحث پيرامون حديث: فَأَمَّا مَنْ كَانَ مِنَ الفُقَهَآءِ صَآئِنًا لِنَفْسِهِ، حَافِظًا لِدِينِهِ، مُخَالِفًا عَلَي هَوَاهُ، مُطِيعًا لاِمْرِ مَوْلَاهُ؛ فَلِلْعَوآمِّ أَنْ يُقَلِّدُوهُ. PAGEREF _Toc70152311 \h 31 درس هفدهم: بحث پيرامون حديث وارد در «احتجاج» طبرسيّ بطور تفصيل PAGEREF _Toc70152320 \h 41 درس هجدهم: بحث پيرامون «تفسير منسوب به حضرت إمام حسن عسكريّ عليه السّلام». PAGEREF _Toc70152329 \h 50درس نوزدهم: بحث در استصحاب عدالت فقيهِ غيرِ مرجع، چون زمان مرجعيّت او فرا رسد. PAGEREF _Toc70152339 \h 60 درس نوزدهم: بحث در استصحاب عدالت فقيهِ غيرِ مرجع، چون زمان مرجعيّت او فرا رسد. درس بيستم: دلالت آيه: «يَ'ٓأَبَتِ إِنِّي قَدْ جَآءَنِي مِنَ الْعِلْمِ مَا لَمْ يَأْتِكَ فَاتَّبِعْنِيٓ أَهْدِكَ صِرَ'طًا سَوِيًّا» بر لزوم رجوع به أعلم در قضاء، و إفتاء، و حكومت PAGEREF _Toc70152352 \h 73 درس بيست ويكم: نامه أميرالمومنين عليه السّلام به مالك أشْتَر، و برخي روايات ديگر PAGEREF _Toc70152362 \h 84 درس بيست و دوّم: دليل قطعيّ عقليّ بر لزوم تشكيل حكومت PAGEREF _Toc70152371 \h 92 درس بيست و سوّم: محصّل أدلّه ولايت فقيه أعلم اُمّت، كه متّكي به نور و فُرقان إلهي باشد. PAGEREF _Toc70152381 \h 102 درس بيست و چهارم: ميزان أعلميّت فقيه، أعلميّت او به كتاب الله است PAGEREF _Toc70152390 \h 111 بازگشت به فهرست عناوین کلی دوره پهار جلدی
درس سيزدهم: حديث كُمَيل، قويترين دليل ولايت فقيه است PAGEREF _Toc70152284 \h 4
درس چهاردهم: بحث پيرامون حديث: مَجَارِيَ الامُورِ وَ الاحْكَامِ عَلَي أَيْدِي الْعُلَمَآءِ بِاللَهِ الامَنَآءِ عَلَي حَلَالِهِ وَ حَرَامِهِ؛ و حديث: اللَهُمَّ ارْحَمْ خُلَفَآئِي PAGEREF _Toc70152293 \h 13
درس پانزدهم: بحث پيرامون حديث: مَا وَلَّتْ أُمَّةٌ أَمْرَهَا رَجُلاً قَطُّ وَ فِيهِمْ مَنْ هُوَ أَعْلَمُ مِنْهُ، إلَّا لَمْ يَزَلْ أَمْرُهُمْ يَذْهَبُ سَفَالاً حَتَّي يَرْجِعُوا إلَي مَا تَرَكُوا؛ و دو حديث ديگر PAGEREF _Toc70152302 \h 23
درس شانزدهم: بحث پيرامون حديث: فَأَمَّا مَنْ كَانَ مِنَ الفُقَهَآءِ صَآئِنًا لِنَفْسِهِ، حَافِظًا لِدِينِهِ، مُخَالِفًا عَلَي هَوَاهُ، مُطِيعًا لاِمْرِ مَوْلَاهُ؛ فَلِلْعَوآمِّ أَنْ يُقَلِّدُوهُ. PAGEREF _Toc70152311 \h 31
درس هفدهم: بحث پيرامون حديث وارد در «احتجاج» طبرسيّ بطور تفصيل PAGEREF _Toc70152320 \h 41
درس هجدهم: بحث پيرامون «تفسير منسوب به حضرت إمام حسن عسكريّ عليه السّلام». PAGEREF _Toc70152329 \h 50درس نوزدهم: بحث در استصحاب عدالت فقيهِ غيرِ مرجع، چون زمان مرجعيّت او فرا رسد. PAGEREF _Toc70152339 \h 60
درس نوزدهم: بحث در استصحاب عدالت فقيهِ غيرِ مرجع، چون زمان مرجعيّت او فرا رسد.
درس بيستم: دلالت آيه: «يَ'ٓأَبَتِ إِنِّي قَدْ جَآءَنِي مِنَ الْعِلْمِ مَا لَمْ يَأْتِكَ فَاتَّبِعْنِيٓ أَهْدِكَ صِرَ'طًا سَوِيًّا» بر لزوم رجوع به أعلم در قضاء، و إفتاء، و حكومت PAGEREF _Toc70152352 \h 73
درس بيست ويكم: نامه أميرالمومنين عليه السّلام به مالك أشْتَر، و برخي روايات ديگر PAGEREF _Toc70152362 \h 84
درس بيست و دوّم: دليل قطعيّ عقليّ بر لزوم تشكيل حكومت PAGEREF _Toc70152371 \h 92
درس بيست و سوّم: محصّل أدلّه ولايت فقيه أعلم اُمّت، كه متّكي به نور و فُرقان إلهي باشد. PAGEREF _Toc70152381 \h 102
درس بيست و چهارم: ميزان أعلميّت فقيه، أعلميّت او به كتاب الله است PAGEREF _Toc70152390 \h 111
بازگشت به فهرست عناوین کلی دوره پهار جلدی
تقسيم جميع مردم را به سه گروه PAGEREF _Toc70152285 \h 5 أفراد اندكي، قآئم للّه بالحجّة، يا ظاهر مشهور و يا خائف مغمورند. PAGEREF _Toc70152286 \h 6 دلالت حديث كميل بر ولايت فقيه در سه مرحله: قضاء و إفتاء و حكومت PAGEREF _Toc70152287 \h 7 إشكال بر علاّمه مجلسي (ره) در حصر مُفاد حديث را به إمام معصوم PAGEREF _Toc70152288 \h 7 قرائن دالّه در روايت، بر عدم حصر و إطلاق آن لكلِّ عالمٍ ربّانيّ.. PAGEREF _Toc70152289 \h 9 دست پروردگان إسلام در تاريخ كه إنسان كامل بوده، ولي إمام نبودهاند. PAGEREF _Toc70152290 \h 10 معني: يُودِعُوهَا نُظَرَآءَهُمْ و يَزْرَعُوهَا فِي قُلُوبِ أَشْبَاهِهِمْ، عموميّت است PAGEREF _Toc70152291 \h 11 علمائي كه متّصف به مُفاد اين حديث نباشند، غاصب مقام ولايتند. PAGEREF _Toc70152292 \h 12 بازکشت به عناوین کلی
تقسيم جميع مردم را به سه گروه PAGEREF _Toc70152285 \h 5
أفراد اندكي، قآئم للّه بالحجّة، يا ظاهر مشهور و يا خائف مغمورند. PAGEREF _Toc70152286 \h 6
دلالت حديث كميل بر ولايت فقيه در سه مرحله: قضاء و إفتاء و حكومت PAGEREF _Toc70152287 \h 7
إشكال بر علاّمه مجلسي (ره) در حصر مُفاد حديث را به إمام معصوم PAGEREF _Toc70152288 \h 7
قرائن دالّه در روايت، بر عدم حصر و إطلاق آن لكلِّ عالمٍ ربّانيّ.. PAGEREF _Toc70152289 \h 9
دست پروردگان إسلام در تاريخ كه إنسان كامل بوده، ولي إمام نبودهاند. PAGEREF _Toc70152290 \h 10
معني: يُودِعُوهَا نُظَرَآءَهُمْ و يَزْرَعُوهَا فِي قُلُوبِ أَشْبَاهِهِمْ، عموميّت است PAGEREF _Toc70152291 \h 11
علمائي كه متّصف به مُفاد اين حديث نباشند، غاصب مقام ولايتند. PAGEREF _Toc70152292 \h 12
بازکشت به عناوین کلی
خطبه حضرت سيّد الشّهداء و يا أمير المومنين عليهما السّلام PAGEREF _Toc70152294 \h 13 گفتار شهيد ثاني در علماء بالله و بأمر الله PAGEREF _Toc70152295 \h 15 مُفاد: مَجَارِيَ الامورِ وَ الاحْكَامِ؛ و مُفاد أمين در حلال و حرام PAGEREF _Toc70152296 \h 17 آيات دالّه بر لزوم نور و فرقان إلهيّ براي مقام ولايت PAGEREF _Toc70152297 \h 17 كلام اُستاد، آية الله شيخ حسين حلّيّ، پيرامون حديث مزبور PAGEREF _Toc70152298 \h 19 صعوبت اجتهاد، و تحرّز از فتوي و إمارت بر مسلمين PAGEREF _Toc70152299 \h 19 در ولايت فقيه، بايد علم ظاهر و علم باطن با هم جمع باشد. PAGEREF _Toc70152300 \h 20 بحث پيرامون حديث: اللَهُمَّ ارْحَمْ خُلَفَآئِي PAGEREF _Toc70152301 \h 22 بازکشت به عناوین کلی
خطبه حضرت سيّد الشّهداء و يا أمير المومنين عليهما السّلام PAGEREF _Toc70152294 \h 13
گفتار شهيد ثاني در علماء بالله و بأمر الله PAGEREF _Toc70152295 \h 15
مُفاد: مَجَارِيَ الامورِ وَ الاحْكَامِ؛ و مُفاد أمين در حلال و حرام PAGEREF _Toc70152296 \h 17
آيات دالّه بر لزوم نور و فرقان إلهيّ براي مقام ولايت PAGEREF _Toc70152297 \h 17
كلام اُستاد، آية الله شيخ حسين حلّيّ، پيرامون حديث مزبور PAGEREF _Toc70152298 \h 19
صعوبت اجتهاد، و تحرّز از فتوي و إمارت بر مسلمين PAGEREF _Toc70152299 \h 19
در ولايت فقيه، بايد علم ظاهر و علم باطن با هم جمع باشد. PAGEREF _Toc70152300 \h 20
بحث پيرامون حديث: اللَهُمَّ ارْحَمْ خُلَفَآئِي PAGEREF _Toc70152301 \h 22
روايت إمام حسن مجتبي عليه السّلام اين حديث را از رسول أكرم صلّي الله عليه وآله PAGEREF _Toc70152303 \h 23 روايت أميرالمومنين عليهالسّلام اين حديث را از رسول أكرم صلّي الله عليه و آله PAGEREF _Toc70152304 \h 24 روايت سلمان فارسي اين حديث را از رسول الله، در احتجاج با أبوبكر در مسجد. PAGEREF _Toc70152305 \h 25 روايت حضرت إمام موسي بن جعفر عليهما السّلام اين حديث را از رسول أكرم صلّي الله عليه و آله PAGEREF _Toc70152306 \h 26 تهديد و خطاب إمام محمّد تقيّ عليه السّلام به عمويشان: عبدالله بن موسي PAGEREF _Toc70152307 \h 27 أسناد مختلف، و مضامين متفاوت اين حديث شريف PAGEREF _Toc70152308 \h 29 نتيجه و محصّل استدلال از اين حديث شريف PAGEREF _Toc70152309 \h 29 بحث پيرامون شرح حديث «نهج البلاغة»: إنَّ أَوْلَي النَّاسِ بِالانْبِيَآءِ PAGEREF _Toc70152310 \h 31 بازکشت به عناوین کلی
روايت إمام حسن مجتبي عليه السّلام اين حديث را از رسول أكرم صلّي الله عليه وآله PAGEREF _Toc70152303 \h 23
روايت أميرالمومنين عليهالسّلام اين حديث را از رسول أكرم صلّي الله عليه و آله PAGEREF _Toc70152304 \h 24
روايت سلمان فارسي اين حديث را از رسول الله، در احتجاج با أبوبكر در مسجد. PAGEREF _Toc70152305 \h 25
روايت حضرت إمام موسي بن جعفر عليهما السّلام اين حديث را از رسول أكرم صلّي الله عليه و آله PAGEREF _Toc70152306 \h 26
تهديد و خطاب إمام محمّد تقيّ عليه السّلام به عمويشان: عبدالله بن موسي PAGEREF _Toc70152307 \h 27
أسناد مختلف، و مضامين متفاوت اين حديث شريف PAGEREF _Toc70152308 \h 29
نتيجه و محصّل استدلال از اين حديث شريف PAGEREF _Toc70152309 \h 29
بحث پيرامون شرح حديث «نهج البلاغة»: إنَّ أَوْلَي النَّاسِ بِالانْبِيَآءِ PAGEREF _Toc70152310 \h 31
لفظ به مجرّد إطلاق و ظهور در معني، حجيّت در مُفاد دارد PAGEREF _Toc70152312 \h 32 أخذ به إطلاق در جائي كه أصل معني لغويّ و سـعه و ضيقش مشكوك است جائز نيست PAGEREF _Toc70152313 \h 33 فهم عرفي بر أساس ضوابط عميقي است كه عقل بدان راه ندارد PAGEREF _Toc70152314 \h 34 عدم تفاوت در أخذ به إطلاق، ميان إطلاق موضوعي و إطلاق محمولي PAGEREF _Toc70152315 \h 35 روايت وارده در «احتجاج» شيخ طبرسي از حضرت إمام حسن عسكريّ عليهالسّلام PAGEREF _Toc70152316 \h 36 تفسير حضرت، آيه: وَ مِنْهُمْ أُمِّيُّونَ لَا يَعْلَمُونَ الْكِتَـٰبَ إِلآ أَمَانِيَّ.. PAGEREF _Toc70152317 \h 37 علماي يهود أوصاف پيامبر آخرالزّمان را خلاف آنچه بود بيان ميكردند، تا بر مردم رياست كنند. PAGEREF _Toc70152318 \h 38 علماء ما و عوام ما، با علماء يهود و عوام آنها، از يك جهت مشتركند و از يك جهت متمايز PAGEREF _Toc70152319 \h 40 بازکشت به عناوین کلی
لفظ به مجرّد إطلاق و ظهور در معني، حجيّت در مُفاد دارد PAGEREF _Toc70152312 \h 32
أخذ به إطلاق در جائي كه أصل معني لغويّ و سـعه و ضيقش مشكوك است جائز نيست PAGEREF _Toc70152313 \h 33
فهم عرفي بر أساس ضوابط عميقي است كه عقل بدان راه ندارد PAGEREF _Toc70152314 \h 34
عدم تفاوت در أخذ به إطلاق، ميان إطلاق موضوعي و إطلاق محمولي PAGEREF _Toc70152315 \h 35
روايت وارده در «احتجاج» شيخ طبرسي از حضرت إمام حسن عسكريّ عليهالسّلام PAGEREF _Toc70152316 \h 36
تفسير حضرت، آيه: وَ مِنْهُمْ أُمِّيُّونَ لَا يَعْلَمُونَ الْكِتَـٰبَ إِلآ أَمَانِيَّ.. PAGEREF _Toc70152317 \h 37
علماي يهود أوصاف پيامبر آخرالزّمان را خلاف آنچه بود بيان ميكردند، تا بر مردم رياست كنند. PAGEREF _Toc70152318 \h 38
علماء ما و عوام ما، با علماء يهود و عوام آنها، از يك جهت مشتركند و از يك جهت متمايز PAGEREF _Toc70152319 \h 40
هر كس با إدراك وجداني و فقه قلبي، ميتواند علماي سو ء را بشناسد. PAGEREF _Toc70152321 \h 41 خدا دو حجّت دارد: حجّت ظاهر: أنبياء و إمامان؛ و حجّت باطن: عقل PAGEREF _Toc70152322 \h 43 عوام ما چون از فقهائشان فسق ظاهر و جانبداري ببينند، تقليد از آنها حرام است PAGEREF _Toc70152323 \h 43 بحث در مُفاد: فَأَمَّا مَنْ كَانَ مِنَ الفُقَهَآءِ صَآئِنًا لِنَفْسِهِ، حَافِظًا لِدِينِهِ، مُخَالِفًا عَلَي هَوَاهُ، مُطِيعًا لاِمْرِ مَوْلَاهُ؛ فَلِلْعَوآمِّ أَنْ يُقَلِّدُوهُ. PAGEREF _Toc70152324 \h 45 كسانيكه به مقاصد مختلفه، در كلام أئمّه تخليط نمودهاند. PAGEREF _Toc70152325 \h 46 خداوند پويندگان حقّ را يله نميگذارد؛ مومني را براي إرشاد آنها برميانگيزد PAGEREF _Toc70152326 \h 47 بهترين خلق خدا پس از أنبياء، علماء هستند در صورت صلاح PAGEREF _Toc70152327 \h 48 نتيجه مُستفاد از روايت، ملكهاي مافوق عدالت است PAGEREF _Toc70152328 \h 49 بازکشت به عناوین کلی
هر كس با إدراك وجداني و فقه قلبي، ميتواند علماي سو ء را بشناسد. PAGEREF _Toc70152321 \h 41
خدا دو حجّت دارد: حجّت ظاهر: أنبياء و إمامان؛ و حجّت باطن: عقل PAGEREF _Toc70152322 \h 43
عوام ما چون از فقهائشان فسق ظاهر و جانبداري ببينند، تقليد از آنها حرام است PAGEREF _Toc70152323 \h 43
بحث در مُفاد: فَأَمَّا مَنْ كَانَ مِنَ الفُقَهَآءِ صَآئِنًا لِنَفْسِهِ، حَافِظًا لِدِينِهِ، مُخَالِفًا عَلَي هَوَاهُ، مُطِيعًا لاِمْرِ مَوْلَاهُ؛ فَلِلْعَوآمِّ أَنْ يُقَلِّدُوهُ. PAGEREF _Toc70152324 \h 45
كسانيكه به مقاصد مختلفه، در كلام أئمّه تخليط نمودهاند. PAGEREF _Toc70152325 \h 46
خداوند پويندگان حقّ را يله نميگذارد؛ مومني را براي إرشاد آنها برميانگيزد PAGEREF _Toc70152326 \h 47
بهترين خلق خدا پس از أنبياء، علماء هستند در صورت صلاح PAGEREF _Toc70152327 \h 48
نتيجه مُستفاد از روايت، ملكهاي مافوق عدالت است PAGEREF _Toc70152328 \h 49
درس هجدهم: بحث پيرامون «تفسير منسوب به حضرت إمام حسن عسكريّ عليه السّلام». PAGEREF _Toc70152329 \h 50
براي مرجعيّت در فتوي و تقليد، ملكهاي بالاتر از ملكه عدالت لازم است PAGEREF _Toc70152330 \h 50 رويّه و مرام مرحوم ميرزا محمّد تقيّ شيرازي در مرجعيّت PAGEREF _Toc70152331 \h 51 مراد از ملكه قدسيّه در عبارت «مُنْيَةُ الْمُريد». PAGEREF _Toc70152332 \h 52 بحث پيرامون تفسير حضرت هادي، بنام «تفسير حضرت عسكريّ عليه السّلام». PAGEREF _Toc70152333 \h 54 علمائي كه تفسير منسوب بحضرت عسكري را معتبر ميدانند. PAGEREF _Toc70152334 \h 54 علمائي كه تفسير منسوب بحضرت عسكري عليه السّلام را معتبر نميدانند. PAGEREF _Toc70152335 \h 55 أدلّه حاجي نوري (ره) در ردّ سيّد هاشم خوانساري و إثبات حجّيّت تفسير PAGEREF _Toc70152336 \h 56 هر خبري كه خلاف علم باشد، قبل از رجوع به سندش مردود است PAGEREF _Toc70152337 \h 58 إشـكالهاي وارده بر تفسـير مزبور؛ و عدم نهوض أدلّـه حاجـي نوري در إثبات حجّيّت آن PAGEREF _Toc70152338 \h 59 بازکشت به عناوین کلی
براي مرجعيّت در فتوي و تقليد، ملكهاي بالاتر از ملكه عدالت لازم است PAGEREF _Toc70152330 \h 50
رويّه و مرام مرحوم ميرزا محمّد تقيّ شيرازي در مرجعيّت PAGEREF _Toc70152331 \h 51
مراد از ملكه قدسيّه در عبارت «مُنْيَةُ الْمُريد». PAGEREF _Toc70152332 \h 52
بحث پيرامون تفسير حضرت هادي، بنام «تفسير حضرت عسكريّ عليه السّلام». PAGEREF _Toc70152333 \h 54
علمائي كه تفسير منسوب بحضرت عسكري را معتبر ميدانند. PAGEREF _Toc70152334 \h 54
علمائي كه تفسير منسوب بحضرت عسكري عليه السّلام را معتبر نميدانند. PAGEREF _Toc70152335 \h 55
أدلّه حاجي نوري (ره) در ردّ سيّد هاشم خوانساري و إثبات حجّيّت تفسير PAGEREF _Toc70152336 \h 56
هر خبري كه خلاف علم باشد، قبل از رجوع به سندش مردود است PAGEREF _Toc70152337 \h 58
إشـكالهاي وارده بر تفسـير مزبور؛ و عدم نهوض أدلّـه حاجـي نوري در إثبات حجّيّت آن PAGEREF _Toc70152338 \h 59
درس نوزدهم: بحث در استصحاب عدالت فقيهِ غيرِ مرجع، چون زمان مرجعيّت او فرا رسد. PAGEREF _Toc70152339 \h 60
تفسير منسوب به حضرت إمام عسكريّ عليهالسّلام ساخته و پرداخته سهل بن أحمد ديباجي است PAGEREF _Toc70152340 \h 60 بعضي از حوادث مجعوله و وقايع كاذبه در آن تفسير PAGEREF _Toc70152341 \h 61 بحث در دلالت: فَأَمَّا مَنْ كَانَ مِنَ الْفُقَهَآءِ... PAGEREF _Toc70152342 \h 63 نقل رويائي از آية الله خوئي مُدّ ظلّه درباره مواخذه از مصارف بيت المال PAGEREF _Toc70152343 \h 64 فرق ميان توكيل و إذن در تعهّد مسؤوليّت، بعهده مجتهد نيست PAGEREF _Toc70152344 \h 65 نفس إنسان تا رسوخ علوم باطنيّه در آن نشود، قابل تغيير است PAGEREF _Toc70152345 \h 66 حاكم بايد از جزئيّت گذشته و به كلّيّت پيوسته باشد. PAGEREF _Toc70152346 \h 68 اجتهاد: مَلَكَةٌ قُدْسِيَّةٌ وَ مِنْحَةٌ إلَهِيَّةٌ. PAGEREF _Toc70152347 \h 68 آية الله حاج ميرزا عليّ شيرازي (ره) استصحاب عدالت را در مراجع مشكوك العداله جاري نميدانست PAGEREF _Toc70152348 \h 69 استصحاب عدالت در آنها شبيه به استصحاب كلّي قسم ثالث است PAGEREF _Toc70152349 \h 70 علّت تحرّز أعلام از ولايت، عدم اطمينان به نفس مطمئنّه است PAGEREF _Toc70152350 \h 71 ورود در مقـام ولايت با فـقدان نفس مطمئنّه، موجب سقوط در حضيض ضـلالت است PAGEREF _Toc70152351 \h 72 بازکشت به عناوین کلی
تفسير منسوب به حضرت إمام عسكريّ عليهالسّلام ساخته و پرداخته سهل بن أحمد ديباجي است PAGEREF _Toc70152340 \h 60
بعضي از حوادث مجعوله و وقايع كاذبه در آن تفسير PAGEREF _Toc70152341 \h 61
بحث در دلالت: فَأَمَّا مَنْ كَانَ مِنَ الْفُقَهَآءِ... PAGEREF _Toc70152342 \h 63
نقل رويائي از آية الله خوئي مُدّ ظلّه درباره مواخذه از مصارف بيت المال PAGEREF _Toc70152343 \h 64
فرق ميان توكيل و إذن در تعهّد مسؤوليّت، بعهده مجتهد نيست PAGEREF _Toc70152344 \h 65
نفس إنسان تا رسوخ علوم باطنيّه در آن نشود، قابل تغيير است PAGEREF _Toc70152345 \h 66
حاكم بايد از جزئيّت گذشته و به كلّيّت پيوسته باشد. PAGEREF _Toc70152346 \h 68
اجتهاد: مَلَكَةٌ قُدْسِيَّةٌ وَ مِنْحَةٌ إلَهِيَّةٌ. PAGEREF _Toc70152347 \h 68
آية الله حاج ميرزا عليّ شيرازي (ره) استصحاب عدالت را در مراجع مشكوك العداله جاري نميدانست PAGEREF _Toc70152348 \h 69
استصحاب عدالت در آنها شبيه به استصحاب كلّي قسم ثالث است PAGEREF _Toc70152349 \h 70
علّت تحرّز أعلام از ولايت، عدم اطمينان به نفس مطمئنّه است PAGEREF _Toc70152350 \h 71
ورود در مقـام ولايت با فـقدان نفس مطمئنّه، موجب سقوط در حضيض ضـلالت است PAGEREF _Toc70152351 \h 72
حكم رجوع جاهل به عالم در سه مرحله فطرت، عقل، و شرع است PAGEREF _Toc70152353 \h 74 إيراد حضرت اُستاد آية الله علاّمه طباطبائيّ (قدّه) بر استفاده رجوع به أعلم از آيه PAGEREF _Toc70152355 \h 76 رجوع به أعلم در مسائل خطيره و اُمور مهمّه، سيره عقلائيّه است حتّي براي عالم PAGEREF _Toc70152356 \h 77 باإمكانات دسترسي به أعلم در اُمور خطيره، رجوع به عالم خلاف سيره است PAGEREF _Toc70152357 \h 78 علّت عدم رجوع رُوات أحاديث به إمامان در مسائل جزئيّه، جزم آنهاست PAGEREF _Toc70152358 \h 79 دلالت آيه بر آنكه يگانه راه و روش حقّ، تبعيّت از علم است PAGEREF _Toc70152359 \h 80 شباهت مُفاد آيه با روايت: مَا وَلَّتْ أُمَّةٌ أَمْرَهَا رَجُلاً قَطُّ، إلخ PAGEREF _Toc70152360 \h 81 بحث در: أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِيهَا إلَي رُوَاةِ حَدِيثِنَا PAGEREF _Toc70152361 \h 82 بازکشت به عناوین کلی
حكم رجوع جاهل به عالم در سه مرحله فطرت، عقل، و شرع است PAGEREF _Toc70152353 \h 74
إيراد حضرت اُستاد آية الله علاّمه طباطبائيّ (قدّه) بر استفاده رجوع به أعلم از آيه PAGEREF _Toc70152355 \h 76
رجوع به أعلم در مسائل خطيره و اُمور مهمّه، سيره عقلائيّه است حتّي براي عالم PAGEREF _Toc70152356 \h 77
باإمكانات دسترسي به أعلم در اُمور خطيره، رجوع به عالم خلاف سيره است PAGEREF _Toc70152357 \h 78
علّت عدم رجوع رُوات أحاديث به إمامان در مسائل جزئيّه، جزم آنهاست PAGEREF _Toc70152358 \h 79
دلالت آيه بر آنكه يگانه راه و روش حقّ، تبعيّت از علم است PAGEREF _Toc70152359 \h 80
شباهت مُفاد آيه با روايت: مَا وَلَّتْ أُمَّةٌ أَمْرَهَا رَجُلاً قَطُّ، إلخ PAGEREF _Toc70152360 \h 81
بحث در: أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِيهَا إلَي رُوَاةِ حَدِيثِنَا PAGEREF _Toc70152361 \h 82
كلام اُستاد آية الله شيخ حسين حلّيّ (قدّه) در دلالت نامه، بر خصوص لزوم أعلميّت در باب قضاوت PAGEREF _Toc70152363 \h 85 دلالت نامه بر لزوم أعلميّت در باب مرجعيّت إفتاء، و مرجعيّت ولايت PAGEREF _Toc70152364 \h 85 دلالت مقاليّه و مقاميّه مُفاد نامه، بر لزوم أعلميّت در مقام ولايت PAGEREF _Toc70152365 \h 86 دلالت آيه «نَفْر» با سنّت نبويّ، بر معافيّت طلاّب از حضور در جبهه جنگ PAGEREF _Toc70152366 \h 87 دلالت آيه «نفر» بر وجوب تحصيل علوم إسلامي، و وجوب تعليم آن PAGEREF _Toc70152367 \h 89 روايت: الْعُلَمَآءُ وَرَثَةُ الانْبِيَآءِ PAGEREF _Toc70152368 \h 90 روايت: الفُقَهَآءُ أُمَنَآءُ الرُّسُلِ مَا لَمْ يَدْخُلُوا فِي الدُّنْيَا PAGEREF _Toc70152369 \h 90 نتيجه مُحصَّله و مُستفاده از اين روايات PAGEREF _Toc70152370 \h 92 بازکشت به عناوین کلی
كلام اُستاد آية الله شيخ حسين حلّيّ (قدّه) در دلالت نامه، بر خصوص لزوم أعلميّت در باب قضاوت PAGEREF _Toc70152363 \h 85
دلالت نامه بر لزوم أعلميّت در باب مرجعيّت إفتاء، و مرجعيّت ولايت PAGEREF _Toc70152364 \h 85
دلالت مقاليّه و مقاميّه مُفاد نامه، بر لزوم أعلميّت در مقام ولايت PAGEREF _Toc70152365 \h 86
دلالت آيه «نَفْر» با سنّت نبويّ، بر معافيّت طلاّب از حضور در جبهه جنگ PAGEREF _Toc70152366 \h 87
دلالت آيه «نفر» بر وجوب تحصيل علوم إسلامي، و وجوب تعليم آن PAGEREF _Toc70152367 \h 89
روايت: الْعُلَمَآءُ وَرَثَةُ الانْبِيَآءِ PAGEREF _Toc70152368 \h 90
روايت: الفُقَهَآءُ أُمَنَآءُ الرُّسُلِ مَا لَمْ يَدْخُلُوا فِي الدُّنْيَا PAGEREF _Toc70152369 \h 90
نتيجه مُحصَّله و مُستفاده از اين روايات PAGEREF _Toc70152370 \h 92
بيان حضرت إمام رضاعليه السلام درباره إطاعت از اولوالأمر PAGEREF _Toc70152372 \h 93 نياز حتمي مجتمع به نگهدارندةأمانتهاي الهي وهدايت مردم رابه سوي كمال. PAGEREF _Toc70152373 \h 94 انواع حكومتهاي بشر،وحتي حكومت درميان وحشيهاوجنگليهاوحيوانات.. PAGEREF _Toc70152374 \h 95 حكومت إسلامي به أعلم وأورع وابصروأعقل الناس واگذار میشود PAGEREF _Toc70152375 \h 96 بدون حكومت، هيچ جامعه ومجتمعي پايدارنمي ماند. PAGEREF _Toc70152376 \h 97 لا بد للناس من أمير بر أوفاجر PAGEREF _Toc70152377 \h 98 جنگهاي أميرالمؤمنين عليه السلام براي دفع تجاوزوبرقراري دولت إسلام. PAGEREF _Toc70152378 \h 99 الملك يبقي مع الكفر ولايبقي مع الظلم. PAGEREF _Toc70152379 \h 100 لن تقدس أمة لايؤاخذ للضعيف فيها حقه من القوي غير متتعتع. PAGEREF _Toc70152380 \h 101 بازکشت به عناوین کلی
بيان حضرت إمام رضاعليه السلام درباره إطاعت از اولوالأمر PAGEREF _Toc70152372 \h 93
نياز حتمي مجتمع به نگهدارندةأمانتهاي الهي وهدايت مردم رابه سوي كمال. PAGEREF _Toc70152373 \h 94
انواع حكومتهاي بشر،وحتي حكومت درميان وحشيهاوجنگليهاوحيوانات.. PAGEREF _Toc70152374 \h 95
حكومت إسلامي به أعلم وأورع وابصروأعقل الناس واگذار میشود PAGEREF _Toc70152375 \h 96
بدون حكومت، هيچ جامعه ومجتمعي پايدارنمي ماند. PAGEREF _Toc70152376 \h 97
لا بد للناس من أمير بر أوفاجر PAGEREF _Toc70152377 \h 98
جنگهاي أميرالمؤمنين عليه السلام براي دفع تجاوزوبرقراري دولت إسلام. PAGEREF _Toc70152378 \h 99
الملك يبقي مع الكفر ولايبقي مع الظلم. PAGEREF _Toc70152379 \h 100
لن تقدس أمة لايؤاخذ للضعيف فيها حقه من القوي غير متتعتع. PAGEREF _Toc70152380 \h 101
أصل حكم و سعه و ضيق و قيود و شرائط آن، همه به دست حاكم است PAGEREF _Toc70152382 \h 102 شارع إسلام، طريق تعيين ولايت را انتخاب از راه أكثريّت قرار نداده است PAGEREF _Toc70152383 \h 105 عدم دلالت: الْمُلُوكُ حُكَّامٌ عَلَي النَّاسِ، وَ الْعُلَمَآءُ حُكَّامٌ عَلَي الْمُلُوكِ بر مطلب PAGEREF _Toc70152384 \h 105 روايت: السُّلْطَانُ وَلِيُّ مَنْ لَا وَلِيَّ لَهُ. PAGEREF _Toc70152385 \h 107 ... عُلَمَآءُ أُمَّتِي كَسَآئِرِ أَنْبِيَآءَ قَبْلِي PAGEREF _Toc70152386 \h 107 رَجُلٌ يَعْلَمُ وَ هُوَ يَعْلَمُ أَنَّهُ يَعْلَمُ، فَذَاكَ مُرْشِدٌ حَاكِمٌ فَاتَّبِعُوهُ. PAGEREF _Toc70152387 \h 108 الْقُضَاةُ أَرْبَعَةٌ: ثَلَاثَةٌ فِي النَّارِ وَ وَاحِدٌ فِي الْجَنَّةِ. PAGEREF _Toc70152388 \h 109 تأسّف آية الله نائيني (قدّه) بر عدم بحثهاي عميق در باب ولايت فقيه PAGEREF _Toc70152389 \h 110 بازکشت به عناوین کلی
أصل حكم و سعه و ضيق و قيود و شرائط آن، همه به دست حاكم است PAGEREF _Toc70152382 \h 102
شارع إسلام، طريق تعيين ولايت را انتخاب از راه أكثريّت قرار نداده است PAGEREF _Toc70152383 \h 105
عدم دلالت: الْمُلُوكُ حُكَّامٌ عَلَي النَّاسِ، وَ الْعُلَمَآءُ حُكَّامٌ عَلَي الْمُلُوكِ بر مطلب PAGEREF _Toc70152384 \h 105
روايت: السُّلْطَانُ وَلِيُّ مَنْ لَا وَلِيَّ لَهُ. PAGEREF _Toc70152385 \h 107
... عُلَمَآءُ أُمَّتِي كَسَآئِرِ أَنْبِيَآءَ قَبْلِي PAGEREF _Toc70152386 \h 107
رَجُلٌ يَعْلَمُ وَ هُوَ يَعْلَمُ أَنَّهُ يَعْلَمُ، فَذَاكَ مُرْشِدٌ حَاكِمٌ فَاتَّبِعُوهُ. PAGEREF _Toc70152387 \h 108
الْقُضَاةُ أَرْبَعَةٌ: ثَلَاثَةٌ فِي النَّارِ وَ وَاحِدٌ فِي الْجَنَّةِ. PAGEREF _Toc70152388 \h 109
تأسّف آية الله نائيني (قدّه) بر عدم بحثهاي عميق در باب ولايت فقيه PAGEREF _Toc70152389 \h 110
مصادر حديث رسول خدا: إنَّمَا الْعِلْمُ ثَلَاثَةٌ...، از طريق شيعه و سنّي PAGEREF _Toc70152391 \h 112 تفسير مرحوم مجلسي و محقّق فيض، از فقرات ثلاثه اين حديث PAGEREF _Toc70152392 \h 113 مرجع تفاسير مختلفه اين حديث به سوي أمر واحدي است PAGEREF _Toc70152393 \h 115 با انحصار علم در علوم ثلاثه، مراد از أعلميّت هم واضح است PAGEREF _Toc70152394 \h 115 روايت: الْفَقِيهُ حَقَّ الْفَقِيهِ، مَنْ لَمْ يُقَنِّطِ النَّاسَ مِنْ رَحْمَةِ اللَهِ... وَ لَمْ يَتْرُكِ الْقُرْءَانَ رَغْبَةً إلَي غَيْرِهِ. PAGEREF _Toc70152395 \h 116 با وجود حديث اقتران ثَقَلَيْن، سزاوار است شيعه بيش از اين به قرآن اهتمام دهد. PAGEREF _Toc70152396 \h 118 تأسّف مولّف از كلام يكي از علماي نجف، كه تدريس علوم قرآني را مهمّ نميشمرد PAGEREF _Toc70152397 \h 119 موارد تقدّم در إسلام: أعلميّت به قرآن، سنّت، سپس هجرت، و بعد إسلام است PAGEREF _Toc70152398 \h 120 بازکشت به عناوین کلی فهرست جلد سوم
مصادر حديث رسول خدا: إنَّمَا الْعِلْمُ ثَلَاثَةٌ...، از طريق شيعه و سنّي PAGEREF _Toc70152391 \h 112
تفسير مرحوم مجلسي و محقّق فيض، از فقرات ثلاثه اين حديث PAGEREF _Toc70152392 \h 113
مرجع تفاسير مختلفه اين حديث به سوي أمر واحدي است PAGEREF _Toc70152393 \h 115
با انحصار علم در علوم ثلاثه، مراد از أعلميّت هم واضح است PAGEREF _Toc70152394 \h 115
روايت: الْفَقِيهُ حَقَّ الْفَقِيهِ، مَنْ لَمْ يُقَنِّطِ النَّاسَ مِنْ رَحْمَةِ اللَهِ... وَ لَمْ يَتْرُكِ الْقُرْءَانَ رَغْبَةً إلَي غَيْرِهِ. PAGEREF _Toc70152395 \h 116
با وجود حديث اقتران ثَقَلَيْن، سزاوار است شيعه بيش از اين به قرآن اهتمام دهد. PAGEREF _Toc70152396 \h 118
تأسّف مولّف از كلام يكي از علماي نجف، كه تدريس علوم قرآني را مهمّ نميشمرد PAGEREF _Toc70152397 \h 119
موارد تقدّم در إسلام: أعلميّت به قرآن، سنّت، سپس هجرت، و بعد إسلام است PAGEREF _Toc70152398 \h 120
فهرست جلد سوم
.
كليه حقوق، محفوظ و متعلق به موسسه ترجمه و نشر دوره علوم و معارف اسلام است.